Στέφανος Ξεκαλάκης
Διαχρονικά η δημόσια διοίκηση αποτελεί σάκο του μποξ για κάθε αγανακτισμένο πολίτη, φιλόδοξο πολιτευτή ή επίδοξο κυβερνήτη και κάθε είδους αναλυτή. Μόνο που η κριτική είναι εύκολη και εκ του πονηρού όταν καταλήγει άλλοθι για να μην αναλαμβάνουν κάποιοι τις ευθύνες τους.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ελληνική διοίκηση πάσχει και σε επίπεδο συγκρότησης και σε επίπεδο λειτουργίας. Οι ελλείψεις, η πολυνομία, οι κομματικές παρεμβάσεις, οι πελατειακές σχέσεις και ο κρατισμός είναι φαινόμενα που πιστεύω ότι έχουν αναλυθεί επαρκώς.
Αλλά, δεν αρκεί να στηλιτεύει κανείς τα κακώς κείμενα για να διεκδικεί τον ρόλο του νέου πολιτικού πρωταγωνιστή. Η κοινωνία έχει χορτάσει από κλισέ και μεγάλα λόγια. Έχει έρθει η ώρα των συγκεκριμένων προτάσεων.
Για να αποκτήσει η διοίκηση ικανότητες πρόβλεψης και προγραμματισμού, σχεδιασμού και εισαγωγής νέων ιδεών, εφαρμογής νέων μεθόδων οργάνωσης για την ευρύτερη αντιμετώπιση των προβλημάτων.
Για να γίνει το δημόσιο παραγωγικό, ώστε κανείς να μην μπορεί να κουνά το δάχτυλο στους λειτουργούς του.
Ας ξεκινήσουμε από την αρχή. Από τα βασικά.
Το δημόσιο υπάρχει για τον πολίτη και στη διοίκηση υπηρετούν πολίτες. Πολίτες που θα πρέπει να πάρουν τον τίτλο του δημόσιου λειτουργού. Στόχος είναι ένας δημόσιος λειτουργός που θα είναι υπερήφανος για την εργασία του. Και πολίτες που θα είναι ικανοποιημένοι από την αποτελεσματικότητα του κράτους τους.
Όχι στην απαξίωση του ανθρώπινου δυναμικού. Επιτέλους πρέπει να μπει ένα τέλος στην εκτεταμένη, κατά την διάρκεια της κρίσης, βιομηχανία κατασυκοφάντησης του ανθρώπινου δυναμικού του δημόσιου τομέα. Οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν αντιμετώπισαν το φάσμα της ανεργίας στον ίδιο βαθμό με άλλους Έλληνες εργαζόμενους.
Ωστόσο, υπέστησαν επαναλαμβανόμενες μειώσεις στις αποδοχές τους και ήταν δέκτες πολλαπλών μηνυμάτων κοινωνικής και εργασιακής απαξίωσης. Σταδιακά σε μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης επικράτησε μια αρνητική προκατάληψη η οποία είναι εμφανής στις καθημερινές συναναστροφές μας. Αυτή η αντίληψη πρέπει να ανατραπεί: Η παραγωγική δημόσια διοίκηση απαιτεί και ανθρώπινο δυναμικό με αυτοπεποίθηση και κοινωνική καταξίωση.
Για να αλλάξουν όλα αυτά το κράτος πρέπει να είναι εδώ. Θέλουμε ποιοτικές δημόσιες υπηρεσίες που να μπορούν να υποστηρίξουν τους πολίτες στην καθημερινότητα τους αλλά και σε ειδικές συνθήκες όταν αυτό απαιτείται. Το κράτος πρέπει να καταστεί το βασικό εργαλείο μεταβολής των κοινωνικών συνθηκών.
Για να συμβούν αυτά απαιτείται ο σχεδιασμός και η υλοποίηση ενός εθνικού σχεδίου αλλαγών στη δημόσια διοίκηση που θα αντικαταστήσει το σύνολο των διατάξεων που διέπουν σήμερα την δομή και τον τρόπο λειτουργίας της και θα περιλαμβάνει:
Δημιουργία εθνικού σχεδίου για την e-κυβέρνηση.
Ορισμός χρονοδιαγράμματος για την πλήρη μετάβαση στα πλαίσια του μοντέλου της Εσθονίας.
Επέκταση του θεσμού των ΚΕΠ σύμφωνα με τον αρχικό τους σχεδιασμό ως αποκλειστικά σημεία φυσικής διεπαφής του πολίτη με την Διοίκηση.
Σύσταση Γενικής Γραμματείας Συντονισμού υπό τον Πρωθυπουργό.
Πενταετή πλάνα διοικητικού έργου ανά Υπουργείο.
Δημιουργία μονάδας προγραμματισμού και πολιτικής σε κάθε Υπουργείο υπό την στενή συνεργασία της Γενικής Γραμματείας Συντονισμού.
Μόνιμος Γενικός Γραμματέας πενταετούς θητείας με σημαντική αυτονομία αρμοδιοτήτων και δικαίωμα τελικής υπογραφής στα περισσότερα ζητήματα αρμοδιότητας της Γραμματείας του.
Μεταβίβαση των αρμοδιοτήτων σε όσο το δυνατόν πλησιέστερα προς τη βάση της διοικητικής πυραμίδας όργανα.
Τα πολιτικά και ιεραρχικά προϊστάμενα όργανα ασκούν επιτελικού χαρακτήρα αρμοδιότητες.
Οι λειτουργικές αρμοδιότητες μεταβιβάζονται σε υφιστάμενα όργανα.
«Κλείδωμα» αρμοδιοτήτων ανά Γενική Γραμματεία, ώστε να αποφεύγονται οι άσκοπες αλλαγές σε κάθε ανασχηματισμό που παραλύουν το κυβερνητικό έργο για μήνες.
Ενιαία και διαλειτουργική δομή στις Γενικές Γραμματείες ώστε να μπορούν να συνεργάζονται μεταξύ τους ακόμα και όταν βρίσκονται υπό τις στέγες διαφορετικών Υπουργείων.
Δημιουργία οριζοντίου κλειστού «Σώματος Δημόσιας Διοίκησης» στα πρότυπα του Βρετανικού Civil Service που θα στελεχώσει τον στενό δημόσιο τομέα.
Αξιολόγηση παντού, με τεκμήριο αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας.
Στέφανος Ξεκαλάκης, Γραμματέας ΚΠΕ ΠΑΣΟΚ
