Το δημοκρατικό έλλειμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης πέραν των γνωστών αμφισβητήσεων για τα όργανά της και τον τρόπο λειτουργίας τους μεταφέρεται το τελευταίο διάστημα και στις νομιμοποιημένες διαδικασίες ήτοι εκλογές και εκλογικά συστήματα. Στη δεδομένη περίπτωση αναφερόμαστε στο γεγονός ότι η Ένωση δεν διαθέτει ένα ενιαίο εκλογικό σύστημα για την ανάδειξη των ευρωβουλευτών.
Δηλαδή , από χώρα σε χώρα υπάρχουν διαφορετικά συστήματα τα οποία ορίζονται ανάλογα με τον εκάστοτε εθνικό εκλογικό νόμο. Αυτό πιθανόν επιφέρει δυσαρμονία και έλλειψη δημοκρατικότητας. Υπό αυτούς τους όρους μελετάται η ψήφιση νόμου από το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο για ενιαίο εκλογικό σύστημα Ευρωεκλογών όσον αφορά τη διαδικασία σε κάθε κράτος-μέλος.
Εκτενέστερα, τα σημεία σύγκλισης θα πρέπει να αφορούν τα κατώτερα όρια ηλικίας του εκλέγειν και εκλέγεσθαι, τα αναλογικά συστήματα ή αυτά με το όριο αλλά και τα ψηφοδέλτια με λίστα ή σταυρό. Σημειωτέων, ότι στην Ελλάδα οι τελευταίες ευρωεκλογές έγιναν για πρώτη φορά με το καθεστώς της σταυροδοσίας.
Ένα άλλο θέμα που απαιτεί σύγκλιση είναι η ψήφος των ομογενών ή όσων κατοικούν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Σε κάποιες χώρες υπάρχει πρόβλεψη και σε άλλες όχι.
Γενικότερα, τα εκλογικά συστήματα στις ευρωπαϊκές χώρες τείνουν στα αναλογικά με μικρές διαφοροποιήσεις. Πιθανόν, μια ενιαία εκλογική νομοθεσία θα καθιστούσε τους εκλεγέντες πιο ισότιμους αλλά και τους πολίτες λιγότερο καχύποπτους.
Το θέμα βέβαια είναι αν μια τέτοια αλλαγή θα έχει αντίκτυπο και στις πολιτικές πρακτικές τόσο εντός των κρατών μελών όσο και σε επίπεδο ενωσιακό. Φαινομενικά, η Ευρώπη φαντάζει δημοκρατικότερη, επί της ουσίας όμως θα αλλάξει κάτι στη καθημερινότητα του πολίτη;
Θα γίνει ο ευρωπαίος πολίτης πιο ενεργός και πιο ενημερωμένος;
Ο χρόνος θα το δείξει!
Σε μια εποχή λοιπόν έντονων αμφισβητήσεων εν μέσω οικονομικής κρίσης μια αναθεώρηση των ευρωπαϊκών συνθηκών για το καλό των χωρών θα ήταν θετική αρκεί να μην υπάρξει περιορισμός και σύγκρουση με το εγχώριο Σύνταγμα.
Τζιοβάρα Μένια
Πολιτική επιστήμονας νομικής Αθήνας