Η μεγάλη επέτειος πλησιάζει. Η επέτειος των διακοσίων χρόνων 1821-2021 της Παλιγγενεσίας. Θα τιμηθεί το μεγάλο γεγονός της Επανάστασης των Ελλήνων. Η αποτίναξη της σκλαβιάς και η απόκτηση της πολυπόθητης ελευθερίας, της ανεξαρτησίας, της ιδιαίτερης πολιτικής ύπαρξης του ελληνικού λαού. Κάθε τόπος του Ελληνισμού θα συμμετέχει στον εορτασμό της σημαδιακής αυτής επετείου, του 1821.
Όλος o Ελληνισμός συμμετείχε υλικά και ψυχικά στην προσπάθεια της Παλιγγενεσίας. Ιδιαίτερα η Θεσσαλία κατείχε τα σκήπτρα κατά την προεπαναστατική περίοδο, στην εποχή του Διαφωτισμού. Τότε που ετοιμάζονταν το έθνος για την μεγάλη Επανάσταση. Οι σχολές της Θεσσαλίας ήταν στην πρωτοπορεία του φωτισμού του Γένους. Οι Σχολές της Ζαγοράς, των Αμπελακίων, του Τυρνάβου, της Τσαριτσάνης, των Αγράφων.
Και τα Θεσσαλικά χώματα ανέδειξαν πολλούς διαφωτιστές, όπως τους: Ρήγα Βελεστινλή, Άνθιμο Γαζή, Δανιήλ Φιλιππίδη, Κωνσταντίνο Κούμα, Γρηγόριο Κωνσταντά, Διονύσιο Πύρρο, Στέφανο Δούγκα, Δημήτριο Αλεξανδρίδη, Ιωάννη Πέζαρο, Δημήτριο Γοβδελά, Κωνσταντίνο Οικονόμο, Ιωάννη Οικονόμο Λογιώτατο, Χριστόφορο Περραβό, Επιφάνιο Δημητριάδη, Στέφανο Κομμητά, Θεόκλητο Φαρμακίδη, Ζήση Κάβρα.
Η Θεσσαλία θα πρέπει τα έργα αυτών των διαφωτιστών να προβάλλει τώρα στην επέτειος των διακοσίων χρόνων από την έκρηξη της Επανάστασης του 1821. Η Περιφέρεια Θεσσαλίας ας πρωτοστατήσει να επανεκδοθούν τα έργα των Θεσσαλών διαφωτιστών, με εισαγωγικά κείμενα και με ευρετήρια. Θα είναι η καλλίτερη και η πιο ουσιαστική συμμετοχή στις εορταστικές εκδηλώσεις. Θα είναι και μια παρακαταθήκη για το μέλλον του τόπου. Αυτά θα μείνουν. Τα λόγια φεύγουν.
Η αρχή έχει γίνει με τα Απάντα τα έργα του Ρήγα Βελεστινλή από την Επιστημονική Εταιρεία Μελέτης Φερών-Βελεστίνου-Ρήγα. Επίσης, το σημαντικό προεπαναστατικό περιοδικό Ερμής ο Λόγιος, του οποίου εκδότες είχαν χρηματίσει οι Θεσσαλοί Άνθιμος Γαζής και Θεόκλητος Φαρμακίδης, έχει επανεκδοθεί από το Ελληνικό Λογοτεχνικό Ιστορικό Αρχείο.
Ας επανεκδοθούν και των άλλων Θεσσαλών διαφωτιστών τα έργα. Πρέπει να γίνει συνείδηση πως αρματώθηκαν οι σκλαβωμένοι Έλληνες τα καριοφίλια και τα γιαταγάνια το 1821, όταν τόσα χρόνια πιο πριν οι καρδιές τους πυρπολήθηκαν από των διαφωτιστών την πέννα. Η προεπαναστατική διαφωτιστική πορεία ήταν αυτή που ετοίμασε το πνεύμα για την επανάσταση, με πρώτο και καλλίτερο του Ρήγα το επαναστατικό έργο.
Δρ. Δημήτριος Καραμπερόπουλος
Πρόεδρος Επιστημονικής Εταιρείας Μελέτης
Φερών-Βελεστίνου-Ρήγα
