Στον αθέατο κόσμο των Α.μ.ε.Α.

Όσο και αν προσπαθούμε να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, η αλήθεια είναι ότι τους ανθρώπους με αναπηρίες τους βλέπουμε μόνο στις 3 Δεκέμβριου, στην Παγκόσμια Ημέρα που είναι αφιερωμένη σε αυτούς.
Πολλές φορές στην καθημερινότητα δυστυχώς και ως κοινωνία και ως κράτος δεν τους βλέπουμε. Δεν τους βλέπουμε ως κοινωνία όταν παρκάρουμε στις θέσεις για ΑμεΑ, όταν δεν μπορούμε να φερθούμε σε ένα συνάνθρωπό μας με οποιαδήποτε αναπηρία ισότιμα και ισάξια, δεν τους βλέπουμε όταν δεν τους στηρίζουμε στη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους, ενώ από την άλλη πλευρά το κράτος δεν βλέπει τις ανάγκες τους ή κάποιες φορές δεν θέλει να τις βλέπει ή ενώ τις βλέπει δείχνει το πιο ανάλγητο πρόσωπο που διαθέτει, βάζοντας τους αριθμούς μπροστά από τους ανθρώπους.
Η 3η Δεκεμβρίου σε μια «ώριμη» και πολιτισμένη κοινωνία θα έπρεπε να αποτελεί ημέρα απολογισμού και αυτοκριτικής για όλα όσα κάναμε και όσα δεν κάναμε για την ισότιμη θέση όλων των ανθρώπων στην κοινωνία μας, που ενώ θα έπρεπε να είναι αυτονόητη, στην πράξη βλέπουμε ότι όχι απλά δεν είναι αυτονόητη, αλλά αποτελεί σημείο διεκδικήσεων ακόμα και το 2017.
Μια κοινωνία, όμως, που δεν «αγκαλιάζει» κάθε άνθρωπο που βρίσκεται σε αυτή και μάλιστα έναν άνθρωπο που αντιμετωπίζει εκ των πραγμάτων συγκεκριμένες δυσκολίες, δεν μπορεί να πάει πουθενά, πόσο μάλλον μπροστά, το ίδιο και ένα κράτος. Και όταν εννοούμε να τον «αγκαλιάσει» όχι μόνο στα λόγια, αλλά με πράξεις. Άλλωστε, οι άνθρωποι με αναπηρίες δεν πιστεύω ότι επιζητούν τα βαρύγδουπα λόγια μας και πιθανότατα ούτε τα επιθυμούν. Ένας άνθρωπος που έχει μάθει να ζει με τις δυσκολίες του και να τις αντιμετωπίζει δεν έχει ανάγκη να ακούσει από εμάς μόνο αν είναι ήρωας, γιατί για να βρίσκει τη δύναμη και τα ψυχικά αποθέματα να αγωνίζεται παρά τις αντιξοότητες, ξέρει ποιος είναι, ξέρει τον αγώνα που δίνει και πόσο δύσκολος και επίπονος μπορεί να είναι πολλές φορές. Αυτό που χρειάζεται και που οφείλουμε να κάνουμε είναι να γνωρίσουμε τον καθημερινό αγώνα του για όσα θεωρούμε εμείς δεδομένα και αυτονόητα, να τον σεβαστούμε και να τον στηρίξουμε ουσιαστικά, με συνέπεια και όχι να θυμηθούμε να του πούμε ότι είναι ήρωας στις 3 Δεκεμβρίου, αγνοώντας τον υπόλοιπο χρόνο και περιθωριοποιώντας τον.
Είχα την ευκαιρία το τελευταίο διάστημα μέσω των σεμιναρίων εκμάθησης του συστήματος γραφής και ανάγνωσης τυφλών Braille που διεξάγονται από το Σωματείο Ατόμων με Αναπηρία Όρασης Νομού Μαγνησίας, «Μάγνητες Τυφλοί», να έρθω σε επαφή με το θέμα της τυφλότητας, να ενημερωθώ περισσότερο για τη συγκεκριμένη αναπηρία, αλλά και να δω τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν αυτοί οι άνθρωποι. Φυσικά, θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθώ στην εξαιρετική δουλειά της κυρίας Σοφίας Χαμονικολάου, που είναι η υπεύθυνη διδάσκουσα και εκπαιδεύτρια Braille. Αυτό μάλιστα που μου έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση είναι ότι προσπάθησε να μας μυήσει ουσιαστικά στη γνώση του συστήματος γραφής και ανάγνωσης Braille και όχι μόνο σε όσα αφορούν την ύλη για τις εξετάσεις, που θα μας δώσουν τη δυνατότητα να εργασθούμε με άτομα με αναπηρία όρασης, αν επιτύχουμε σε αυτές. Επίσης, αυτό που μπορώ να καταθέσω μέσα από την προσωπική μου εμπειρία είναι ότι αν και τα δύο μου μάτια βλέπουν κανονικά, είδα πράγματα που μέχρι τώρα δεν τα είχα δει ποτέ μου και τους ευχαριστώ από καρδιάς γι’αυτό.
Έτσι, λοιπόν, διαπίστωσα πόσο «τυφλή» ήμουν εγώ που δεν γνώριζα ούτε για τις δυσκολίες του, ούτε για τα προβλήματά τους. Και ήμουν «τυφλή» για το συγκεκριμένο θέμα, γιατί ακριβώς δεν ήμουν. Γιατί πριν δεν με αφορούσε, γιατί δεν το είχα εγώ. Και εκεί είναι που συνειδητοποίησα που ξεκινάει το λάθος μας ως κοινωνία και γιατί δεν μπορούμε να πάμε μπροστά. Αδιαφορούμε για ό,τι δεν μας αφορά ως άτομα άμεσα ή έμμεσα, αδιαφορούμε για το διπλανό μας που αποτελεί μέρος του κόσμου μας, το ίδιο μέρος που αποτελούμε και εμείς.
Τελικά, ποιος πραγματικά είναι τυφλός, αυτός που δεν βλέπει ή αυτός που αδιαφορεί; Ποια αναπηρία είναι χειρότερη, η αναπηρία του σώματος ή της ψυχής που δεν μπορεί να συναισθανθεί;
Πλέον, μπορώ να πω με σιγουριά ότι πραγματικά τυφλός είναι αυτός που αδιαφορεί και η χειρότερη αναπηρία είναι η έλλειψη ενσυναίσθησης, γιατί το σημαντικότερο μάθημα που πήρα είναι ότι αυτός ο κόσμος μόνο ίσος και δίκαιος μπορεί να γίνει καλύτερος.
Ευφροσύνη Γ. Κίτσιου
Φοιτήτρια Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας
-Παν/μιο Θεσσαλίας