Παρακολουθώντας με ιδιαίτερη προσοχή το μείζον θέμα της δημιουργίας εργοστασίου παραγωγής RDF-SRF (ανακυκλώσιμα σκουπίδια προς καύση) από τον Δήμο Βόλου, στο πλαίσιο διαχείρισης των απορριμμάτων της περιοχής μας, σημειώνω τα εξής:
- Εργοστάσια παραγωγής RDF-SRF υπάρχουν και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες ενταγμένα στη διαχείριση των απορριμμάτων τους. Η μέθοδος χρησιμοποιείται για να παράγουν RDF-SRF από υπολείμματα ανακυκλώσιμων απορριμμάτων (χαρτί, ξύλο, ύφασμα, πλαστικό) μετά την ανακύκλωσή τους, προκειμένου να μην τα θάψουν ως μη χρήσιμα πλέον υλικά.
- Το υλικό αυτό, ως πολύ θερμιδογόνο, καίγεται σε μονάδες παραγωγής ενέργειας (ηλεκτρισμός, θέρμανση) με περίκλειστα συστήματα ασφαλείας και σε ενεργοβόρες τσιμεντοβιομηχανίες με αυστηρούς κανόνες ελέγχου και προστασίας, λόγω της επιβάρυνσης που προκαλείται στο περιβάλλον και στην υγεία των ανθρώπων από την έκλυση τοξικών ουσιών (διοξίνες, φουράνια, βαρέα μέταλλα) που προκαλεί η καύση του.
- Στην περιοχή μας καίγεται RDF στην τσιμεντοβιομηχανία της ΑΓΕΤ στην Αγριά με άδεια που δόθηκε από το 2014 από το Υπουργείο Περιβάλλοντος (τότε αρμόδιος υπουργός Ι. Μανιάτης), για δυνατότητα χρήσης μέχρι 15.000 τόνων ετησίως, η οποία αυξήθηκε στους 200.000 τόνους ετησίως το 2017 (τότε αρμόδιος υπουργός Σ. Φάμελλος)
- Ο δήμαρχος Βόλου, στο έκτακτο δημοτικό συμβούλιο της 8ης Μαρτίου 2018, παρουσία πλήθους δημοτών, ανακοίνωσε την προμελέτη (που σήμερα εξελίχθηκε σε μελέτη), για την κατασκευή εργοστασίου παραγωγής RDF-SRF, χωρίς όμως προηγουμένως να εφαρμόζεται πλήρως το μοντέλο ανακύκλωσης στην περιοχή μας. Εξ αυτού υπάρχει η πιθανότητα όλο το ανακυκλώσιμο υλικό να κατευθύνεται εξ αρχής στην παραγωγή RDF-SRF, αφού η λογική λειτουργίας αυτού του εργοστασίου δεν θα είναι η επιπλέον απόσυρση ανακυκλώσιμων σκουπιδιών, όπως στις ευρωπαϊκές χώρες, αλλά η παραγωγή όσον το δυνατόν μεγαλύτερης ποσότητας προϊόντος, με στόχο την κερδοφορία. Με αυτήν τη λογική και επειδή δεν επαρκούν οι ποσότητες ανακυκλώσιμων σκουπιδιών της περιοχής μας, θα εισάγονται υπολείμματα ανακυκλώσιμων σκουπιδιών από τις υπόλοιπες πόλεις της Θεσσαλίας (Καρδίτσα-Τρίκαλα-Λάρισα), οι οποίες επέλεξαν άλλους τρόπους διαχείρισης των απορριμμάτων τους, περισσότερο οικολογικές (κομποστοποίηση, παραγωγή βιοαερίου), προκειμένου να μετατραπούν σε RDF-SRF στο εργοστάσιο της περιοχής μας. Αυτονόητο είναι ότι όσο αυξάνεται η ζήτηση του προϊόντος λόγω της καύσης του στο εργοστάσιο της ΑΓΕΤ, λόγω εξαγωγών ή λόγω δημιουργίας στην περιοχή μας επιπλέον εργοστασίου καύσης RDF-SRFγια παραγωγή ενέργειας (θέρμανση-ηλεκτρισμό), όπως ανακοίνωσε προ μερικών μηνών ο δήμαρχος Βόλου, θα αυξάνεται και η ποσότητα της εισαγόμενης «πρώτης ύλης» και από άλλες περιοχές της χώρας. