Σε εξέλιξη είναι η συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν στην Άγκυρα.
Ο πρωθυπουργός έφτασε στην Άγκυρα λίγο μετά τις τρεις το μεσημέρι ώρα Ελλάδας και τον υποδέχθηκε ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Χακάν Φιντάν.
Ο κ. Μητσοτάκης συναντάται με τον Ταγίπ Ερντογάν στην Τουρκία με στόχο να διατηρούνται ανοικτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας και στο ανώτατο επίπεδο, ώστε οι Ελληνοτουρκικές σχέσεις να προχωρούν στο επόμενο βήμα, αλλά και να γίνει από τους δύο ηγέτες η επισκόπηση της προόδου σε επίπεδο διμερών σχέσεων αλλά και στους τομείς συνεργασίας, που έχουν συμφωνηθεί.
Ήδη οι δύο άνδρες αντάλλαξαν «μηνύματα», μέσω των χθεσινών συνεντεύξεών τους, χαράζοντας «κόκκινες γραμμές» στην ελληνοτουρκική ατζέντα, αλλά επιμένοντας παράλληλα στην ανάγκη ανοικτών διαύλων επικοινωνίας στο ανώτατο επίπεδο, ώστε οι Ελληνοτουρκικές σχέσεις να προχωρούν στο επόμενο βήμα.
Η τουρκική προεδρία μάλιστα απηύθυνε πρόσκληση και τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, αναβαθμίζοντας έτσι την κρίσιμη συνάντηση ανάμεσα στους δύο ηγέτες.
Το τετ α τετ Μητσοτάκη Ερντογάν θα ξεκινήσει στις 16:00 και σε αυτό θα συμμετέχουν οι δύο Υπουργοί Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν, οι διπλωματικοί σύμβουλοι των δύο ηγετών Αννα-Μαρία Μπούρα και Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς και δύο μεταφραστές.
Θα ακολουθήσουν διευρυμένες συζητήσεις όπου θα προστεθούν από την ελληνική πλευρά στο τραπέζι του διαλόγου η Υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, ο Υφυπουργός Εξωτερικών Κώστας Φραγκογιάννης, ο Διοικητής της ΕΥΠ Θεμιστοκλής Δεμίρης, ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Θάνος Ντόκος, η Αριστοτελία Πελώνη, Διευθύντρια του Γραφείου Διεθνούς Στρατηγικού Σχεδιασμού και Επικοινωνίας του Πρωθυπουργού και η Κύρα Κάπη, Διευθύντρια Επικοινωνίας του Πρωθυπουργού.
Από τουρκικής πλευράς παρόντες θα είναι ο υπεύθυνος για τον πολιτικό διάλογο και τη«θετική ατζέντα» Μπουράκ Ακσαπάρ και ο Ιμπραήμ Καλίν της τουρκικής MİT.
Στις 17:30 αναμένεται να λάβουν χώρα οι κοινές δηλώσεις των δύο ηγετών (δεν θα δεχθούν ερωτήσεις από τον τύπο) και αμέσως μετά το δείπνο το οποίο αναμένεται να διαρκέσει μέχρι τις 19:30.
Στόχος της συνάντησης να διατηρούνται ανοικτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας και στο ανώτατο επίπεδο, ώστε οι σχέσεις να προχωρούν στο επόμενο βήμα, αλλά και να γίνει από τους δύο ηγέτες η επισκόπηση της προόδου στις διμερείς σχέσεις, καθώς και στους τομείς συνεργασίας που έχουν συμφωνηθεί.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης αναμένεται να συζητηθούν όλα τα θέματα της διμερούς ατζέντας και να οριστεί το χρονοδιάγραμμα των επόμενων επαφών στον πολιτικό διάλογο, την θετική ατζέντα (αναμένεται η νέα συνάντηση να λάβει χώρα τον Οκτώβριο) και τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Αναμένεται ακόμη να επιβεβαιωθεί η επόμενη συνάντηση των δύο ηγετών κατά τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, ενώ οι δύο ηγέτες αναμένεται να συμπέσουν και στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ που θα πραγματοποιηθεί τον Ιούλιο στην Ουάσιγκτον.
