Του Πάνου Σκοτινιώτη
Ποιος συμπολίτης, αλήθεια, δεν θυμάται τη χυδαία εκστρατεία λάσπης εναντίον μας για τις περικοπές που είχαν γίνει το 2012 στους μισθούς των εργαζομένων στη ΔΕΥΑΜΒ; Αίφνης, ένα πέπλο ένοχης σιωπής έχει απλωθεί! Ενώ λοιπόν εδώ και κάμποσο καιρό έχει εκδοθεί για την υπόθεση αυτή η 862/2024 απόφαση του Αρείου Πάγου (Β1 Πολιτικού Τμήματος), τόσο η δημοτική αρχή Μπέου όσο και οι συνδικαλιστικοί εκπρόσωποι των εργαζομένων στη ΔΕΥΑΜΒ την έχουν κάνει κυριολεκτικά «γαργάρα»!Γιατί; Πολύ απλά, διότι με την απόφαση αυτή απορρίφθηκε αμετάκλητα η αγωγή των εργαζομένων στην Επιχείρηση που αφορούσε τις συγκεκριμένες μισθολογικές περικοπές. Με άλλα λόγια, κρίθηκε αμετάκλητα ότι οι μισθολογικές περικοπές του 2012 δεν ήταν ένα αντεργατικό καπρίτσιο όσων διοικούσαμε τότε τη ΔΕΥΑΜΒ, αλλά οφείλονταν σε υποχρεωτική συμμόρφωση στον νόμο. Και το θέμα δεν είναι (μία ακόμη) δικαίωσή μας μετά από τόσα χρόνια ‒ αυτό πλέον έχει μικρή σημασία. Το μείζον είναι ότι ο χειρισμός της συγκεκριμένης υπόθεσης από τη δημοτική αρχή Μπέου, όπως θα φανεί στη συνέχεια, όχι μόνον αποτελεί μνημείο πολιτικής φαυλότητας, αλλά εγείρει και ζητήματα διερεύνησης τυχόν πειθαρχικών και ποινικών ευθυνών.
Ας γίνω συγκεκριμένος ‒ ζητώντας παράλληλα κατανόηση για το εκτενές της παρέμβασής μου, που είναι ωστόσο αναγκαίο προκειμένου να κατανοηθεί η όλη μεθόδευση:
1. Το 2012, ως Διοίκηση τότε της ΔΕΥΑΜΒ, βρεθήκαμε στην οδυνηρή θέση να προχωρήσουμε, με βάση τη μνημονιακή νομοθεσία, σε (πρόσθετες) περικοπές στη μισθοδοσία των εργαζομένων στην Επιχείρηση, λόγω εφαρμογής του ενιαίου μισθολογίου. Πριν προχωρήσουμε, μάλιστα, δεν αρκεστήκαμε στην ερμηνευτική εγκύκλιο του ν. 4093/2012 που είχε εκδώσει το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, ούτε στη μέχρι τότε νομολογία του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Εξαντλώντας κάθε περιθώριο, απευθύναμε επιπλέον γραπτό ερώτημα στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, το οποίο επιβεβαίωσε την υποχρέωσή μας να προχωρήσουμε στις μισθολογικές περικοπές. Ο συνδικαλιστικός φορέας των εργαζομένων στη δημοτική επιχείρηση δεν θέλησε, δυστυχώς, να κατανοήσει ότι, μ’ αυτά τα δεδομένα, η συμμόρφωση της Διοίκησης της ΔΕΥΑΜΒ ήταν μονόδρομος ‒ και κήρυξε τον πόλεμο εναντίον μας. Φτάσανε στο σημείο να μας κατηγορήσουν μέχρι και για «απεριόριστη προσήλωση στη μείωση των μισθών, ξεπερνώντας και τα μνημόνια»! Εννοείται ότι στις δημοτικές εκλογές μάς ήλθε και ο λογαριασμός …
2. Όπως ήταν αυτονόητο, οι εργαζόμενοι της ΔΕΥΑΜΒ κατέθεσαν αίτηση ασφαλιστικών μέτρων (τον Φεβρουάριο του 2013) και τον Ιούλιο του 2013 άσκησαν τακτική αγωγή στο Πρωτοδικείο Βόλου, ζητώντας να δοθεί διαφορετική ερμηνεία στις σχετικές διατάξεις του νόμου, ώστε να μην υποστούν τη νέα περικοπή στη μισθοδοσία τους. Η αίτηση ασφαλιστικών μέτρων απορρίφθηκε, όπως και η αγωγή τους σε πρώτο βαθμό. Η απόφαση των ασφαλιστικών μέτρων και η πρωτόδικη απόφαση εκδόθηκαν στη διάρκεια της δικής μας θητείας (τον Ιούλιο του 2013 και τον Μάρτιο του 2014 αντιστοίχως). Κατά της απόφασης του Πρωτοδικείου οι εργαζόμενοι άσκησαν έφεση.
