Η μορφή του Ιησού Χριστού έχει εμπνεύσει δεκάδες σκηνοθέτες και παραγωγούς από τις απαρχές του κινηματογράφου έως σήμερα, μετατρέποντας τα Πάθη Του σε παγκόσμια κινηματογραφική αφήγηση πίστης, ελπίδας και τραγικότητας. Από ιερατικές απεικονίσεις έως αιρετικές και ποιητικές προσεγγίσεις, ο θεάνθρωπος παραμένει ένας ρόλος με τεράστιο θεολογικό, πολιτιστικό αλλά και καλλιτεχνικό βάρος.
Οι ηθοποιοί που ενσάρκωσαν τον Ιησού πολλές φορές είδαν τη ζωή ή την καριέρα τους να αλλάζει: κάποιοι απέκτησαν πνευματική σχέση με τον ρόλο, άλλοι στιγματίστηκαν ή απομακρύνθηκαν από την υποκριτική, και λίγοι κατάφεραν να τον ξεπεράσουν καλλιτεχνικά.
Χρονικό Πάθους στη Μεγάλη Οθόνη
Ο Βασιλιάς των Βασιλέων (King of Kings, 1961)
Ένα επικό χολιγουντιανό δράμα που αποδίδει με μεγαλοπρέπεια την ιστορία του Χριστού, γεμάτο μουσικές κορυφώσεις και ηρωικές στιγμές.
Ο Ιησούς του Τζέφρι Χάντερ παρουσιάζεται με ευγένεια και γαλήνη, περισσότερο σαν αψεγάδιαστος μύθος παρά ως άνθρωπος.
Η νεαρή ηλικία και η ομορφιά του ηθοποιού έφεραν αντιδράσεις από θρησκευτικούς κύκλους, αλλά τον καθιέρωσαν ως «ομορφότερο Ιησού» του σινεμά.
Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο (Il Vangelo secondo Matteo, 1964)
Ο Πιερ Πάολο Παζολίνι παραδίδει μια αυστηρά λιτή, σχεδόν νεορεαλιστική αναπαράσταση της ζωής του Ιησού βασισμένη αποκλειστικά στο ευαγγέλιο.
Ο μη επαγγελματίας ηθοποιός Ενρίκε Ιραζόκι δίνει έναν φλογερό, προφητικό Ιησού, γεμάτο πολιτική ένταση και ανθρώπινο πάθος.
Ο Ιραζόκι δεν συνέχισε ως ηθοποιός, αλλά έμεινε στην ιστορία του κινηματογράφου ως το πρόσωπο της επαναστατικής πίστης.
Η Πιο Όμορφη Ιστορία του Κόσμου (The Greatest Story Ever Told, 1965)
Μια μεγαλόπνοη, αργόσυρτη παραγωγή που προσπαθεί να μεταφέρει την απόλυτη βίβλο της πίστης με αστέρες εποχής.
Ο Μαξ φον Σίντοφ δίνει έναν σοβαρό και εσωστρεφή Ιησού, σε απόλυτη αντίθεση με το υπόλοιπο καστ του Χόλιγουντ.
Ο ηθοποιός δήλωσε πως δεν ήταν εύκολο να υποδυθεί τον Ιησού ως μη πιστός, αλλά το έκανε με απόλυτο σεβασμό.
Ιησούς Χριστός: Υπέρλαμπρο Άστρο (Jesus Christ Superstar, 1973)
Μια ροκ όπερα που παρουσιάζει τα Πάθη με φόντο τη δεκαετία του ’70, με μουσικές και πολιτικές αναφορές.
Ο Τεντ Νίλι αποδίδει έναν νεανικό, ευάλωτο Ιησού γεμάτο αμφιβολίες και συναισθηματική ένταση.
Η καριέρα του Νίλι ταυτίστηκε με τον ρόλο – τον υποδύεται ακόμα και σήμερα σε θεατρικές παραστάσεις.
Στην Ελλάδα η ταινία κινδύνεψε να απαγορευτεί. Στο κλίμα της εποχής, οι λίγοι κινηματογράφοι που το έπαιξαν, έκαναν ουρές.
Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ (Jesus of Nazareth, 1977)
Η τηλεοπτική υπερπαραγωγή του Φράνκο Τζεφιρέλι που καθιερώθηκε ως η «κλασική» απεικόνιση της ζωής του Χριστού για γενιές θεατών.
Ο Ρόμπερτ Πάουελ δίνει έναν απόκοσμα ήσυχο, σχεδόν αιθέριο Ιησού, με μάτια που δεν ανοιγοκλείνουν ποτέ.
Ο ρόλος τον ακολουθεί μέχρι σήμερα και τον οδήγησε σε εσωτερική μεταμόρφωση, όπως έχει ομολογήσει ο ίδιος.
