Με αυστηρότητα και με προσήλωση στις εθνικές γραμμές απάντησε η Αθήνα στην διπλή πρόκληση που δέχθηκε μέσα σε ένα 24ωρο από την μία από τη νέα πρόεδρο της Βόρεια Μακεδονίας Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα και από την άλλη με την φιέστα Ράμα στην Αθήνα.
Στην πρώτη περίπτωση η νέα πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας κατά την ορκωμοσία της, αποκάλεσε τη χώρα της «Μακεδονία», με αποτέλεσμα η Ελληνίδα πρέσβης να αποχωρήσει. Άμεση ήταν η αντίδραση της ελληνικής πλευράς με το ΥΠΕΞ σε αυστηρούς τόνους να μιλά για κατάφορη παραβίαση της Συμφωνίας των Πρεσπών και να προειδοποιεί ότι η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας εξαρτάται από την εφαρμογή της Συμφωνίας.
Η δεύτερη πρόκληση ήρθε από τον Αλβανό πρωθυπουργό Έντι Ράμαπου οργάνωσε φιέστα στο γήπεδο Γαλατσίου για να μιλήσει στους ομοεθνείς του στην Ελλάδα δίνοντας από την ομιλία του διαβεβαιώσεις ότι δεν έχει έρθει για να «προκαλέσει», αλλά «για να συναντήσει τον λαό του».
Ράμα: «Δεν ήρθα για να προκαλέσω» – Ομιλία του Αλβανού πρωθυπουργού στο Γαλάτσι
Η ελληνική κυβέρνηση κράτησε χαμηλούς τόνους ωστόσο ξεκαθάριζε επίσημα πως η έλευσή του είναι «άκαιρη» και «αχρείαστη».
«Δεν είναι καλεσμένος μας, αχρείαστη η έλευσή του στην Αθήνα», δηλωνε λίγα 24ωρα νωρίτερα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Η Ελλάδα είναι δημοκρατική χώρα. Δεν θα μπορούσε να εμποδίσει έναν ηγέτη να κάνει μια ιδιωτική επίσκεψη και να μιλήσει στους ομοεθνείς του. Το θέμα πήρε μεγαλύτερες διαστάσεις απ΄ ό,τι θα έπρεπε, ίσως, πάντως δεν είναι ο κατάλληλος χρόνος λίγο πριν τις Ευρωεκλογές».
ΥΠΕΞ: Κατάφορη παραβίαση της Συμφωνίας των Πρεσπών
Αυστηρή απάντηση έδωσε το υπουργείο Εξωτερικών, εκφράζοντας την έντονη αντίδραση της Αθήνας μετά την κίνηση της προέδρου της Βόρειας Μακεδονίας Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα να αποκαλέσει τη χώρα της «Μακεδονία» κατά τη σημερινή της ορκωμοσία, γεγονός που προκάλεσε την αποχώρηση της Ελληνίδας πρέσβη, ως ένδειξη διαμαρτυρίας. Παράλληλα, αυστηρό μήνυμα έστειλε και η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τονίζοντας μεταξύ άλλων «σεβαστείτε τη Συμφωνία των Πρεσπών».
Ειδικότερα, σε ανακοίνωσή του το Υπουργείο Εξωτερικών τονίζει ότι η πράξη αυτή παραβιάζει κατάφωρα τη Συμφωνία των Πρεσπών αλλά και το Συντάγμα της γείτονος χώρας, το οποίο έχει εναρμονιστεί με τις διεθνείς της υποχρεώσεις.
Παράλληλα, το ελληνικό ΥΠΕΞ δηλώνει κατηγορηματικά ότι η περαιτέρω πρόοδος στις διμερείς σχέσεις με τη Βόρεια Μακεδονία καθώς και η ευρωπαϊκή πορεία της τελευταίας εξαρτώνται από την πλήρη εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Η ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών:
Σχετικά με την τελετή ορκωμοσίας της Πρόεδρου της Βόρειας Μακεδονίας, κατά τη σημερινή ορκωμοσία της στη Βουλή και παρά το γεγονός ότι στο επίσημο κείμενο του όρκου που της υπαγορεύθηκε η χώρα αναφερόταν ως «Βόρεια Μακεδονία», η νέα Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, κυρία Σιλιάνοφσκα-Ντάβκοβα, επέλεξε να αποκαλέσει τη χώρα της «Μακεδονία».
Η πράξη αυτή παραβιάζει κατάφωρα τη Συμφωνία των Πρεσπών αλλά και το Συντάγμα της γείτονος χώρας, το οποίο έχει εναρμονιστεί με τις διεθνείς της υποχρεώσεις. Η ελληνική κυβέρνηση, παρά τις αντιρρήσεις που είχε εκφράσει ως αντιπολίτευση κατά την κύρωση της συμφωνίας, τη σεβάστηκε ως επικυρωθείσα διεθνή συνθήκη που υπερέχει κάθε άλλης διάταξης νόμου.
Η Ελλάδα, στο πλαίσιο αυτό, δηλώνει κατηγορηματικά ότι η περαιτέρω πρόοδος στις διμερείς σχέσεις της με τη Βόρεια Μακεδονία καθώς και η ευρωπαϊκή πορεία της τελευταίας εξαρτώνται από την πλήρη εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών και κυρίως από τη χρήση της συνταγματικής ονομασίας της χώρας.
