Οι πυρκαγιές που ξέσπασαν το 2024 στον Αμαζόνιο καταγράφονται ως οι πιο καταστροφικές των τελευταίων είκοσι ετών, προκαλώντας τεράστια περιβαλλοντική ζημιά και απελευθερώνοντας περίπου 791 εκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Ο αριθμός αυτός αντιστοιχεί σχεδόν στις ετήσιες εκπομπές μιας ολόκληρης χώρας, όπως η Γερμανία, αποτυπώνοντας τη σοβαρότητα της κατάστασης.
Σύμφωνα με μελέτη ερευνητών του Κοινού Κέντρου Ερευνών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Biogeosciences», 3.3 εκατομμύρια εκτάρια δάσους επηρεάστηκαν μόνο το 2024. Η δραματική αυτή αύξηση αποδίδεται σε έναν συνδυασμό ακραίας ξηρασίας που εντείνεται λόγω της κλιματικής αλλαγής, κακής διαχείρισης γης και κατακερματισμού του δάσους, που καθιστούν τα οικοσυστήματα πιο ευάλωτα στις φλόγες.
Η ίδια ανάλυση, που καλύπτει την τριετία 2022-2024, δείχνει ότι για πρώτη φορά η υποβάθμιση των δασών από τις πυρκαγιές ξεπέρασε την αποψίλωση ως κύρια αιτία εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στον Αμαζόνιο. Οι εκπομπές που σχετίζονται με τις πυρκαγιές ήταν επτά φορές υψηλότερες από τον μέσο όρο των δύο προηγούμενων ετών.
Η γεωγραφική εξάπλωση των πυρκαγιών υπήρξε εξίσου ανησυχητική. Στη Βραζιλία, οι εκπομπές άνθρακα έφτασαν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, ενώ στη Βολιβία οι φωτιές επηρέασαν πάνω από το 9% της εναπομείνασας άθικτης δασικής κάλυψης, πλήγμα ανυπολόγιστο για τη βιοποικιλότητα της περιοχής.
Η έρευνα χρησιμοποίησε δορυφορικά δεδομένα υψηλής ανάλυσης, συνδυάζοντας πληροφορίες από το σύστημα παρακολούθησης των Τροπικών Υγρών Δασών και το Παγκόσμιο Σύστημα Πληροφοριών για τις Δασικές Πυρκαγιές. Για την ακρίβεια των εκτιμήσεων εφαρμόστηκε η μέθοδος Μόντε Κάρλο, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως η πυκνότητα της βιομάζας και η έκταση των περιοχών που κάηκαν.
Οι ερευνητές υπογραμμίζουν ότι η υποβάθμιση του δάσους αποτελεί μια «σιωπηλή απειλή»: τα καμένα ή μισοκαμένα τμήματα μπορεί να δείχνουν άθικτα από ψηλά, ωστόσο έχουν χάσει σημαντικό μέρος της οικολογικής τους λειτουργίας. Αυτά τα δάση δεν καταγράφονται επαρκώς στα διεθνή συστήματα, γεγονός που υποτιμά το πραγματικό μέγεθος της καταστροφής.
Η μελέτη καταλήγει με μια επείγουσα έκκληση για δράση: χρειάζονται άμεσες πολιτικές για την πρόληψη και αντιμετώπιση των πυρκαγιών, ενίσχυση της προστασίας των δασών, καθώς και στήριξη των τοπικών και αυτόχθονων κοινοτήτων που διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη βιώσιμη διαχείριση της γης. Παράλληλα, ζητείται η ενδυνάμωση των διεθνών μηχανισμών χρηματοδότησης για το κλίμα, ώστε να αντιμετωπιστούν όχι μόνο οι επιπτώσεις της αποψίλωσης, αλλά και οι βαθύτερες συνέπειες της υποβάθμισης του Αμαζονίου.
Ο Αμαζόνιος, συχνά αποκαλούμενος «πνεύμονας του πλανήτη», εκπέμπει πλέον σήμα κινδύνου. Η προστασία του δεν αποτελεί απλώς περιβαλλοντικό καθήκον, αλλά παγκόσμια προτεραιότητα για την επιβίωση του κλίματος και της ζωής στη Γη.
www.ertnews.gr
Ακολουθήστε το myvolos.net στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
