Λαοί και ηγέτες πληρώνουν πάντα τις αμαρτίες τους. Άλλοτε νωρίτερα, άλλοτε αργότερα, πάντα ενεργοποιούνται οι ηθικοί και πνευματικοί νόμοι και αποκαθιστούν την τάξη. Ως λαός, πληρώσαμε και συνεχίζουμε να πληρώνουμε την αρχομανία και τον διχασμό. Οι γείτονές μας βαδίζουν σταθερά και μάλλον ανεπίστρεπτα προς την πληρωμή της αλαζονείας και της μισαλλοδοξίας.
Η Αγία Σοφία, πλέον, πέραν όλων των άλλων συμβολισμών, αναλαμβάνει να μεταβληθεί σε εργαλείο της ύβρεως και της νεμέσεως. Για πολλούς, η μετατροπή της εκ νέου σε τέμενος μουσουλμανικό αποτελεί ήττα και πηγή εθνικής και πνευματικής πικρίας. Αντίστοιχα, για τον ηγέτη της Τουρκίας, η μετατροπή αυτή φαίνεται πως αποτελεί όχι απλώς μία απελπισμένη κίνηση συσπείρωσης μιας και μοναδικής ομάδας του πληθυσμού της χώρας του, των ακραίων φονταμενταλιστών, αλλά και αφορμή προσωπικής του αυτοκαταξίωσης.
Την περίπτωσή του, όπως και όλων των αλαζόνων ηγεμόνων της ιστορίας έχει περιγράψει με αμείλικτο και ακριβή τρόπο η ελληνική μυθολογία. Όλα τα στοιχεία και όλες οι αναλύσεις αναδεικνύουν τον Ερντογάν ως ανθρώπινη ύπαρξη που εζήλωσε την υπέρβαση των θνητών ορίων του. Εμελλε στην Αγία Σοφία, το σύμβολο αυτό της παγκόσμιας χριστιανοσύνης, να αποκαλύψει την υπεροψία του νέου «πατέρα των Τούρκων». Ο υπέρλαμπρος αυτός Ναός, που παραμένει υπό κατοχήν έξι αιώνες και που το καθεστώς του ως μουσείου ούτως ή άλλως αποτελεί πηγή πικρίας και περισυλλογής για μας.
Η Αγία Σοφία είναι η πρώτη Εκκλησία-Μνημείο της ενωμένης χριστιανοσύνης! Είναι η Μεγάλη Εκκλησία όλων των χριστιανών, η φυσική έδρα του Οικουμενικού Πατριαρχείου και ο αιώνιος μάρτυρας της Αλήθειας. Ο, κατά την φαντασία του, θριαμβευτής ηγέτης της Τουρκίας δεν είναι καν σε θέση να διαπιστώσει πως με την πράξη του αυτή επιβεβαιώνει πως έξι αιώνες μετά την άλωση, ο πολιτισμός που εκπροσωπεί έχει να επιδείξει μόνον λάφυρα. Δεν αντιλαμβάνεται πώς, ουσιαστικά, αναγνωρίζει στον πολιτισμό, που υποτίθεται ότι κατέκτησε, την υπεροχή του έναντι του δικού του. Τί ζητούμε, λοιπόν; Ζητούμε και θεωρούμε δίκαιο η Αγία Σοφία να αναγνωρισθεί ως Ορθόδοξος Ναός με Οικουμενική ακτινοβολία. Όπως Οικουμενικό είναι και το Πατριαρχείο μας, στο οποίο δηλώνουμε την αμέριστη συμπαράστασή μας.
Τώρα πρέπει να γίνει σεβαστή η βούληση του ιδρυτή: Του Ιουστινιανού. Ο οποίος ήταν Ορθόδοξος Χριστιανός αυτοκράτορας και ανέθεσε στον Ανθέμιο και τον Ισίδωρο να ανεγείρουν τον μεγαλοπρεπή Ναό της του Θεού Σοφίας. Στη συνείδηση όλων των Ορθοδόξων, άπαξ και καθιαγασθεί η Αγία Τράπεζα με λείψανα Αγίων, το οικοδόμημα είναι Χριστιανικός τόπος λατρείας. Το να αξιοποιείται ως μουσείο προσωρινά και για τήρηση ισορροπιών, το κατανοούμε. Αλλά το να μετατρέπεται η Αγία Σοφία σε ισλαμικό τέμενος είναι προσβολή. Και για τους Χριστιανούς και για τους Μουσουλμάνους.
Διότι και το Ισλάμ έχει περικαλλή τεμένη και δεν χρειάζεται να καταπατά ιστορικούς τόπους άλλων θρησκειών. Ακόμη και ο τουρκικός όρος είναι: Ayasofya. Παραδέχονται ότι ο χώρος έχει αγιότητα. Είναι δυνατόν κάτι το άγιο να μην είναι Χριστιανικό;
Του Σεβ. Μητροπολίτη Δημητριάδος κ. Ιγνατίου