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι το υπό επεξεργασία υλικό δεν μετατρέπεται πλήρως σε RDF-SRF, αλλά ένα μέρος του θα θάβεται, όπως προβλέπει η σχετική μελέτη. Επομένως ο Βόλος θα υποδέχεται υπολείμματα ανακυκλώσιμου υλικού και από άλλες περιοχές της χώρας, οι οποίες θα απαλλάσσονται έτσι από το βάρος αυτών των σκουπιδιών, και, αφού τα επεξεργαστεί το εργοστάσιο μας παραγωγής RDF-SRF, ένα μέρος τους θα θάβεται στην περιοχή μας. Να σημειωθεί ότι σε περίπτωση που το παραγόμενο προϊόν δεν είναι «ποιοτικό» και εξ’ αυτού η ζήτησή του είναι μειωμένη, υπάρχει ο κίνδυνος υποχρεωτικά να θάβεται στην περιοχή μας, κατάσταση που πιθανό θα επισύρει πρόστιμα από την Ευρωπαϊκή Ένωση και περαιτέρω επιβάρυνση του περιβάλλοντος της περιοχής μας, ενώ υπάρχει ο κίνδυνος τα πρόστιμα αυτά να τα φορτωθούν οι δημότες. Αυτή η κατάσταση επικράτησε ήδη στο αντίστοιχο εργοστάσιο στην Φυλή Αττικής με την αποτυχία του εκεί εργοστασίου να παράξει RDF που θα προσέλκυε το ενδιαφέρον της αγοράς για απορρόφησή του (λόγω κακής ποιότητας), με αποτέλεσμα να οδηγείται για θάψιμο στην χωματερή της περιοχής.
Με αυτό το μοντέλο διαχείρισης απορριμμάτων η περιοχή μας θα μετατραπεί σε τόπο που θα παράγει και θα καίει RDF-SRF, ενώ συγχρόνως θα μετατραπεί και σε σκουπιδότοπο της υπόλοιπης χώρας, αφού μέχρι τώρα κανένα άλλο εργοστάσιο παραγωγής RDF-SRF δεν έχει προγραμματισθεί να κατασκευαστεί στην χώρα, λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος από άλλες περιοχές.
Αυτοί που επωφελούνται από αυτό το εργοστάσιο θα είναι
- Η τσιμεντοβιομηχανία της ΑΓΕΤ, αλλά και όποια άλλη βιομηχανία (π.χ. κεραμοποιΐας, ασβεστοποιϊας ) δημιουργηθεί στην περιοχή μας και χρησιμοποιεί φτηνό καύσιμο, παραγόμενο πλησίον της (μικρό κόστος μεταφοράς).
- Οι υπόλοιπες περιοχές της χώρας που θα ξεφορτώνουν τα υπολείμματα των ανακυκλώσιμων σκουπιδιών τους στην περιοχή μας.
- Αυτοί που θα διαχειρίζονται το εργοστάσιο παραγωγής RDF-SRF (ιδιώτες, Δήμος Βόλου ανάλογα με την συμφωνία Σ.Δ.Ι.Τ. που θα υπογράψουν) και θα έχουν αυξημένη κερδοφορία, εφόσον παράγουν «ποιοτικό προϊόν» που θα παρουσιάζει αυξημένη ζήτηση στη ντόπια και στη διεθνή αγορά.
- Η κυβέρνηση, αφού βρήκε κάποιους πρόθυμους που θα βοηθήσουν να αποσυρθούν με αυτόν τον τρόπο αρκετές ποσότητες σκουπιδιών από άλλες περιοχές, με αποτέλεσμα να μειωθούν τα πρόστιμα από την Ευρωπαϊκή Ένωση για τη μη ορθολογική διαχείριση των απορριμμάτων μας, εφόσον ως χώρα από δεκαετιών έχουμε την χειρότερη συμπεριφορά σε αυτό το θέμα. Για αυτόν τον λόγο και ο προηγούμενος υπουργός Περιβάλλοντος Σωκράτης Φάμελλος προωθούσε τη δημιουργία αυτού του εργοστασίου στην περιοχή μας, όπως ο ίδιος το δήλωσε στην σύσκεψη που συγκάλεσε για την καύση RDF από την ΑΓΕΤ στο Υπουργείο του, στην οποία παρευρέθηκα την 9η Μαΐου 2018.
Αυτοί που δεν επωφελούνται από αυτό το εργοστάσιο θα είναι:
- Το Περιβάλλον, που θα επιβαρυνθεί και θα υποβαθμιστεί με αυτές τις δραστηριότητες.