3. Η Διοίκηση Μπέου ανέλαβε τα καθήκοντά της τον Σεπτέμβριο του 2014. Λίγες μέρες μετά, της δόθηκε η ευκαιρία να λύσει υπέρ των εργαζομένων το πρόβλημα που είχε ανακύψει. Στις 24.9.2014, συγκεκριμένα, εκδόθηκε απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η οποία, αλλάζοντας τη μέχρι τότε νομολογία, έκρινε ότι οι νέες περικοπές δεν θα έπρεπε να εφαρμοστούν στους εργαζομένους των ΔΕΥΑ. Θα μπορούσαν, συνεπώς, να καταβάλουν αμέσως τα χρήματα στους εργαζομένους, χωρίς πλέον να διατρέχουν τον κίνδυνο να κατηγορηθούν για απιστία ‒ και να λήξει εκεί η αντιδικία. Οικονομικό και ταμειακό πρόβλημα, εξάλλου, δεν υπήρχε τότε στη ΔΕΥΑΜΒ, αφού είχαμε μεριμνήσει, ώστε στον προϋπολογισμό του 2014 ‒ήταν ο τελευταίος που συντάξαμε‒ να υπάρχουν στους οικείους κωδικούς τα χρήματα που θα απαιτούνταν για τη μισθοδοσία των εργαζομένων, σε περίπτωση ευνοϊκής για εκείνους δικαστικής απόφασης. Να σημειωθεί ότι τη λύση αυτή είχε υποδείξει και η παράταξή μας «Επιλογή Ευθύνης», εις μάτην όμως ‒ ο Α. Μπέος ήταν τότε στη φάση που διέσπειρε ότι «το υπαλληλικό σύστημα της ΔΕΥΑΜΒ λειτουργούσε ως “συμμορία” στο εσωτερικό της». Εντέλει, όχι μόνο δεν αξιοποίησαν τη δυνατότητα που τους είχε δοθεί, αλλά έβαλαν σε εφαρμογή και μια επιχείρηση εμπαιγμού των εργαζομένων.
4. Στα τέλη του 2015 εκδόθηκε η 473/2015 απόφαση του Εφετείου Λάρισας, η οποία έκανε δεκτή την έφεση των εργαζομένων της ΔΕΥΑΜΒ. Η απόφαση αυτή κοινοποιήθηκε στη ΔΕΥΑΜΒ στις 21 Ιανουαρίου 2016. Από τότε αρχίζει η αδίστακτη εργαλειοποίηση του θέματος από τη δημοτική αρχή Μπέου: Απ’ τη μια, κρατούσαν τους εργαζόμενους σε ομηρία, με το «δούλεμα» σε σχέση με την καταβολή των αναδρομικών που είχαν επιδικασθεί να «πηγαίνει σύννεφο». Κι απ’ την άλλη, χρησιμοποιούσαν αδίστακτα την (όχι αμετάκλητα ακόμη επιδικασθείσα) απαίτηση των εργαζομένων, σαν πρόσχημα για να προωθήσουν το δόλιο σχέδιό τους για λύση και εκκαθάριση της ΔΕΥΑΜΒ. Δεν είχαν μάλιστα καμία αναστολή ακόμη και να εξομοιώνουν την υπόθεση αυτή με το «σκάνδαλο ΕΡΓΗΛ», ο φάκελος του οποίου διαρκώς φούσκωνε εξαιτίας των δικών τους διάτρητωνχειρισμών ‒ και δεν είχε ακόμη σκάσει η βόμβα των απλήρωτων λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας, ούτε είχε γίνει γνωστή η διαχείριση του αρδευτικού.
