Εισήγηση μεταστέγασης του Εσπερινού Γυμνασίου Βόλου, το οποίο λειτουργεί σήμερα στο σχολικό συγκρότημα της οδού Κύπρου 9, στο Καρτάλειο Διδακτήριο, κατέθεσε στην Δημοτική Επιτροπή Παιδείας Βόλου η Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Μαγνησίας.
Η εισήγηση έχει ως ακολούθως:
Με βάση τα καθήκοντά μας, όπως αυτά περιγράφονται στις παραγράφους 9, 1 και 6 του άρθρου 1 της ΥΑ 170405/ΓΓ1/28.12.2021 (ΦΕΚ Β΄ 6273), με στόχο την εξασφάλιση της συνέχισης της ομαλής και εύρυθμης λειτουργίας της σχολικής μονάδας του Εσπερινού Γυμνασίου Βόλου, το οποίο εδρεύει στο σχολικό συγκρότημα της οδού Κύπρου 9 και κατ΄ εφαρμογή της παραγράφου ζ του άρθρου 2 της ιδίας ΥΑ εισηγούμαστε τη μεταφορά του Εσπερινού Γυμνασίου Σχολείου στο Καρτάλειο Διδακτήριο, το οποίο βρίσκεται στη συμβολή των οδών Πολυμέρη και Κασσαβέτη, με ώρες λειτουργίας από 18:00. Η πρότασή μας αυτή στοχεύει στο να εξυπηρετήσει τρεις λειτουργικούς παράγοντες:
- Την επιπλέον υποστήριξη της εκπαιδευτικής και παιδαγωγικής διαδικασίας, τη διασφάλιση της προσβασιμότητας, τον περιορισμό της μαθητικής διαρροής και την αύξηση του μαθητικού πληθυσμού του σχολείου.
- Τη βελτιστοποίηση των συνθηκών λειτουργικής-εργασιακής απασχόλησης των εκπαιδευτικών
- Την εξοικονόμηση ενεργειακών πόρων (ΚΥΑ ΥΠΕΝ/ΔΕΠΕΑ/68315/502/01-07-2022 (ΦΕΚ Β΄ 3424)
Συγκεκριμένα:
Αναφορικά στην επιπλέον υποστήριξη της εκπαιδευτικής και παιδαγωγικής διαδικασίας, τη διασφάλιση της προσβασιμότητας, τον περιορισμό της μαθητικής διαρροής και την αύξηση του μαθητικού πληθυσμού του σχολείου.
Τα Εσπερινά Γυμνάσια απευθύνονται, κατά βάση, σε εργαζόμενους μαθητές και γενικότερα σε μαθητές οι οποίοι για κάποιο λόγο δεν κατάφεραν να ολοκληρώσουν την υποχρεωτική τους εκπαίδευση. Οι στόχοι σπουδών αυτών των μαθητών ποικίλουν, καθώς κάποιοι επιθυμούν να ολοκληρώσουν τις γυμνασιακές τους σπουδές, ενώ άλλοι σκοπεύουν να συνεχίσουν τη φοίτησή τους σε κάποιο Γενικό Λύκειο (ΓΕ.Λ.) ή Επαγγελματικό Λύκειο (ΕΠΑ.Λ.). Σημειώνεται ότι στη Μαγνησία δεν υπάρχει άλλο εσπερινό γυμνάσιο αλλά λειτουργεί Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας.
Μετά την έναρξη της εφαρμογής του άρθρου 35 της ΚΥΑ 79942/ΓΔ4/2019 (ΦΕΚ Β΄ 2005) παρατηρήθηκε μία κατακόρυφη μείωση του πλήθους των μαθητών του Εσπερινού Γυμνασίου Βόλου, η οποία φέτος έχει διαμορφώσει τη δύναμη του σχολείου σε 56 εγγεγραμμένους μαθητές, ενώ τα προηγούμενα σχολικά έτη ήταν: 137 το Σχολικό Έτος 2017-2018, 113 το Σχολικό Έτος 2018-2019 και 47 το Σχολικό Έτος 2019-2020.
