Ερευνητές δημιούργησαν ανθρώπινα ωάρια από δερματικά κύτταρα, μεταμορφώνοντας ενδεχομένως τη διαδικασία εξωσωματικής γονιμοποίησης. Η έρευνα βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, αλλά αν οι επιστήμονες καταφέρουν να τελειοποιήσουν τη διαδικασία, θα μπορούσε να παρέχει γενετικά συγγενικά ωάρια σε γυναίκες που δεν μπορούν να γονιμοποιήσουν λόγω προχωρημένης ηλικίας, ασθένειας ή ιατρικής θεραπείας. Η ίδια διαδικασία θα μπορούσε να ενισχύσει τις προσπάθειες ομόφυλων ζευγαριών, για τη δημιουργία ωαρίων.
«Η μεγαλύτερη ομάδα ασθενών που πιθανόν να ωφεληθεί είναι γυναίκες προχωρημένης ηλικίας», δήλωσε ο καθηγητής Σούχρατ Μιταλίποφ, επικεφαλής της έρευνας στο Oregon Health and Science University στο Πόρτλαντ. «Μια άλλη ομάδα είναι εκείνες που έχουν υποβληθεί σε χημειοθεραπεία, επειδή αυτό μπορεί να επηρεάσει την ικανότητά τους να έχουν βιώσιμα ωάρια» σημείωσε.
Τα δερματικά κύτταρα που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή των ωαρίων δεν χρειάζεται να προέρχονται από τις πιθανές μητέρες.
«Σε αυτή τη μελέτη χρησιμοποιήσαμε γυναικεία δερματικά κύτταρα, αλλά θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε και ανδρικά δερματικά κύτταρα», δήλωσε ο ερευνητής στον Guardian.
«Θα μπορούσαν να παραχθούν ωάρια για άνδρες και, έτσι, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και από ομόφυλα ζευγάρια» πρόσθεσε.
Η μελέτη βασίζεται στην κλωνοποίηση που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1990 στο Roslin Institute στη Σκωτία. Μια ομάδα υπό τον τότε επικεφαλής Ίαν Γουίλμουτ, χρησιμοποίησε τη μεταφορά πυρήνα σωματικού κυττάρου για να δημιουργήσει το πρόβατο Dolly. Η διαδικασία περιλάμβανε την αφαίρεση του πυρήνα από ένα ενήλικο κυτταρικό κύτταρο προβάτου και την τοποθέτησή του σε ωάριο προβάτου, του οποίου ο δικός του πυρήνας είχε αφαιρεθεί. Το ωάριο που προέκυψε, κυοφορήθηκε μέχρι τον τοκετό από τη μητέρα υποκατάστατο της Dolly.
Η ομάδα του Όρεγκον ακολούθησε παρόμοια προσέγγιση, συλλέγοντας δερματικά κύτταρα από γυναίκες και αφαιρώντας τον πυρήνα από κάθε κύτταρο. Ο πυρήνας περιέχει τα 46 χρωμοσώματα που φέρουν περίπου 20.000 γονίδια που αποτελούν τον ανθρώπινο γενετικό κώδικα. Κάθε πυρήνας δερματικού κυττάρου τοποθετήθηκε σε ένα υγιές ωάριο δότη, του οποίου ο δικός του πυρήνας είχε αφαιρεθεί.
Η μεγαλύτερη πρόκληση για τους επιστήμονες ήταν ότι τα υγιή ανθρώπινα ωάρια περιέχουν μόνο 23 χρωμοσώματα. Τα υπόλοιπα 23 χρωμοσώματα προέρχονται από το σπέρμα κατά τη γονιμοποίηση και είναι απαραίτητα για να αναπτυχθεί το γονιμοποιημένο ωάριο σε έμβρυο και τελικά σε μωρό.
Σε άρθρο της που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Communications, η ερευνητική ομάδα περιγράφει πώς ξεπέρασε το πρόβλημα των χρωμοσωμάτων. Μετά τη γονιμοποίηση των ωαρίων με σπέρμα, τα ενεργοποίησαν χρησιμοποιώντας μια ένωση που ονομάζεται ροσκοβιτίνη. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τα ωάρια να μεταφέρουν περίπου τα μισά από τα χρωμοσώματά τους σε μια δομή που ονομάζεται πολικό σωμάτιο, αφήνοντας τα υπόλοιπα χρωμοσώματα να ζευγαρώσουν με αυτά του σπέρματος.
Σε ένα υγιές γονιμοποιημένο ανθρώπινο ωάριο, τα 23 χρωμοσώματα της μητέρας συνδυάζονται με τα 23 του πατέρα. Ωστόσο, η ομάδα διαπίστωσε ότι τα χρωμοσώματα στα ωάριά τους διαχωρίζονταν και συνδυάζονταν τυχαία. Αυτό οδήγησε σε έμβρυα πρώιμου σταδίου με λανθασμένο αριθμό χρωμοσωμάτων και λανθασμένους συνδυασμούς χρωμοσωμάτων.
«Αυτά τα μη φυσιολογικά σύνολα χρωμοσωμάτων δεν αναμένεται να οδηγήσουν στη γέννηση ενός υγιούς μωρού», δήλωσε η καθηγήτρια Πόλα Αμάτο, συν-συγγραφέας της μελέτης στο Όρεγκον. Η ομάδα εργάζεται σε τρόπους βελτίωσης της διαδικασίας.
Από τα 82 ωάρια που δημιουργήθηκαν στο εργαστήριο του Όρεγκον, λιγότερα από 10% αναπτύχθηκαν στο στάδιο όπου τα έμβρυα εξωσωματικής γονιμοποίησης μεταφέρονται συνήθως στη μήτρα, γεγονός που υποδηλώνει ότι η διαδικασία δεν είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική. Κανένα από αυτά δεν καλλιεργήθηκε πέραν των έξι ημερών.
Ο Σούχρατ Μιταλίποφ περιέγραψε την έρευνά του ως «απόδειξη της έννοιας», επισημαίνοντας πως υπάρχουν ακόμα αρκετές προκλήσεις. Η τελειοποίηση της τεχνικής και η απόδειξη της ασφάλειάς της στους ασθενείς θα μπορούσε να διαρκέσει άλλη μια δεκαετία.
«Νομίζω ότι θα είναι πιο δύσκολο από ό,τι έχουμε κάνει μέχρι τώρα, αλλά δεν είναι ακατόρθωτο», κατέληξε ο ερευνητής.
ΠΗΓΗ: Guardian
www.ertnews.gr
Ακολουθήστε το myvolos.net στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
