Οι άνθρωποι μπορούμε να έχουμε μια νευρωτική αντίδραση (μία έντονη δυσχέρεια διαχείρισης δηλαδή), σε περιπτώσεις μιας δύσκολης εξωτερικής κατάστασης χωρίς να σημαίνει οτι πίσω από αυτή υπάρχει μία δυσλειτουργική προσωπικότητα.
Είναι απλά μία προσωρινή ελλιπής ικανότητα προσαρμογής στην αναπάντεχη ή μη συνήθως δυσκολία και να βιώσουμε πολύ οδυνειρά συμπτώματα. σε σωματικό, συμπεριφορικό, συναισθηματικό ή ψυχολογικό επίπεδο για ένα όχι μεγάλο διάστημα.
Οταν αναφερόμαστε σε νευρωτική προσωπικότητα( μια προσωπικότητα που εκφράζεται χρόνια δηλαδή ή με υποταγή ή αποστασιοποίηση και φόβο εγγύτητας ή επιθετικότητα , εννοούμε κάποιον που η στάση ζωής του έχει παραμορφωθεί μέσα από μια αφανή διαδικασία που άρχισε συνήθως από την παιδική ηλικία μέσω των συστημάτων που μας γαλουχούν και έχει επηρεάσει το πρόσωπο με αποτέλεσμα να δυσλειτουργεί λιγότερο ή περισσότερο, σε έναν τομέα ή δυό ή και σε όλους ακόμη τους τομείς της ζωής του.
Γονείς για παράδειγμα αυταρχικοί ή υπερπροστατευτικοί ή αγχώδεις ή παρόντες-απόντες ή ασταθείς συναισθηματικά οι ίδιοι, χωρίς να το καταλαβαίνουν υπονομεύουν την εικόνα που έχει για το εαυτό του ένα παιδί και αποδομούν τελικά την προσωπικότητα του με κίνδυνο να καταρρεύσει σε καποια φάση της ενήλικης ζωής του χωρίς να καταλαβαίνει το γιατί.
Ακόμη και εάν ήταν καλυμμένη αυτή η δυσλειτουργία για χρόνια και πυροδοτήθηκε από κάποια τυχαία σύγκρουση ή δυσκολία ή απώλεια, εάν παρατηρήσουμε λίγο προσεκτικά, ίσως δούμε πως και πριν από αυτό το γεγονός υπήρχαν γνωρίσματα στον χαρακτήρα και στην συμπεριφόρα αυτού του ατόμου (καποιος που είχε ρεαλιστικά στοιχεία να επιτύχει σημαντικά στον τομέα που επέλεξε, προτίμησε να κάνει κάτι λιγότερο , για παράδειγμα) και η τωρινή ένταση της σύγκρουσης καθορίστηκε από αυτήν την προϋπάρχουσα δυσλειτουργία.
Το φλέγον θέμα ειναι ότι οι δυσλειτουργικές προσωπικότητες έχουν αυξηθεί και όλο αυξάνονται , τα τελευταία χρόνια !
Οι περιπτώσεις περιστασιακών νευρωτικών αντιδράσεων είναι οι λιγότερες και οι χρόνιες πολυ περισσότερες !
Η κύρια αιτία όμως, πίσω από όλα αυτά είναι μία !
Ο πολιτισμός που ζούμε και που εκτρέφει αρχικά και με μεγάλη ''επιτυχία'' κατά πως εξυπηρετεί τα συμφέροντα του, τα συστήματα που μας γαλουχούν !
Αυτός είναι που δημιουργεί τις νευρωτικές προσωπικότητες και όχι…μόνο.
Οι έρευνες των τελευταίων 60 χρόνων,έδειξαν πως εάν τα συμπτώματα των χιλιάδων ανθρώπων που ερευνήθηκαν και που ανήκαν σε κάθε ηλικία, καταγωγή,ιδιοσυγκρασία, κοινωνική τάξη, μόρφωση κ.τ.λ. , απογυμνωθούν από το περίπλοκο των εκφάνσεών τους,θα δούμε ότι κατά βάση όλοι οι άνθρωποι αντιμετωπίζουμε τις ίδιες δυσκολίες και αντιφάσεις και μόνο ποσοτική είναι η διαφορά μεταξύ νευρωτικών και μη.
Αλλα και αυτή η ποσοτική διαφορά έχει τάση να μικραίνει και βλέπουμε να οδεύουν οι νεώτερες γενιές (οι παλαιότερες έχουν φτάσει ήδη) προς την δυσλειτουργικότητα και την Ψυχική Εξ -Ασθένηση με αποτέλεσμα να κερδίζουν οι μεταλλαγμένοι υπάνθρωποι (δεν μπορώ να βρω άλλον όρο για αυτούς που κινούν τα νήματα του Κόσμου), αυτούς που έχουν μετατρέψει σε μαριονέτες, μέσω του ενός ή άλλου υπο-Συστήματος που αναθρέφει κατ'εικόνα έναν άνθρωπο (οικογενειακό, εκπαιδευτικό, θρησκευτικό κ.τ.λ.).
Αυτό σημαίνει ότι ο σύγχρονος δυτικός πολιτισμός νοσεί βαρέως και έχει επιβάλλει ανάλογες νοσηρές συνθήκες ζωής που δημιουργούν τα προβλημάτα στους ανθρώπους, ανθρώπους που έχει φροντίσει από πολύ νωρίς στην ζωή τους ,να βρίσκονται σε μη σθεναρή κατάσταση (οι περισσότεροι) και ΔΕΝ είναι η ανθρώπινη Φύση (που τόσο βολεύει να λέγεται), με αποτέλεσμα να αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός αυτών που συνθλίβονται από τις συνθήκες που βιώνουν.
Να γίνονται δηλαδή ή υποτακτικοί ή απαθείς ή επιθετικοί με όποια παραλλαγή , ιδιομορφία και ποικιλία περιλαμβάνει αυτό !
Είναι το πλαίσιο του πολιτισμού μας (πέστε το Κράτος,Καπιταλισμό, Ιμπεριαλισμο ή όπως θέλετε αλλά και αυτά δείχουν τι πολιτισμό έχουμε) που ευθύνεται για τις ψυχικές μας συγκρούσεις με τρομακτικές θα έλεγα πια, επιπτώσεις !
Όσο εξακολουθούμε να πιστεύουμε στην …κακή , ατελή και αδύναμη ανθρώπινη φύση, τόσο δεν θα αφυπνιζόμαστε και όσο δεν αποφασίζουμε να κάνουμε δυναμικές παρεμβάσεις για να ανακαλύψουμε την πραγματική προσωπική μας δυναμική με ισχυρούς Κοινωνικούς Αγώνες παράλληλα όπως παρακινεί ο εγγενής αλλά μπλοκαρισμένος Αλτρουϊστικός μας προσανατολισμός, θα καταλήξουμε Ασθενείς σχεδόν ΟΛΟΙ μας (και μερικοί σε επικίνδυνο για την κοινωνία βαθμό) και όλοι με την σειρά μας, οδοιπόροι σε έναν αδιέξοδο παρανοϊκό Κόσμο…
Σε έναν Κόσμο… παρά Φύσιν !
Μαρία Αντωνάτου
Horneyan Therapist
MSc Counselling Psychology
