Επανέρχονται οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας: Τι αλλάζει για τους εργαζόμενους

Στην επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας συμφώνησαν κυβέρνηση, εργοδότες και συνδικάτα, ανοίγοντας μια νέα σελίδα στην αγορά εργασίας, με την κατάργηση των μνημονιακών διατάξεων. «Είναι μία συμφωνία που προσφέρει ασφάλεια στον εργαζόμενο και σταθερότητα στον εργοδότη», δήλωσε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ενώ η Νίκη Κεραμέως ανέφερε πως η συμφωνία ανοίγει τον δρόμο για αυξήσεις μισθών και ενίσχυση της εργασιακής ασφάλειας.

Το ημερολόγιο έδειχνε 14 Φεβρουαρίου του 2012, όταν με μνημονιακές διατάξεις καταργούνταν η καθολική μετενέργεια των ΣΣΕ και το δικαίωμα μονομερούς προσφυγής των εργαζομένων στη διαιτησία. Σχεδόν 14 χρόνια μετά, υπουργείο Εργασίας και Εθνικοί Κοινωνικοί Εταίροι καταλήγουν σε συμφωνία για την επαναρρύθμιση βασικών όρων των εργασιακών σχέσεων.

Κ. Μητσοτάκης: Η συμφωνία υπερβαίνει και τους τελευταίους μνημονιακούς περιορισμούς

«Για πρώτη φορά είδαμε υπουργό μιας κεντροδεξιάς παράταξης να κάθεται ανάμεσα στον πρόεδρο της Γ.Σ.Ε.Ε. και στον πρόεδρο του συνδέσμου επιχειρήσεων και βιομηχανιών … και να καταλήγουν σε μία συμφωνία η οποία υπερβαίνει και τους τελευταίους μνημονιακούς περιορισμούς», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

«Έγινε τριμερής διάλογος με στόχο 3πλο, σύναψη περισσοτέρων ΣΣΕ, την επέκταση περισσότερων ΣΣΕ και την ενίσχυση του ουσιώδους κοινωνικού διαλόγου», σημείωσε, μεταξύ άλλων, η υπουργός Εργασίας, Νίκη Κεραμέως.

Επέκταση Συλλογικών Συμβάσεων

Ο πρώτος άξονας αφορά την επεκτασιμότητα των συμβάσεων. Για να κηρυχθεί μια ΣΣΕ υποχρεωτική για όλον τον κλάδο θα πρέπει να καλύπτει το 40% των εργαζομένων, αντί για 50% που ισχύει σήμερα. Η επέκταση θα είναι αυτόματη, αν την συνυπογράψει η ΓΣΕΕ και αντίστοιχος τριτοβάθμιος εργοδοτικός φορέας.

«Αποτελεί έναν κομμάτι της επαναρρύθμισης με άλλους όρους, εξαιρετικά νομίζω ευνοϊκούς για την Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας του Εργατικού συλλογικού δικαίου της δυνατότητας επέκτασης των συλλογικών συμβάσεων που ήταν το σημείο κλειδί», τόνισε ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ, Νίκος Παναγόπουλος.

Η μετενέργεια των συλλογικών συμβάσεων αποκαθίσταται πλήρως. Μέχρι σήμερα όταν λήγει μια συλλογική σύμβαση, οι όροι της παρατείνονται για 3 μήνες. Μετά, διατηρείται μόνο ο βασικός μισθός και έως 4 επιδόματα. Μετά τη νομοθέτηση της κοινωνικής συμφωνίας θα διατηρούνται όλοι οι μισθολογικοί και θεσμικοί όροι της σύμβασης μέχρι την υπογραφή νέας. Όσοι προσλαμβάνονται μέχρι και 3 μήνες μετά τη λήξη της, θα υπάγονται και αυτοί στην συλλογική σύμβαση.

«Όταν έληγε μια συλλογική σύμβαση εργασίας, ο εργοδότης μπορούσε να κάνει κάθετη μείωση στους μισθούς των εργαζομένων μέχρι και 35% … Σήμερα, επανέρχεται αυτό που ίσχυε πριν τα μνημονία», ανέφερε στο ΕΡΤnews, ο εργατολόγος, Γιάννης Καρούζος.
 