Θα πρέπει, λοιπόν, να πραγματοποιηθούν ενέργειες με σκοπό την ανάπτυξη της σχολικής μονάδας σε μαθητικό πληθυσμό, δεδομένης της διαπίστωσης ότι στην περιοχή μας σημαντικός αριθμός μαθητριών και μαθητών εγκαταλείπει πρόωρα τη γυμνασιακή εκπαίδευση. Επιπλέον, εγκαθίσταται αριθμός ενηλίκων πολιτών (κυρίως από άλλες χώρες) οι οποίοι δεν έχουν ολοκληρώσει τις γυμνασιακές τους σπουδές, η ολοκλήρωση των οποίων είναι απαραίτητη σε μία σύγχρονη ευρωπαϊκή κοινωνία.
Κατόπιν ενδελεχούς διερεύνησης και σχετικών συσκέψεων με τους διευθυντές και τους εκπαιδευτικούς των Εσπερινών Σχολείων του Βόλου (Γυμνάσιο, ΓΕ.Λ. και ΕΠΑ.Λ.) των Ε.Κ., των σχολείων πρωινής λειτουργίας των συγκροτημάτων και εκπροσώπων στη Σχολική Επιτροπή του Δήμου Βόλου διαπιστώσαμε ότι η μεταφορά από το σχολικό συγκρότημα της οδού Κύπρου στις εγκαταστάσεις του Καρτάλειου Διδακτηρίου ως συστεγαζόμενο με το εκεί 2ο Εσπερινό ΕΠΑ.Λ. Βόλου θα προσδώσει, καταρχάς, δυνατότητες βελτιστοποίησης της εκπαιδευτικής και παιδαγωγικής διαδικασίας, περιορισμού της μαθητικής διαρροής και αύξησης του μαθητικού πληθυσμού του σχολείου.
Αυτό συνάγεται από το ότι η συστέγαση του σχολείου με ένα σχολείο ανώτερης βαθμίδας (ΕΠΑ.Λ.) θα προσδίδει στους μαθητές, καθ΄όλη τη διάρκεια των γυμνασιακών τους σπουδών εναύσματα, βιώματα και στόχους που θα συμβάλουν στην ενίσχυση του ενδιαφέροντός τους για συνέχιση των σπουδών τους στο λύκειο και, κατά συνέπεια, στον περιορισμό της μαθητικής διαρροής.
Από την άλλη πλευρά, οι μαθητές του αντίστοιχου συστεγαζόμενου 2ου Εσπερινού ΕΠΑ.Λ. θα ενημερώνουν ανθρώπους του περιβάλλοντός τους και θα «προάγουν» με αυτό τον τρόπο τη φοίτηση τους στο Εσπερινό Γυμνάσιο, ενισχύοντας έτσι το μαθητικό δυναμικό του.
Η συστέγαση των σχολείων, επίσης, θα οδηγήσει στη βέλτιστη αξιοποίηση προσωπικού (εκπαιδευτικοί, ψυχολόγοι, κοινωνιολόγοι) αλλά και βοηθητικού προσωπικού (φύλακες, υπάλληλοι καθαριότητας, επιστάτες) και για τα δύο σχολεία.
Κοινές εκδηλώσεις, δράσεις, ευρωπαϊκά προγράμματα, αλλά και εξωδιδακτικές δραστηριότητες μπορούν να αποτελέσουν μέσο διεύρυνσης της σχολικής γνώσης, ενίσχυσης της συνεργατικότητας μεταξύ των σχολείων, αύξησης της αποτελεσματικότητας και ανάπτυξης μεταγνωστικών και κοινωνικών δεξιοτήτων προς όφελος των μαθητών και των δύο σχολείων. Σημειώνεται ότι κάτι τέτοιο είναι ιδιαιτέρως δύσκολο σήμερα, καθώς το πλησιέστερο σχολείο στο ίδιο ωράριο λειτουργίας με το Εσπερινό Γυμνάσιο Βόλου βρίσκεται σε απόσταση μεγαλύτερη των δύο χιλιομέτρων, ενώ στην περίπτωση της προτεινόμενης συστέγασης η απόσταση θα μειωθεί σε λίγα μέτρα. Υφιστάμενος εξοπλισμός υψηλής αξίας όπως εργαστήρια πληροφορικής, τεχνολογίας, φυσικών επιστημών και μεγάλη σχολική βιβλιοθήκη θα είναι στη διάθεση των μαθητών και των εκπαιδευτικών του Εσπερινού Γυμνασίου Βόλου.