Φον ντερ Λάιεν: Σεβαστείτε τη Συμφωνία των Πρεσπών
«Προκειμένου η Βόρεια Μακεδονία να συνεχίσει την επιτυχημένη πορεία της προς την ένταξη στην ΕΕ, είναι υψίστης σημασίας η χώρα να συνεχίσει την πορεία των μεταρρυθμίσεων και τον πλήρη σεβασμό των δεσμευτικών συμφωνιών της, συμπεριλαμβανομένης της Συμφωνίας των Πρεσπών», ανέφερε η πρόεδρος της Κομισιόν μέσω ανάρτησης στο Χ.
Το μεγαλύτερο αλβανικό κόμμα κατά της Σιλιάνοφσκα για το «Μακεδονία»
Αντιδράσεις όμως εξαιτίας της νέας προέδρου Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα που αποκάλεσε «Μακεδονία» τη χώρα της σημειώθηκαν και στο εσωτερικό της Βόρειας Μακεδονίας.
Επικριτικό απέναντι στην ενέργεια της προέδρου στάθηκε το μεγαλύτερο αλβανικό κόμμα στη Βόρεια Μακεδονία, το DUI του Αλί Αχμέτι που εκτίμησε πως παραβίασε το Σύνταγμα και προκάλεσε κρίση στις σχέσεις της Βόρειας Μακεδονίας με την Ελλάδα, σύμφωνα με τον αναταποκριτή της ΕΡΤ.
Το χρονικό της πρόκλησης από τη νέα πρόεδρο της Βόρειας Μακεδονίας
H πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα κατά τη σημερινή ορκωμοσία της αποκάλεσε τη χώρα ως «Μακεδονία», παρά το γεγονός ότι στο κείμενο του όρκου, το οποίο απήγγειλε ο πρόεδρος της απερχόμενης Βουλής, Γιόβαν Μίτρεσκι, καλώντας την Σιλιάνοφσκα να το επαναλάβει, η χώρα αναφερόταν ως «Βόρεια Μακεδονία».
Η πρέσβης της Ελλάδας στη Βόρεια Μακεδονία, Σοφία Φιλιππίδου, η οποία είχε προσκληθεί στη συνεδρίαση της Βουλής για την ορκωμοσία της Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, αποχώρησε ως ένδειξη διαμαρτυρίας για το γεγονός ότι η τελευταία αποκάλεσε κατά την ορκωμοσία της τη χώρα ως «Μακεδονία».
Η 71χρονη Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα εξελέγη πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών που διεξήχθη την Τετάρτη 8 Μαϊου, ως υποψήφια του VMRO-DPMNE, επικρατώντας, με ποσοστό 65%, του μέχρι σήμερα προέδρου της χώρας, Στέβο Πεντάροφσκι.
Παράλληλα με τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών διεξήχθησαν στη χώρα και οι βουλευτικές εκλογές, στις οποίες το δεξιό αντιπολιτευόμενο κόμμα VMRO-DPMNE κατήγαγε μεγάλη νίκη, καταλαμβάνοντας 58 εκ των 120 εδρών της Βουλής.
Το κόμμα αυτό ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με τον συνασπισμό των αντιπολιτευόμενων αλβανικών κομμάτων «Αξίζει» για τον σχηματισμό κυβέρνησης.
Γεραπετρίτης: Η ελληνική κυβέρνηση παρακολουθεί την εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών
Νωρίτερα σε συνέντευξή του στην Βραδυνή της Κυριακής, ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης αναφέρθηκε στις προοπτικές επιβίωσης της Συμφωνίας των Πρεσπών, μετά τις εκλογές στη Βόρεια Μακεδονία.
Επανέλαβε ότι η πορεία της χώρας προς την ΕΕ περνά και μέσα από την πιστή τήρηση της εν λόγω Συμφωνίας υπογραμμίζοντας πως «η ελληνική κυβέρνηση παρακολουθεί με διάρκεια και αυστηρότητα την εφαρμογή της και θα κάνει τις αναγκαίες παρεμβάσεις».
«Ανεξάρτητα από τα ζητήματα τα οποία είχε εξ αρχής η Συμφωνία των Πρεσπών και τα οποία εγκαίρως είχε τονίσει η Νέα Δημοκρατία ως αντιπολίτευση τότε, η Συμφωνία αυτή αποτελεί μία διεθνή συνθήκη, η οποία είναι υπερκείμενη κάθε εσωτερικού νόμου και θα πρέπει να τηρείται από τα μέρη, δεν επιτρέπεται δε η οποιαδήποτε αναθεώρησή της χωρίς τη συμφωνία των μερών. Υπό την έννοια αυτή, θεωρούμε αναγκαίο η Συμφωνία να εξακολουθεί να εφαρμόζεται και θεωρώ ότι αυτή θα είναι και η στάση της νέας πολιτικής ηγεσίας της Βόρειας Μακεδονίας, η οποία θα προκύψει μετά τις εκλογές» τόνισε χαρακτηριστικά.