Η επαναφορά της ολικής μετενέργειας των συλλογικών συμβάσεων αυξάνει την διαπραγματευτική ισχύ των εργαζομένων στη διαδικασία υπογραφής της επόμενης σύμβασης.

«Ουσιαστικά είναι η αποκατάσταση της μετενέργειας που ήταν ένα αποτέλεσμα της παρέμβασης της κυβέρνησης Παπαδήμου, το 2012», ανέφερε ο πρόεδρος της ΓΣΒΕΕ, Γιώργος Καββαθάς.

Αλλαγές όμως έρχονται και στη διαιτησία. Το δικαίωμα μονομερούς προσφυγής διατηρείται και πάλι μόνο εάν συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος. Ωστόσο οι διαδικασίες γίνονται πιο γρήγορες, καθώς δεν θα χρειάζεται να κληρωθεί και να συνεδριάσει επιτροπή διαιτητών για να εξετάσει αν η αίτηση πληροί τις προυποθέσεις. Ο προέλεγχος θα γίνεται από ανεξάρτητη τριμελή επιτροπή που θα διορίζεται από τον ΟΜΕΔ. Πιο σημαντικό είναι ότι καταργείται ο δεύτερος βαθμός διαιτησίας από πενταμελή επιτροπή δικαστικών.

«Η υποχρέωσή μας ως εργοδότες είναι να αυξήσουμε την παραγωγικότητα μέσω των επενδύσεων μας, το οποίο θα επιτρέψει την αύξηση των εισοδημάτων και ταυτόχρονα να συμβάλουμε και εμείς με τις δυνάμεις μας στην υπογραφή συλλογικών συμβάσεων», τόνισε ο πρόεδρος του ΣΕΒ, Σπύρος Θεοδωρόπουλος.

«Στηρίζουμε λοιπόν αυτή την νέα σημαντική συμφωνία με την προσδοκία ότι θα αυξήσει το ποσοστό των εργαζομένων που καλύπτονται από κλαδικές συλλογικές συμβάσεις» ανέφερε ο πρόεδρος ΣΕΤΕ, Γιάννης Παράσχης.
 
Η κοινωνική συμφωνία θα εκδοθεί από το Υπουργείο Εργασίας μέσα στον Δεκέμβριο και αναμένεται να έρθει προς ψήφιση στη βουλή το πρώτο τρίμηνο του 2026.

Πως θα αυξηθούν οι μισθοί με τις νέες ΣΣΕ

Υπάρχει ένα βασικό ζητούμενο και αυτό είναι να αυξηθούν οι απολαβές των εργαζομένων με σχέσεις εξαρτημένης εργασίας, δηλαδή όλων των μισθωτών.

Έχει ποσοτικοποιηθεί αυτός ο στόχος και μιλάμε για επιπλέον 3,6 δισεκατομμύρια ευρώ μέσα στο 2026, ώστε το άθροισμα των μικτών απολαβών να φτάσουν στα 93,6 δισεκατομμύρια ευρώ, από περίπου 90 δισεκατομμύρια που αναμένουμε ότι θα είναι το κλείσιμο για το 2025.

Αυτό δεν μπορεί να συμβεί μόνο με την αύξηση του κατώτατου μισθού ή με τις διορθωτικές κινήσεις που θα γίνουν στις απολαβές στο Δημόσιο. Θα χρειαστεί να υπογραφούν νέες συλλογικές συμβάσεις εργασίας, ώστε να δούμε και μια αύξηση του μέσου μισθού, που θα συμπαρασύρει ουσιαστικά το σύνολο των εργαζομένων προς τα πάνω στις μισθολογικές απολαβές.

Το ζητούμενο λοιπόν είναι, περισσότερο από 2,5 εκατομμύρια εργαζόμενοι να δουν αυξήσεις στις απολαβές τους και όχι μόνο αυτοί που λαμβάνουν τον κατώτατο μισθό, για τους οποίους γίνεται και διοικητικός προσδιορισμός με κυβερνητική απόφαση.

Ο πήχης για το 2026 για το μέσο μισθό μπαίνει περίπου στα 1450 με 1460 ευρώ και περίπου εκτιμάται ότι θα κλείσουμε στα 1390 με 1400 ευρώ.