Η συνάντηση της Νέας Υόρκης αναμένεται να είναι και η πιο κρίσιμη καθώς εφόσον το καλό κλίμα διατηρηθεί θα υπάρξει παράθυρο ευκαιρίας για να συζητηθεί ο πυρήνας των ελληνοτουρκικών διαφορών.
Τι θα συζητηθεί
Της σημερινής συνάντησης, θα έχει προηγηθεί η υπογραφή συμφωνιών σε ζητήματα χαμηλής πολιτικής όπως στο πεδίο της συνεργασίας στον τομέα της πολιτικής προστασίας (ένα μνημόνιο για τη συνεργασία και την αμφίδρομη παροχή βοήθειας σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών) και του εμπορίου.Σύμφωνα με πληροφορίες θα τεθεί ακόμη ο στόχος το διμερές εμπόριο να αγγίξει τα 10 δισ. δολάρια.
Η δε Τουρκική πλευρά επιθυμεί να συζητηθεί και το πρόγραμμά της λεγόμενης βίζα «στην πύλη» η οποία ήδη εφαρμόζεται σε δέκα ελληνικά νησιά, η συνέχιση και επέκταση της διαδικασίας.
Τα «εμπόδια» της συνάντησης
Στις κοινές δηλώσεις αναμένεται να αποτυπωθούν και κάποια από τα βασικότερα αγκάθια του τελευταίου διαστήματος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να εκφράσει την έντονη δυσαρέσκειά του για την μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί και θα ζητήσει την αναστροφή της απόφασης. Στο ζήτημα των θαλάσσιων πάρκων η Ελληνική πλευρά τονίζει πως σεβόμενη το δίκαιο της Θάλασσας και με σταθερό έρεισμα στην κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα θα προχωρήσει κανονικά στον προγραμματισμό της ενώ θα επιμείνει στις θέσεις της και για το Κυπριακό.
Από την άλλη σύμφωνα με τουρκικές διπλωματικές πηγές ο Τούρκος Πρόεδρος αναμένεται να κάνει αναφορά στην μουσουλμανική μειονότητα στη Θράκη θέτοντας ζητήματα εκπαίδευσης. Σε περίπτωση που το θέσει, ο Πρωθυπουργός είναι έτοιμος να απαντήσει πως η Θράκη αποτελεί παράδειγμα συνύπαρξης χριστιανών και μουσουλμάνων και πως αυτό είναι κυρίαρχο ζήτημα της Ελλάδας η οποία στηρίζει την ισονομία και την ισοπολιτεία.
Διαφωνία αναμένεται να καταγραφεί και για τα τεκταινόμενα στη Μέση Ανατολή όπου οι δύο πλευρές έχουν εκ διαμέτρου διαφορετικές απόψεις.
Πάντως Κυβερνητικές πηγές υπενθυμίζουν πως η επανενεργοποίηση των επαφών και των διαύλων επικοινωνίας ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία τους τελευταίους μήνες έχει ήδη μετρήσιμα αποτελέσματα:
- Ήδη εφαρμόζεται η διευκόλυνση της χορήγησης βίζας για Τούρκους πολίτες σε 10 νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.
- Επί του πεδίου, η εμπέδωση θετικού κλίματος αντικατοπτρίζεται στην σχεδόν μηδενική παραβατικότητα στον αέρα.
- Διαπιστώνεται καλύτερη συνεργασία με τις τουρκικές αρχές στο Μεταναστευτικό και συνολική μείωση των ροών, παρά τις αυξομειώσεις.
Συνεργάτες του Πρωθυπουργού υπογραμμίζουν πως οι διαφωνίες προφανώς παραμένουν. Το σημαντικό είναι αυτές να μην οδηγούν σε κρίσεις. Το ότι διαφωνούμε δεν σημαίνει ότι δεν συζητάμε και δεν γίνονται βήματα για την διαμόρφωση ενός καλύτερου κλίματος και την επένδυση στη θετική ατζέντα υπογραμμίζουν.