- Οι κάτοικοι της περιοχής, οι οποίοι θα υποστούν τις τυχόν βραχυχρόνιες και σίγουρα μακροχρόνιες συνέπειες στην υγεία τους από την καύση και το θάψιμο σκουπιδιών,
- Ο Τουρισμός, αφού αυτές οι δραστηριότητες αλλάζουν ριζικά το μοντέλο ανάπτυξης της περιοχής μας που είναι ήδη προσανατολισμένο προς αυτήν την κατεύθυνση.
- Ο αγροτικός τομέας, αφού ήδη τα προηγούμενα χρόνια είχαμε περίπτωση επιβάρυνσής του στην περιοχή του Βελεστίνου από διοξίνες, φουράνια και βαρέα μέταλλα, λόγω της εκεί βιομηχανικής δραστηριότητας.
Με αυτά τα δεδομένα θεωρώ ότι με τη δημιουργία του εργοστασίου παραγωγής RDF-SRF στην περιοχή μας πρόκειται να συντελεστεί ένα μεγάλο Περιβαλλοντικό ατόπημα, με μακροπρόθεσμες αρνητικές επιπτώσεις στην ήδη επιβαρυμένη υγεία των κατοίκων της περιοχής, στην Οικονομία και στον Τουρισμό.
Εκτός εάν κάνω λάθος.
Να υπενθυμίσω ότι για την δημιουργία του εργοστασίου RDF-SRF από τον δήμο Βόλου, το Δ.Σ. του Ιατρικού Συλλόγου Μαγνησίας έλαβε ομόφωνη απόφαση εναντίον της δημιουργίας αυτής της μονάδας στην συνεδρίαση του της 6ης Μαρτίου 2018, επικαλούμενο τους λόγους που προανέφερα, και η οποία απόφαση εξακολουθεί να ισχύει μέχρι σήμερα . Την απόφαση αυτή την ανακοίνωσα και την ανέλυσα στην έκτακτη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Βόλου την 8η Μαρτίου 2018, που πραγματοποιήθηκε για αυτό το θέμα με αφορμή την συζήτηση της προμελέτης της δημιουργίας του εργοστασίου RDF-SRF από τον δήμο Βόλου.
Επί αυτών των προβληματισμών και των απόψεων θα ήθελα να ακούσω την άποψη των πολιτικών προσώπων της κεντρικής πολιτικής σκηνής (Υπουργοί, ντόπιοι Βουλευτές) και της τοπικής αυτοδιοίκησης (Περιφέρειας Θεσσαλίας, Δήμου Βόλου αλλά και των άλλων Δήμων της Μαγνησίας που συμμετέχουν στον Φ.Ο.Σ.Δ.Α). Σε περίπτωση που συνηγορήσουν ή ανεχτούν αυτό το μοντέλο διαχείρισης σκουπιδιών στην περιοχή μας,
ας αναλογιστούν τις τεράστιες ευθύνες τους έναντι των παιδιών τους, των συγγενών τους, των φίλων τους, αλλά και των ψηφοφόρων τους.
Τέλος ας αναλογιστούν και όλοι οι πολίτες τι πρόκειται να εφαρμοσθεί στην περιοχή μας. Ας αναλογιστούν τις ευθύνες τους για την αποδοχή, την ανοχή ή την υποστήριξη που παρέχουν σε αυτά τα σχέδια. Δεν έχουν πλέον καμία δικαιολογία άγνοιας για αυτό που σχεδιάζεται να συμβεί.
Η ορθή λύση διαχείρισης των σκουπιδιών μας είναι η ουσιαστική και πλήρης ανακύκλωση και το μοντέλο που θα εφαρμόζουν τα Τρίκαλα, η Καρδίτσα, η Λάρισα, τα Ιωάννινα και οι άλλες πόλεις της Ελλάδας. Ας μην καταντήσουμε να είμαστε η μόνη περιοχή στη χώρα που θα δημιουργήσει εργοστάσιο παραγωγής RDF-SRF.
Οι αρμόδιοι σε άλλες περιοχές της χώρας που δεν εφαρμόζουν αυτήν την πρακτική δεν είναι ανόητοι.
Ας μην πιστέψουμε τα παραμύθια, ότι αυτός ο τρόπος είναι οικολογικός, χωρίς επιπτώσεις και ο ορθός τρόπος διαχείρισης των σκουπιδιών μας.
Να μην αποδεχθούμε αυτήν την απαράδεκτη λύση διαχείρισης των απορριμμάτων μας, αντιδρώντας συνολικά, συλλογικά αποφασιστικά και πάντοτε με νόμιμους τρόπους.
Ευθύμιος Γ.Τσάμης
Πρόεδρος Ιατρικού Συλλόγου Μαγνησίας
