Στην ανερμάτιστη αυτή πραγματικότητα κανείς δεν μπορεί να προβλέψει αβασάνιστα και με ασφάλεια το μετά: Τις αντιδράσεις αφενός των απλών ανθρώπων που κινούν την οικονομία. Αραγε, μόλις τελειώσει η πανδημία θα είναι έτοιμοι ψυχολογικά ή και οικονομικά για να πάρουν το αεροπλάνο και να κάνουν διακοπές στην άλλη άκρη του πλανήτη ή να μπουν σε ένα κρουαζιερόπλοιο και να βολτάρουν στη Μεσόγειο, ή να βρεθούν σε ένα γήπεδο ή σε ένα θέατρο, τη στιγμή που για πολύ καιρό λοξοκοιτάμε το διπλανό μας σαν εν δυνάμει ύποπτο; Ποιο διακόπτη θα ενεργοποιήσουμε για να επανέλθει η κανονικότητα;
Όλες οι επιπτώσεις αυτού που ζούμε σήμερα θα συνδεθούν με τον διεθνή ανταγωνισμό που πιθανότατα θα ενταθεί για το ποιος τελικά θα κυριαρχήσει στον μετά την πανδημία κόσμο. Η κατασκευή φαρμάκων και η βοήθεια των ισχυρών προς τους αδύναμους θα γίνει ένα νέο μέσο εγκαθίδρυσης σχέσεων επιρροής και εξάρτησης των δεύτερων από τους πρώτους. Το εμπόριο εμβολίων και φαρμάκων πιθανόν να ακολουθήσει την πορεία που έχει για τον γεωπολιτικό χάρτη η αγορά όπλων και οπλικών συστημάτων. Οι εμπορικές , οικονομικές, διεθνείς σχέσεις θα επανακαθοριστούν. Ο διεθνής ανταγωνισμός φυσικά και θα γιγαντώσει ακόμα περισσότερο τις πολυεθνικές φαρμακοβιομηχανίες. Θα γιγαντώσει προφανώς και τον ανταγωνισμό μεταξύ τους.
Mαζί με αυτές και οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας. Με τον ‘πραγματικό’ κόσμο να βρίσκεται σε κρίση και σε συνθήκες μερικού ή ολικού lockdown, ο ψηφιακός κόσμος παίρνει ακόμα κρισιμότερο ρόλο στον πολιτισμό μας. Αν το καλοσκεφτούμε, εν πολλοίς η καθημερινότητα της καραντίνας μας βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην τεχνολογία. Η διασκέδασή μας, η επικοινωνίας μας, η ενημέρωση μας, το εμπόριο, η τηλεργασία. Όλα αυτά πέφτουν ως βάρος και μαζί ως όφελος στους τηλεπικοινωνιακούς και διαδικτυακούς κολοσσούς.
Οι λόγοι, που συνόδευσαν τις σωστές κρατικές αποφάσεις εν καιρώ πανδημίας, δε θα αρκούν , μετα το πέρας της και με δεδομένη τη κοντή μας μνήμη , για μια λιγότερο εύθραυστη μεταπανδημική συνθήκη.Για έναν πολιτισμό όπως είναι ο δικός μας, η απώλεια της αίσθησης του απόλυτου ελέγχου επί του τι συμβαίνει αποτελεί μια υπαρξιακή κρίση!.Τα κράτη, οι κυβερνήσεις και οι επιστήμονες πρέπει να βρουν το «φάρμακο» σε αυτόν το φόβο. Δεν αρκεί το εμβόλιο για τον Covid-19. Υστερα από την προσωπική απομόνωση σχεδόν όλων των κατοίκων του πλανήτη και το κλείσιμο των συνόρων απαιτείται πολλή δουλειά. Δεν θα είναι εύκολο να εμπεδωθεί το παγκόσμιο αίσθημα ασφάλειας που υπήρχε μέχρι πριν από λίγους μήνες. Ο κόσμος θα χρειαστεί ένα restart και η ψυχολογία όλων μια εκ νέου αυτοπραγμάτωση.
Όσο κοιτούσαμε ανήσυχοι για την απειλή μιας νέας παγκόσμιας σύρραξης ή μιας περιβαλλοντικής καταστροφής, η ιστορία μας προσπερνούσε μέσω ενός αόρατου σε εμάς εχθρού. Τώρα μοιάζουν αόρατα και τα αποτελέσματα του "πολέμου" του.
Η πρώτη και αντανακλαστική μας απάντηση ήταν εύκολη: επιλέξαμε τη ζωή. Τα επόμενα ερωτήματα δεν θα είναι τόσο εύκολα και σίγουρα δεν θα γίνεται να απαντηθούν αντανακλαστικά. Θα αφορούν το πώς θα είναι αυτή η ζωή που επιλέξαμε. Και σ αυτό το κομβικό σημείο θα απαιτηθεί , ετοιμότητα, ωριμότητα, καρτερία και πρωτοβουλίες! Γιατί το σίγουρο είναι ότι θα βρεθούμε σε έναν κόσμο ακόμα πιο περίπλοκο από αυτόν που ξέραμε.
Αυτή η δοκιμασία της πανδημίας, και της ματά πανδημιάς εποχης θα νικηθεί κατα κοινή παραδοχή με δυο τρόπους, εάν είμαστε απόλυτα υπεύθυνοι απέναντι στους συνανθρώπους μας και εάν μετα το τέλος της έχουμε λάβει τα μαθήματα ζωής που μας παρέδωσε. Διαφορετικά θα έχει συμβεί κάτι ακόμη πιο τραγικό από το θάνατο. Θα έχουμε πονέσει δίχως κανένα νόημα. Δηλαδή θα έχει χαθεί ακόμη μια ευκαιρία να περάσουμε από την νεκρή επιβίωση στη χαρά της ζωής και κυρίως στη χαρά της αληθινης και συνεργατικής διαβίωσης μπροστά σε κάθε νέο πανδημικό φαινόμενο!
