Την έντονη παρουσία και τις σοβαρές επιπτώσεις των καυσώνων στην Ελλάδα υπογράμμισε ο Κώστας Καρτάλης, καθηγητής Φυσικής Περιβάλλοντος του ΕΚΠΑ, μιλώντας στην ΕΡΤ Βόλου, δίνοντας έμφαση στο πόσο κρίσιμη έχει γίνει πλέον η διαχείριση των ακραίων θερμοκρασιών.
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, οι δημοσιογράφοι δεν υπερβάλλουν όταν προειδοποιούν για τις επιπτώσεις των καυσώνων. “Το να έχεις 40-41 βαθμούς μέσα στις ελληνικές πόλεις, δεν το βρίσκω καθόλου υπερβολικό να το χαρακτηρίσεις τραγικό”, επισημαίνει. Παρότι οι καύσωνες υπήρχαν πάντα, πλέον εμφανίζονται πιο συχνά, με μεγαλύτερη διάρκεια και εντονότερη ένταση.
Σύμφωνα με τον καθηγητή, οι επιπτώσεις του φαινομένου είναι πολλαπλές και αφορούν την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής, την αύξηση της κατανάλωσης ενέργειας, κυρίως για λόγους ψύξης, ενώ προκαλεί ξηρασία και ενισχύει τον κίνδυνο πυρκαγιών.
Σύμφωνα με τον καθηγητή, η “θερμική δυσφορία και η θερμική καταπόνηση” έχουν ενταθεί, όπως δείχνουν πραγματικά δεδομένα των τελευταίων 30 ετών και όχι απλώς μοντέλα ή υπολογισμοί.
Η Μεσόγειος, και ειδικά η Νότια Ελλάδα, η Κρήτη και η Θεσσαλία, είναι επίσημα αναγνωρισμένες από τα Ηνωμένα Έθνη ως περιοχές έντονης κλιματικής επιβάρυνσης(climate hotspot). Οι αλλαγές στο κλίμα είναι “τεκμηριωμένες και μη αμφισβητήσιμες”, σημειώνει ο Καρτάλης.
Οι ΑΠΕ δεν ευθύνονται – είναι μέρος της λύσης
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο κ. Καρτάλης ήταν σαφής: “Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) δεν επηρεάζουν το μικροκλίμα. Αντίθετα, είναι βασικό εργαλείο για την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. Όμως θέτει όρια: η εγκατάσταση πρέπει να γίνεται με σχέδιο και κοινωνική συναίνεση αποφεύγοντας, για παράδειγμα, την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας.
Παρότι η ηλεκτρική ενέργεια στην Ελλάδα παράγεται κατά 56% από ήλιο και άνεμο, το δίκτυο δεν αντέχει την πλεονάζουσα παραγωγή. Έτσι, σε περιόδους καύσωνα, όταν η παραγωγή αυξάνεται, οι διακόπτες των ΑΠΕ “κατεβαίνουν” γιατί δεν υπάρχει δυνατότητα αποθήκευσης ή διοχέτευσης στο σύστημα. Αυτό δημιουργεί οικονομικές απώλειες για τους παραγωγούς και τους καταναλωτές” σημείωσε.
Λύσεις για τις πόλεις: προσαρμογή με σχέδιο
Ο Καρτάλης υπογράμμισε ότι οι λύσεις υπάρχουν, όπως περισσότερο πράσινο (φύτευση δένδρων, πάρκων, πράσινων στεγών, πράσινων προαυλίων σχολείων), αλλά και αντικατάσταση υλικών (νέοι ασφαλτοτάπητες και τσιμέντα που απορροφούν λιγότερη θερμότητα) και τέλος ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών ειδικά για ευάλωτα νοικοκυριά.
Οι πόλεις πρέπει να αποκτήσουν “εξειδικευμένα σχέδια προσαρμογής” ανάλογα με τη γεωγραφική τους θέση – π.χ. η Λάρισα πλήττεται πιο έντονα από τη ζέστη απ’ ό,τι μια παραλιακή πόλη, εξήγησε.
Καύσωνας και Ξηρασία = εκρηκτικό μείγμα
Η μεγαλύτερη ανησυχία, σύμφωνα με τον Καρτάλη, είναι η συνδυαστική εμφάνιση καύσωνα και ξηρασίας που έχει τριπλασιαστεί τις τελευταίες δεκαετίες (από 50 σε 150 μέρες).
Οι συνέπειες εστιάζονται στη μείωση υδατικών αποθεμάτων, δημιουργείται απειλή στην αγροτική παραγωγή και την επισιτιστική ασφάλεια, ενώ υφίσταται αυξημένος κίνδυνος καταστροφικών δασικών πυρκαγιών
Η μετακαταστροφική ανασυγκρότηση της Θεσσαλίας (π.χ. μετά την κακοκαιρία “Daniel”) πρέπει να λάβει υπόψη το νέο κλιματικό πλαίσιο, ειδικά στη διαχείριση του νερού (φράγματα, ταμιευτήρες κ.λπ.).
Κλείνοντας, ο καθηγητής Καρτάλης έστειλε ένα ξεκάθαρο μήνυμα: “Ναι, υπάρχουν λύσεις. Αλλά για να αποδώσουν, χρειάζονται χρόνο. Και αυτόν τον χρόνο δεν τον έχουμε. Η ταχύτητα των επιπτώσεων είναι μεγαλύτερη από την ταχύτητα των μέτρων”.
Η Ελλάδα, όπως και ο υπόλοιπος Νότος της Ευρώπης, βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της κλιματικής κρίσης. Οι πόλεις, οι αγροτικές περιοχές και τα δίκτυα ενέργειας πρέπει να “μετασχηματιστούν άμεσα”, με βάση επιστημονικά δεδομένα και κοινωνική δικαιοσύνη, τόνισε.
www.ertnews.gr
Ακολουθήστε το myvolos.net στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