5. Στις 24 Φεβρουαρίου 2016 η Διοίκηση της ΔΕΥΑΜΒ άσκησε αίτηση αναίρεσης στον Άρειο Πάγο κατά της απόφασης του Εφετείου, όπως είχε υποχρέωση. Αντί, όμως, να ζητήσουν ταυτόχρονα να προσδιοριστεί και η εκδίκασή της, ώστε να λυθεί το γρηγορότερο δυνατό και κατά τρόπο αμετάκλητο η δικαστική εκκρεμότητα, επί είκοσι δύο (22) ολόκληρους μήνες έπαιζαν συνειδητά καθυστέρηση! Αποκαλυπτικό της μεθόδευσής τους είναι πως ενώ στις 10 Αυγούστου 2016, δηλαδή έξι μήνες μετά την κατάθεση της αίτησης αναίρεσης, έδωσαν τελικά εντολή σε δικηγόρο να προσδιορίσει την εκδίκασή της, επί ενάμιση σχεδόν χρόνο συνέχισαν να εμπαίζουν τους εργαζομένους. Η αίτηση αναίρεσης έφθασε εντέλει στο ακροατήριο στις 4 Δεκεμβρίου 2018. Το αρμόδιο τμήμα του Αρείου Πάγου ανέβαλε ωστόσο τη συζήτησή της, προκειμένου να προηγηθεί η απόφαση της Πλήρους Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου επί άλλης, παρεμφερούς υπόθεσης, με την οποία θα επιλυόταν αμετάκλητα και δεσμευτικά το επίδικο νομικό ζήτημα ‒ εννοείται ότι για την εξέλιξη αυτή ουδέποτε έγινε ενημέρωση στο Δ.Σ. της ΔΕΥΑΜΒ.
6. Η Πλήρης Ολομέλεια του Αρείου Πάγου συνεδρίασε στις 17 Δεκεμβρίου 2020. Κατά τη συνεδρίαση αυτή, η εισαγγελέας πρότεινε να αναιρεθεί η σχετική εφετειακή απόφαση ‒ τάχθηκε, δηλαδή, υπέρ της επίλυσης του επίδικου νομικού θέματος με τον τρόπο που το είχαμε χειριστεί ως Διοίκηση και σύμφωνα με τη νομική ερμηνεία που είχε δώσει η πρωτόδικη απόφαση. Δεδομένου ότι η πρόταση της εισαγγελέως σε μεγάλο βαθμό προδιέγραφε και την τελική κρίση του δικαστηρίου, ανέλαβε δράση η πελατειακή φαυλότητα. Ως δια μαγείας λοιπόν, λίγες μέρες μετά, στις 5 Φεβρουαρίου 2021, η Διοίκηση της ΔΕΥΑΜΒ και ο σύλλογος των εργαζομένων στην Επιχείρηση συμφώνησαν σε «αμοιβαία αποδεκτή και επωφελή λύση». Οι εργαζόμενοι μάλιστα, ξεχνώντας τις ταπεινωτικούς χαρακτηρισμούς και την πολύχρονη κοροϊδία, συνόδευσαν το δημαρχο-συνδικαλιστικό «ντιλ» με δημόσιες «ευχαριστίες τόσο στον δήμαρχο κ. Αχιλλέα Μπέο όσο και στον πρόεδρο της ΔΕΥΑΜΒ κ. Γιώργο Τόρη, που όλο αυτό το διάστημα επέδειξαν πνεύμα συνεργασίας και κατανόησης»! Με βάση τη συμφωνία των δύο μερών, η καταβολή των αναδρομικών στους εργαζομένους ξεκίνησε από τον Απρίλιο του 2021 σε μηνιαίες δόσεις, με την τελευταία δόση, όπως ενημερώθηκα, να καταβάλλεται τον Δεκέμβριο του 2022 ‒ η συμφωνία απλώς πρόβλεπε περικοπή των τόκων και μείωση του κεφαλαίου κατά 15%. Όσο για την τρέχουσα μισθοδοσία, αυτή προφανώς καταβαλλόταν χωρίς τις περικοπές του 2012. Εννοείται ότι ο κ. Τόρης όχι μόνο απέκρυψε την εισήγηση της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου από στο Δ.Σ. της ΔΕΥΑΜΒ, αλλά και δολίως υποστήριξε ότι η αναίρεση της ΔΕΥΑΜΒ «παρίσταται ως ατελέσφορη».
7. Εν τω μεταξύ, στις 17 Ιουνίου 2021 δημοσιεύτηκε η 1/2021 απόφαση της Πλήρους Ολομέλειας του Αρείου Πάγου. Το Δικαστήριο, όπως αναμενόταν, έκανε δεκτή την πρόταση της εισαγγελέως και αναίρεσε τη σχετική εφετειακή απόφαση ‒ φυσικά ούτε και πάλι υπήρξε σχετική ενημέρωση στο Δ.Σ. της ΔΕΥΑΜΒ. Από τη στιγμή που επιλύθηκε, με απόλυτα δεσμευτικό τρόπο, το επίδικο νομικό ζήτημα, η έκβαση πλέον της δικαστικής διένεξης μεταξύ ΔΕΥΑΜΒ και εργαζομένων είχε ουσιαστικά κριθεί.
