Ένα εντυπωσιακό στοιχείο που ίσως δεν γνωρίζετε: σύμφωνα με ευρωπαϊκές έρευνες, έως και το 50% των μεταχειρισμένων οχημάτων που διακινούνται διασυνοριακά στην Ευρωπαϊκή Ένωση ενδέχεται να έχουν «πειραγμένα» χιλιόμετρα. Αυτό το φαινόμενο, γνωστό ως “απάτη του χιλιομετρητή” ή “odometer fraud”, δεν αποτελεί απλώς ένα μεμονωμένο ζήτημα, αλλά μάστιγα που προκαλεί σοβαρές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις.
Η έκταση του προβλήματος:
Σύμφωνα με μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το ποσοστό των μεταχειρισμένων αυτοκινήτων που έχουν υποστεί αλλοίωση στον χιλιομετρητή κυμαίνεται μεταξύ 30% και 50% στις ενδοκοινοτικές συναλλαγές. Παράλληλα, άλλες έρευνες δείχνουν ότι, σε ορισμένες αγορές, έως και το 1/3 των χρησιμοποιημένων οχημάτων εμφανίζει χαμηλότερα καταγεγραμμένα χιλιόμετρα από τα πραγματικά, συχνά μειώνοντας την ένδειξη κατά 40.000 έως 60.000 χλμ. Η πρακτική αυτή επηρεάζει σημαντικά την αξία του οχήματος, καθώς ένα αυτοκίνητο με «γυρισμένο» κοντέρ πωλείται αδικαιολόγητα ακριβότερα, αποφέροντας παράνομα κέρδη στους επιτήδειους.
Οικονομικές επιπτώσεις:
Η οικονομική ζημία από την απάτη του χιλιομετρητή εκτιμάται ότι κυμαίνεται μεταξύ 5,6 δισ. και 9,6 δισ. ευρώ ετησίως σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτό το κόστος δεν περιορίζεται μόνο στον τελικό αγοραστή, αλλά επηρεάζει και την ευρύτερη οικονομία, επιβαρύνοντας ασφαλιστικές εταιρείες, εμπόρους και κρατικούς μηχανισμούς, οι οποίοι πρέπει να αφιερώσουν επιπλέον πόρους για τον έλεγχο και την πάταξη της παραβατικότητας.
Η ελληνική πραγματικότητα:
Στην Ελλάδα, το πρόβλημα φαίνεται να έχει ενταθεί τα τελευταία χρόνια, ιδίως λόγω της εισαγωγής μεταχειρισμένων οχημάτων από άλλες χώρες της Ε.Ε. Σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα, πολλά εισαγόμενα μεταχειρισμένα οχήματα καταλήγουν στη χώρα μας με εικονικά χαμηλά χιλιόμετρα. Το αποτέλεσμα είναι ο καταναλωτής να καταβάλλει υψηλότερο αντίτιμο για ένα όχημα που μπορεί να φέρει σοβαρή κρυφή φθορά, μειωμένη ασφάλεια και μικρότερη διάρκεια ζωής.
Συνέπειες για την ασφάλεια και το περιβάλλον:
Η αλλοίωση των χιλιομέτρων δεν επηρεάζει μόνο την τιμή, αλλά και την ασφάλεια. Ένα όχημα με περισσότερα πραγματικά χιλιόμετρα έχει συνήθως μεγαλύτερη φθορά σε κρίσιμα μηχανικά μέρη, όπως τα φρένα, τα αμορτισέρ και ο ιμάντας χρονισμού. Ο οδηγός, όμως, αγνοώντας την πραγματική κατάσταση, ενδεχομένως να παραλείψει την αναγκαία συντήρηση, αυξάνοντας τον κίνδυνο ατυχημάτων. Παράλληλα, όσο πιο «γερασμένο» είναι ένα αυτοκίνητο, τόσο συχνότερα παράγει αυξημένους ρύπους και καίει περισσότερο καύσιμο, επιβαρύνοντας την ποιότητα του αέρα και, κατ’ επέκταση, τη δημόσια υγεία.
Εργαλεία εντοπισμού και πρόληψης:
Για να περιοριστεί το φαινόμενο της απάτης στον χιλιομετρητή, προτείνονται διάφορες λύσεις. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται:
- Ψηφιακά μητρώα χιλιομετρικών ενδείξεων: Εγκαθίστανται κεντρικές βάσεις δεδομένων, όπου καταγράφονται τα χιλιόμετρα κάθε οχήματος κατά τους τεχνικούς ελέγχους ή τις συντηρήσεις, επιτρέποντας τη διασταύρωση των στοιχείων.
- Αυστηρότερες νομοθετικές ρυθμίσεις: Προβλέπονται αυστηρές κυρώσεις για όσους αλλοιώνουν τα χιλιόμετρα, όπως υψηλά πρόστιμα και ποινικές διώξεις.
- Ενημέρωση του καταναλωτή: Οι αγοραστές ενθαρρύνονται να ζητούν ιστορικά συντήρησης, να αξιολογούν πολλαπλές πηγές πληροφόρησης και να χρησιμοποιούν εξειδικευμένα διαδικτυακά εργαλεία ελέγχου, όπως το carVertical, ώστε να διαπιστώνουν την ακρίβεια των στοιχείων.
Η απάτη του χιλιομετρητή αποτελεί ένα παγκόσμιο πρόβλημα με σημαντικές οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Οι στατιστικές που αγγίζουν ή και ξεπερνούν το 30% στις ενδοκοινοτικές αγοραπωλησίες μεταχειρισμένων αυτοκινήτων, οι ετήσιες οικονομικές απώλειες δισεκατομμυρίων ευρώ και ο αυξημένος κίνδυνος για την οδική ασφάλεια υπογραμμίζουν τη σοβαρότητα του ζητήματος. Η συνεργασία μεταξύ κρατών, η υιοθέτηση προηγμένων τεχνολογικών λύσεων και η αφύπνιση του καταναλωτικού κοινού αποτελούν τα «κλειδιά» για τον περιορισμό του φαινομένου και την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στην αγορά μεταχειρισμένων οχημάτων.