Από τότε που εμφανίστηκε το ChatGPT, πριν από σχεδόν τρία χρόνια, η χρήση του στη μάθηση έχει πυροδοτήσει έντονο δημόσιο διάλογο: αποτελεί χρήσιμο εργαλείο ή μας κάνει τεμπέληδες και χαζούς;
Η κυριότερη ανησυχία είναι ότι η χρήση της της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ) οδηγεί σε γενικευμένη «πνευματική οκνηρία», μειώνοντας την ικανότητα κριτικής σκέψης. Εάν οι μαθητές αρχίσουν να βασίζονται από πολύ νωρίς στην τεχνητή νοημοσύνη, ενδέχεται να μην αναπτύξουν βασικές δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων. Μια πρόσφατη μελέτη ερευνητών του MIT επιβεβαιώνει αυτή την ανησυχία. Η χρήση του ChatGPT για τη συγγραφή εκθέσεων, λένε οι επιστήμονες, μπορεί να οδηγήσει σε «γνωσιακό χρέος» και πιθανή μείωση των μαθησιακών δεξιοτήτων.
Τι έδειξε η μελέτη του ΜΙΤ
Κατά τη διάρκεια τεσσάρων μηνών, 54 ενήλικες ηλικίας 18 έως 38 ετών κλήθηκαν να γράψουν τρεις εκθέσεις είτε με τη βοήθεια του ChatGPT, είτε χρησιμοποιώντας μηχανές αναζήτησης, είτε αποκλειστικά με τις δικές τους γνώσεις. Οι ερευνητές κατέγραψαν τη γνωσιακή δραστηριότητα μέσω εγκεφαλικών κυμάτων και ανάλυσης των κειμένων. Οι συμμετέχοντες που χρησιμοποίησαν το ChatGPT εμφάνισαν σαφώς χαμηλότερη εγκεφαλική εμπλοκή. Δυσκολεύτηκαν επίσης να θυμηθούν αποσπάσματα των κειμένων τους και ανέφεραν ότι ταυτίζονταν λιγότερο με τα γραπτά τους.
Σε ένα από τα τελικά τεστ του πειράματος, οι συμμετέχοντες αντάλλαξαν ρόλους: όσοι είχαν γράψει προηγουμένως χωρίς τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης χρησιμοποίησαν το ChatGPT και το αντίστροφο. Όταν η ομάδα που είχε βασιστεί στην ΤΝ κλήθηκε να γράψει χωρίς υποστήριξη, παρουσίασε σημαντικά χαμηλότερη απόδοση και μόνο οριακά αυξημένη γνωστική εμπλοκή συγκριτικά με την πρώτη της προσπάθεια- επίπεδο αισθητά κατώτερο από την απόδοση της ομάδας που δεν βασίστηκε στην ΤΝ.
Οι ερευνητές του ΜΙΤ υποστηρίζουν ότι αυτό δείχνει πως η παρατεταμένη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης οδηγεί σε «γνωσιακό χρέος» όταν τελικά χρειάζεται να σκεφτείς μόνος σου, δεν μπορείς να ανταποκριθείς στο ίδιο επίπεδο. Ωστόσο, επισημαίνουν ότι μόΝΟ 18 άτομα ολοκλήρωσαν το τελευταίο στάδιο, συνεπώς τα ευρήματα είναι προκαταρκτικά.
Μήπως απλώς χρησιμοποιούμε λανθασμένα την τεχνητή νοημοσύνη;
Τα ευρήματα δεν αποδεικνύουν απαραίτητα ότι η χρήση της ΤΝ μάς κάνει πιο «χαζούς». Πολλές από τις διαφορές πιθανώς οφείλονται στο σχεδιασμό της μελέτης. Όσοι συμμετέχοντες έγραψαν και τις τρεις εκθέσεις χωρίς βοήθεια, εξοικειώθηκαν με τη διαδικασία και απέδωσαν καλύτερα- ένα φαινόμενο που είναι γνωστό ως «επίδραση της εξοικείωσης». Αντίθετα, η ομάδα που βασίστηκε στο ChatGPT κλήθηκε να γράψει χωρίς βοήθεια μόνο μία φορά, χωρίς να έχει εξοικειωθεί ή εξασκηθεί. Επιπλέον, όταν χρησιμοποίησε την τεχνητή νοημοσύνη την αξιοποίησε πιο αποτελεσματικά, πιθανότατα επειδή θυμόταν το προηγούμενο υλικό και ήξερε πώς να το εξελίξει, χρησιμοποιώντας την ΤΝ για πληροφοριακή υποστήριξη.
Τι σημαίνει αυτό για την εκπαίδευση
Όταν κυκλοφόρησαν οι αριθμομηχανές τη δεκαετία του 1970, οι εξετάσεις έγιναν πιο απαιτητικές ώστε να διατηρηθεί το επίπεδο προσπάθειας. Η χρήση αριθμομηχανής θεωρήθηκε δεδομένη- αλλά απαιτούνταν σύνθετες δεξιότητες. Σήμερα, η εκπαιδευτική αξιολόγηση δεν έχει προσαρμοστεί στη χρήση της ΤΝ. Οι μαθητές συνεχίζουν να εκτελούν τις ίδιες εργασίες, με τα ίδια κριτήρια. Σε αυτό το πλαίσιο, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί όντως να ευνοεί την «τεμπελιά».
Ωστόσο, η ΤΝ, όπως και η αριθμομηχανή, μπορεί να αξιοποιηθεί για σύνθετα έργα, όπως για παράδειγμα, τη συγγραφή ενός λεπτομερούς σχεδίου μαθήματος που θα αξιολογηθεί προφορικά για την παιδαγωγική του αξία.
Πώς να μάθουμε να χρησιμοποιούμε σωστά την τεχνητή νοημοσύνη
Οι σημερινοί και μελλοντικοί μαθητές πρέπει να αναπτύξουν κριτική και δημιουργική σκέψη. Αλλά η ΤΝ αλλάζει το νόημα αυτών των εννοιών. Η συγγραφή μιας έκθεσης με χαρτί και μολύβι δεν είναι πλέον απόδειξη κριτικής σκέψης, όπως και η μακροσκελής διαίρεση δεν είναι απόδειξη μαθηματικής επάρκειας.
Το κλειδί για την επιτυχία στο μέλλον είναι να γνωρίζουμε πότε και πώς να χρησιμοποιούμε την ΤΝ. Είναι εξίσου σημαντικό να ξέρουμε ποια καθήκοντα μπορούμε να αναθέσουμε στην τεχνητή νοημοσύνη και ποια απαιτούν ανθρώπινη εμπλοκή.
ΠΗΓΗ: Studyfinds
www.ertnews.gr
Ακολουθήστε το myvolos.net στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
