Το έθιμο της Βαρβάρας αναβίωσε για άλλη μια χρονιά ο σύλλογος Θρακών Μαγνησίας την Κυριακή 2 Δεκεμβρίου.
Αναφέρεται σχετικά:
Πιστός στις παραδόσεις και τα έθιμα με πάρα πολύ κόσμο έμαθαν για τη Βαρβάρα, και απόλαυσαν την νόστιμη γεύση της και φυσικά χόρεψαν σε Θρακιώτικους ρυθμούς.
Το έθιμο της Αγίας Βαρβάρας στη Θράκη
Σύμφωνα λοιπόν με το συναξάρι “Η Αγία Βαρβάρα γεννήθηκε κάπου στην Ανατολή γύρω στα 300 μ.Χ. και μαρτύρησε κατά τους τελευταίους διωγμούς των Χριστιανών.
Πατέρας της ήταν ο Διόσκουρος, ένας πλούσιος ειδωλολάτρης Έλληνας, τοπάρχης του Ρωμαϊκού κράτους. Η Αγία Βαρβάρα από μικρή ήταν μια όμορφη κοπέλα και ο πατέρας της, που την αγαπούσε πολύ, για να αποφύγει τους κινδύνους κάθε επικοινωνίας της με τον έξω κόσμο την έκλεισε σε έναν πύργο.
Κατά τη διάρκεια όμως του εγκλεισμού της η Αγία διδάχτηκε το Χριστιανισμό από μια ευσεβή χριστιανή, που ήταν στην υπηρεσία της. Όταν ομολόγησε στον πατέρα της ότι ήταν πλέον Χριστιανή και επιπλέον αρνήθηκε να δεχτεί τα συνοικέσια που της επέβαλε , τότε ο ίδιος προσπάθησε να την αποκεφαλίσει αλλά η Αγία πρόλαβε να τραπεί σε φυγή. Κατά τη διάρκεια της φυγής της βρήκε καταφύγιο σε ένα βράχο, στο βουνό της περιοχής της. Η παράδοση αναφέρει ότι ο βράχος άνοιξε στα δυο για να δώσει πέρασμα διαφυγής στην Αγία. Ένας περαστικός βοσκός όμως είδε το θαύμα και το ανέφερε στον πατέρα της, ο οποίος συνέλαβε τελικά την Αγία και την οδήγησε στον έπαρχο της περιοχής, Μαρκιανό. Φυλακισμένη πια η Αγία βαρβάρα ομολόγησε ξανά τη χριστιανική της πίστη και ο έπαρχος διέταξε σκληρά βασανιστήρια και τελικά τον αποκεφαλισμό της που τον εκτέλεσε ο ίδιος ο πατέρας της .
Κατά την παράδοση επίσης, κι ενώ το ξίφος του πατέρα της έκοβε το κεφάλι της Αγίας, η Θεία Δίκη με μορφή κεραυνού έκαψε τον άσπλαχνο πατέρα. Αυτόν τον τιμωρό κεραυνό, συμβολίζουν και τα πυρά του Πυροβολικού μας, που έχουν ως προστάτιδα την Αγία Βαρβάρα.
Μια άλλη εκδοχή είναι αυτή που συνδέεται κατά τους λαογράφους με τη λατρεία της Αρχαίας θεάς, της Εκάτης. Στην αρχαία Θράκη η παραγωγή του σιταριού αποτελούσε βασικό αγροτικό προϊόν των κατοίκων. Έτσι γιόρταζαν στις αρχές του χειμώνα τα “Εκαταία” προς τιμήν της θεάς Εκάτης.
Αυτή την εποχή οι αποθήκες των σπιτιών ήταν γεμάτες σιτάρι που είχαν θερίσει το καλοκαίρι, καθώς και άλλα προϊόντα, όπως ξηρά σύκα, σταφίδες, καρύδια κλπ, που διατηρούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Με αυτά τα υλικά παρασκεύαζαν το Εκαταίο Δείπνο.
Η “Βαρβάρα” πιθανόν αντικατέστησε το Εκαταίο Δείπνο, που προσέφεραν στη θεά ζητώντας να προστατεύει τους ίδιους κατά τη διάρκεια του χειμώνα, αλλά και το σιτάρι που είχαν σπείρει λίγο πριν, στο τέλος δηλαδή του φθινοπώρου.
Και οι δυο εκδοχές μας μαρτυρούν ότι το έθιμο της Βαρβάρας αποτελεί ένα αναπόσπαστο κομμάτι της λαϊκής λατρευτικής παράδοσης της Θράκης που συνεχίζεται αδιάκοπα στο πέρασμα των αιώνων μέχρι τις μέρες μας.
Στη Θράκη την γιορτάζουμε γιατί έσωσε τους χριστιανικούς πληθυσμούς όταν εχθροί της χριστιανοσύνης επιχείρησαν τη γενοκτονία τους με μαζικές δηλητηριάσεις τροφίμων και συγκεκριμένα του ψωμιού. Παρουσιάστηκε λοιπόν στον ύπνο μιας χριστιανής και προειδοποίησε τους πιστούς να μη φάνε τίποτα αλλά να βράσουν σιτάρι και ό,τι άλλο βρισκόταν στα σπίτια τους εκείνη την περίοδο για να περάσουν τις δύσκολες μέρες του χειμώνα. Έτσι έγινε η πρώτη “Βαρβάρα”, ένα γλυκό ζουμί από βρασμένο σιτάρι και αποξηραμένα φρούτα και ξηρούς καρπούς…
Ευχαριστούμε τα μέλη και όλους τους φίλους που ήταν και φέτος κοντά μας.
Χρόνια πολλά… και καλές γιορτές να έχουμε.