8. Μετά την εξέλιξη αυτή, η δημοτική αρχή Μπέου, αντί να καταθέσει αίτηση αναστολής τής υπό βέβαιη αναίρεση εφετειακής απόφασης και ταυτόχρονα να επισπεύσει τον προσδιορισμό της αίτησης αναίρεσης, ώστε να κλείσει το γρηγορότερο, και τυπικά, το θέμα, έκανε τα ακριβώς αντίθετα! Όχι μόνον άφησε να περάσει πάνω από ένας χρόνος μέχρις ότου η ΔΕΥΑΜΒ δεήσει να ζητήσει ‒στις 26 Αυγούστου 2022‒ τον προσδιορισμό της αίτησης αναίρεσης, αλλά και μεθόδευσε ώστε η συζήτησή της να οριστεί όσο το δυνατόν πιο αργά. Και βέβαια συνέχισε κανονικά την καταβολή των αναδρομικών και της πρόσθετης αμοιβής, παρακάμπτοντας προκλητικά τη νέα, δεσμευτική νομική πραγματικότητα που είχε δημιουργήσει η απόφαση της Πλήρους Ολομέλειας του Αρείου Πάγου. Ο Α. Μπέος μάλιστα, σε συνέντευξή του στις 5 Ιουλίου 2023, δήλωσε θρασύτατα ότι «ο ίδιος έδωσε εντολή στον πρόεδρο της ΔΕΥΑΜΒ κ. Τόρη να πληρωθούν οι οφειλές στους εργαζομένους», χαρακτήρισε δε, για πολλοστή φορά, «σκάνδαλο» που διέπραξαν οι «σκοτεινοί παράγοντες του παρελθόντος» το (δήθεν) χρέος προς τους εργαζομένους της ΔΕΥΑΜΒ! Για να πάρει τη σκυτάλη ο κ. Τόρης, ο οποίος, σε ένα κρεσέντο γραφικότητας, δήλωσε ότι «η σημερινή δημοτική αρχή στα εργασιακά έχει νοοτροπία πάνω από τους κομμουνιστές (σ.σ.: εννοώντας προφανώς εμάς!). Είμαστε με τους εργαζομένους. Είμαστε με το δίκιο». Εντέλει η συζήτηση της αίτησης αναίρεσης προσδιορίστηκε για τις 19 Σεπτεμβρίου 2023, δηλαδή παραμονές των δημοτικών εκλογών, ώστε η απόφαση να βγει μετά τις εκλογές.
9. Και το αποκορύφωμα: Επειδή είχε αρχίσει να γίνεται βούκινο στους εργαζόμενους ότι κάτι δεν πήγαινε καλά, προχώρησαν εσπευσμένα στις 4 Αυγούστου 2023, δηλαδή λίγο πριν από τις δημοτικές εκλογές, σε ένα ακόμη δημαρχο-συνδικαλιστικό «ντιλ» ‒πάντα, εννοείται, με χρήματα των δημοτών‒, το οποίο βάφτισαν «επιχειρησιακή συλλογική σύμβαση εργασίας». Δεν αρκέστηκαν, μάλιστα, στην πρόβλεψη ότι, σε περίπτωση αρνητικής απόφασης του Αρείου Πάγου ‒κάτι που ήταν περισσότερο από βέβαιο‒, η προσαρμογή της μισθοδοσίας θα γίνει «με ήπιο τρόπο και θα ωριμάσει πλήρως εντός εξαμήνου από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης», αλλά πρόσθεσαν και ότι η περικοπή «δεν θα έχει αναδρομική εφαρμογή». Με άλλα λόγια, ότι «θα γράψουν στα παλιά τους τα παπούτσια» την απόφαση του Αρείου Πάγου ‒ και μιλάμε για κάποια εκατομμύρια ευρώ!
10. Συμπέρασμα: Πρόκειται για μία ακόμη αμαρτωλή υπόθεση της ΔΕΥΑΜΒ, τις πτυχές της οποίας θα (πρέπει να) διερευνήσουν η Δικαιοσύνη και οι ελεγκτικές Αρχές. Οψόμεθα! Όσο για τους εργαζομένους στην πολύπαθη δημοτική επιχείρηση, ειλικρινά λυπάμαι ‒ οι σειρήνες του τυχοδιωκτικού λαϊκισμού μπορεί να ηχούν ευχάριστα, στο τέλος όμως το τίμημα είναι βαρύ.