Υπενθυμίζεται ότι υπάρχει και η βασική κυβερνητική δέσμευση να φθάσουμε στα 1500 ευρώ μεικτά μέχρι το τέλος του 2027 και η υπογραφή νέων συλλογικών συμβάσεων εργασίας σε αυτό ακριβώς ποντάρει.

Αυτό που πρέπει να επισημανθεί είναι η σημερινή κατάσταση στην αγορά. Σήμερα η Συλλογική σύμβαση εργασίας καλύπτει μόνο το 26% των εργαζομένων.

Αυτό στην πράξη σημαίνει, ότι οι 3 στους 4 εργαζόμενους διαπραγματεύονται μόνοι τους τον μισθό τους και υπογράφουν ουσιαστικά μία ατομική σύμβαση εργασίας, κάτι που είναι πολύ πολύ μακριά, ειδικά από Ευρωζώνη, που είναι στο 55% μέσος όρος. Ακόμη πιο μακριά είναι ο στόχος που έρχεται επίσης από την Ευρώπη στο τέλος της δεκαετίας της 10ετίας να φθάσουμε στο 80%, πράγμα που σημαίνει ότι έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε.

Πυρά της αντιπολίτευσης στη συμφωνία κυβέρνησης – κοινωνικών εταίρων

Ποικίλες αντιδράσεις προκαλεί η συμφωνία κυβέρνησης – κοινωνικών εταίρων για την ενίσχυση των συλλογικών συμβάσεων.

Το ΠΑΣΟΚ κατηγορεί την κυβέρνηση για αρνητικό ρεκόρ στο ποσοστό εργαζομένων που καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις.

«Κύριε Πρωθυπουργέ, Επενδύσατε συνειδητά σε ένα νεοφιλελεύθερο μοντέλο χαμηλής παραγωγικότητας και φτηνής απασχόλησης, διευρύνοντας την εργασιακή ανασφάλεια, οι εργαζόμενοι δουλεύουν περισσότερο από όλους τους άλλους Ευρωπαίους αλλά η αγοραστική τους δύναμη είναι προτελευταία στην Ευρώπη», τονίζει σε ανακοίνωσή του το Γραφείο Τύπου, του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής.

Πολύ λίγα πολύ αργά για τους εργαζόμενους που φτωχοποιούνται εδώ και έξι χρόνια υποστηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ.

«Όσα ακούσαμε σήμερα δεν πείθουν κανέναν. Μόνος δρόμος, να καταργηθούν τώρα όλοι οι αντεργατικοί Νόμοι της ΝΔ και να ενισχυθούν οι ελεύθερες Συλλογικές Διαπραγματεύσεις» υπογραμμίζει ο τομεάρχης Εργασίας και Ασφάλισης ΣΥΡΙΖΑ, Γιώργος Γαβρήλος.

O νέος εργασιακός χάρτης που προκλητικά παρουσίασε η κυβέρνηση λέει το ΚΚΕ, διαμορφώθηκε από τους μνημονιακούς νόμους.

«Οι γνωστοί αντεργατικοί νόμοι που διέλυσαν για “χατίρι” των επιχειρηματικών ομίλων τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, μονιμοποιούνται και διαιωνίζονται από τις ίδιες πολιτικές δυνάμεις που τις επέβαλαν με τους νόμους της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ, του ΣΥΡΙΖΑ και τα πρωτοκλασάτα στελέχη τους στο συνδικαλιστικό κίνημα», αναφέρει σε ανακοίνωσή του το ΚΚΕ.

Η Νέα Αριστερά χαρακτηρίζει ιστορικό ψέμα της σημερινές ανακοινώσεις.

«Όπως η κ. Κεραμέως έβλεπε εργαζόμενους να ζητούν το 13ωρο, έτσι τώρα βλέπει να γεμίζει την Ελλάδα με Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας», υπογραμμίζει η Κοινοβουλευτική Εκπρόσωπος Νέας Αριστεράς, Έφη Αχτσιόγλου.

Ρεπορτάζ: Μαρίνα Δεμερτζιάν, θάνος Τσίρος, Δημήτρης Θωμάς

www.ertnews.gr

Ακολουθήστε το myvolos.net στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Ακολουθήστε μας στο επίσημο κανάλι του Myvolos.net στο Youtube