Σημαντικό στοιχείο της εισήγησης για τη μεταφορά του Εσπερινού Γυμνασίου Βόλου αποτελεί η περιορισμένη δυνατότητα πρόσβασης μαθητών με ειδικές ανάγκες στο σχολικό συγκρότημα της οδού Κύπρου, όπου στεγάζεται. Αντιθέτως, το Καρτάλειο Διδακτήριο προσφέρει πλήρη προσβασιμότητα ΑμΕΑ. Έτσι, ενώ στο κτήριο της οδού Κύπρου η πρόσβαση ΑμΕΑ σε σχολική βιβλιοθήκη, εργαστήρια φυσικών επιστημών, εργαστήρια τεχνολογίας, αίθουσες σχολικών δραστηριοτήτων είναι από δύσκολη έως αδύνατη, στο Καρτάλειο Διδακτήριο θα είναι πλήρως εφικτή. Αυτό, πιθανότατα, θα αποτελέσει πόλο έλξης μαθητών με ειδικές ανάγκες, συμβάλλοντας, με αυτό τον τρόπο στη μείωση της μαθητικής διαρροής, την αύξηση του μαθητικού πληθυσμού και την ανάπτυξη του κοινωνικού έργου και της κοινωνικής συνείδησης των μαθητών.
Άλλη σημαντική παράμετρος της λειτουργίας των Εσπερινών Σχολείων αποτελεί η εξυπηρέτηση τους από τις υφιστάμενες συγκοινωνιακές γραμμές, αστικές και υπεραστικές. Είναι γεγονός ότι το σχολικό συγκρότημα της οδού Κύπρου εξυπηρετείται επαρκώς από πληθώρα γραμμές τόσο του αστικού, όσο και του υπεραστικού Κ.Τ.Ε.Λ. και χωρίς αλλαγή μέσου. Το Καρτάλειο Διδακτήριο, όμως, εξυπηρετείται ακόμη πληρέστερα από γραμμές για κάθε μέρος του αστικού ιστού αλλά και διευκολύνουν την προσπέλαση από μαθητές από το κέντρο, το Νότιο Πήλιο, την Αγριά, τα Λεχώνια κ.λπ. χωρίς να δυσχεραίνουν τη συγκοινωνία με τις περιοχές βορείως του αστικού ιστού (Μακρυνίτσα, Πορταριά κ.λπ.).
. Βελτιστοποίηση των συνθηκών εργασιακής απασχόλησης των εκπαιδευτικών του Εσπερινού Γυμνασίου Βόλου.
Υποστηρίζεται ότι σημαντικός παράγοντας για την ομαλή και αποτελεσματική λειτουργία ενός σχολείου αποτελεί η ευχέρεια υλοποίησης των διοικητικών και εξωδιδακτικών εργασιών των διευθυντών και εκπαιδευτικών. Η υφιστάμενη κατάσταση στο Εσπερινό Γυμνάσιο Βόλου καθιστά την εκτέλεση των παραπάνω εργασιών δυσχερή, καθώς, λόγω έλλειψης χώρου οι διευθυντές των συστεγαζόμενων στο συγκρότημα της οδού Κύπρου σχολείων μοιράζονται όχι μόνο τον ίδιο χώρο γραφείων, αλλά και τον ίδιο ηλεκτρονικό υπολογιστή. Αυτό το πρόβλημα επιλύεται με την προτεινόμενη συστέγαση, αφού στο Καρτάλειο Διδακτήριο υπάρχουν επαρκείς χώροι για γραφεία και ψηφιακό εξοπλισμό τόσο των Διευθύνσεων, όσο και για τους Συλλόγους Διδασκόντων του κάθε σχολείου.
Στο σημείο αυτό τονίζεται η εκφρασθείσα θετική διάθεση εκ μέρους των Διευθύνσεων και των εκπαιδευτικών των ημερήσιας λειτουργίας σχολείων στο Καρτάλειο Διδακτήριο σχετικά με τη συστέγαση και την λειτουργική συμβίωση με τους αντίστοιχους του Εσπερινού Γυμνασίου Βόλου.
Τέλος, σχολικές λειτουργίες των εκπαιδευτικών, όπως είναι οι εφημερίες, η μέριμνα για την υγιεινή και την ασφάλεια των μαθητών, η αντιμετώπιση ανεπιθύμητων καταστάσεων από φυσικές, κυρίως, πηγές μπορούν να εκτελούνται αποτελεσματικότερα, αφού θα μετέχουν σε αυτές περισσότεροι εκπαιδευτικοί για παρόμοιας έκτασης χώρους.
Εξοικονόμηση ενεργειακών πόρων (ΚΥΑ ΥΠΕΝ/ΔΕΠΕΑ/68315/502/01-07-2022 (ΦΕΚ Β΄ 3424).
Για το Εσπερινό Γυμνάσιο Βόλου στοιχεία καταμέτρησης ενεργειακής κατανάλωσης για θέρμανση δείχνουν το σχολικό έτος 2019-2020 ενεργειακό κόστος της τάξης των 2.200 €, ενώ κατά το σχολικό έτος 2021-2022 φαίνεται ότι το κόστος θέρμανσης ανήλθε στο ποσό των 9.700 €. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η χρονιά 2021-2022 χαρακτηρίστηκε από την ιδιαιτερότητα της αντιμετώπισης της πανδημίας, κατά την οποία τα σχολεία θερμαίνονταν, αλλά με ανοιχτές πόρτες και παράθυρα. Πέραν, όμως, αυτού, τα εν λόγω ποσά θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν στην κάλυψη αναγκών της εκπαίδευσης (για παράδειγμα, τα παραπάνω ποσά επαρκούν για την αγορά εξοπλισμού για ένα μεσαίου μεγέθους εργαστήριο πληροφορικής.
Υπάρχει η δυνατότητα αυτονόμησης μέρους του συγκροτήματος της οδού Κύπρου είτε με τη χρήση αντλιών θερμότητας, είτε με τη χρήση επιπρόσθετου αυτόνομου κυκλώματος θέρμανσης, περιορισμένου σε κάποιους χώρους του κτηρίου, είτε με την τροποποίηση του υφιστάμενου συστήματος θέρμανσης. Οι παραπάνω εργασίες, όμως, θα μπορούσαν να αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου εξοικονόμησης ενέργειας και θα ήταν άσκοπες σε περίπτωση πραγματοποίησης της προτεινόμενης μεταστέγασης του σχολείου σε ένα πλήρως ενεργειακά αναβαθμισμένο κτηριακό συγκρότημα, όπως αυτό του Καρτάλειου Διδακτηρίου.
Επιπλέον, οποιαδήποτε εξοικονόμηση ενέργειας, τόσο για την εποχή που ζούμε, όσο και για το μέλλον, αποτελεί ζητούμενο για κάθε σύγχρονη αειφόρο κοινωνία. Σε κάθε περίπτωση, τονίζεται ότι η εξοικονόμηση ενέργειας μπορεί να γίνει αποδεκτή εφόσον υποστηρίζει όμοιες ή ανώτερης ποιότητας συνθήκες εκπαίδευσης.
Ένα πρόβλημα που εντοπίστηκε σχετικά με την προτεινόμενη συστέγαση είναι οι περιορισμένοι χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων στην περιοχή του Καρτάλειου Διδακτηρίου, ιδιαιτέρως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Φαίνεται, όμως, ότι παρόμοιο πρόβλημα υφίσταται και στην περιοχή γύρω από το σχολικό συγκρότημα της οδού Κύπρου. Σε κάθε περίπτωση, το πρόβλημα μπορεί να περιοριστεί με την αξιοποίηση των αστικών συγκοινωνιών από τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς. Επιπλέον, συμβαίνει μέρος του προαυλίου χώρου του σχολείου (με τις κατάλληλες τροποποιήσεις) να αξιοποιείται από το υπάρχον Εσπερινό ΕΠΑ.Λ. ως χώρος στάθμευσης των δικύκλων των μαθητών.
Ο Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Μαγνησίας
Δρ Σωκράτης Σαβελίδης