Στην Ελλάδα κυκλοφόρησε και κινηματογραφικά σε δύο μέρη…
Η Ζωή του Μπράιαν (Life of Brian, 1979)
Μια αντισυμβατική κωμωδία των Monty Python που σατιρίζει τη θρησκευτική φανατίλα και τη λαϊκή παρερμηνεία των Μεσσιανικών αφηγήσεων.
Ασχολείται εκ της πλαγίας οδού με τον Ιησού, σχολιάζοντας πικρόχολα τη δημιουργία σωτήρων από την ανάγκη των ανθρώπων.
Η ταινία προκάλεσε σάλο και απαγορεύσεις, αλλά θεωρείται σήμερα πολιτιστικό ορόσημο.
Το τραγούδι «Always look on the Bright Side of life» παραμένει 45 χρόνια το πιο δημοφιλές στις βρετανικές κηδείες.
Ο Τελευταίος Πειρασμός (The Last Temptation of Christ, 1988)
Η αιρετική προσέγγιση του Μάρτιν Σκορσέζε πάνω στην ανθρώπινη διάσταση του Χριστού και την πνευματική του πάλη, βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη.
Ο Γουίλεμ Νταφόε παρουσιάζει έναν Ιησού με φόβο, επιθυμία και συνείδηση καθήκοντος, σε έναν ρόλο βαθιά αντισυμβατικό.
Η συμμετοχή του Νταφόε προκάλεσε απειλές, αλλά του χάρισε τεράστια υποκριτική αναγνώριση.
Στην Ελλάδα, στο πλαίσιο των προβολών βανδαλίστηκε ο κινηματογράφος «Όπερα»
Τα Πάθη του Χριστού (The Passion of the Christ, 2004)
Η ακραία ρεαλιστική και βίαιη αναπαράσταση των τελευταίων ωρών του Ιησού από τον Μελ Γκίμπσον.
Ο Τζιμ Καβίζελ υποφέρει σωματικά και ψυχικά σε κάθε καρέ, δίνοντας έναν μαρτυρικό, σχεδόν μυστικιστικό Ιησού.
Η εμπειρία τον οδήγησε σε θρησκευτική αφύπνιση, αλλά και σε αποστασιοποίηση από το Χόλιγουντ.
Όσο για τον Μελ Γκίπσον, η εμμονή του με το θέμα έγινε αντικείμενο σάτιρας από τηλεοπτικές σειρές.
The Nativity Story (2006)
Η ιστορία της γέννησης του Ιησού παρουσιάζεται με ρεαλισμό και ήσυχο τόνο, δίνοντας έμφαση στην ανθρώπινη πλευρά της Μαρίας.
Ο Ιησούς εδώ είναι ακόμα βρέφος — μια υπόσχεση αλλαγής και ελπίδας που έρχεται να ανατρέψει τον κόσμο.
Η ταινία έτυχε μικτής υποδοχής, αλλά αγαπήθηκε από οικογένειες και θρησκευτικά ακροατήρια.
Η 16χρονη Keisha Castle-Hughes προκάλεσε ένα μικρό σκάνδαλο κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων αυτής της ταινίας, όταν αποκαλύφθηκε ότι ήταν έγκυος από τον σύντροφό της. Αυτό σήμαινε ότι ενώ υποδυόταν τη διασημότερη έφηβη μητέρα της ιστορίας, στην πραγματικότητα και η ίδια γινόταν έφηβη μητέρα.
Τα Πάθη στην Ποπ Κουλτούρα: Από τη Βίβλο στο streaming και τη σάτιρα
Η αφήγηση της ζωής και του θανάτου του Ιησού δεν περιορίζεται πλέον στη μεγάλη οθόνη. Στη πέμπτη σεζόν της επιτυχημένης σειράς The Chosen, η οποία διανέμεται κυρίως μέσω streaming, η πλοκή κορυφώνεται με την προετοιμασία για τον Μυστικό Δείπνο και οδηγεί σταδιακά στα Πάθη. Η σειρά ξεχωρίζει για την ανθρώπινη και γήινη προσέγγιση των μαθητών και του Ιησού, προσφέροντας έναν Χριστό προσβάσιμο στο σημερινό κοινό, με έμφαση στη σχέση και όχι στον μύθο.
Από την άλλη πλευρά, η σάτιρα έχει δώσει τη δική της ερμηνεία. Το South Park, (και αργότερα το «Family Guy») γνωστό για το προκλητικό του χιούμορ, έχει επανειλημμένα ασχοληθεί με τη μορφή του Ιησού — είτε ως τηλεοπτικό παρουσιαστή, είτε ως υπερήρωα, είτε ως στόχο της σύγχρονης υποκρισίας. Μέσα από την υπερβολή και την κριτική, η σειρά αποκαλύπτει πώς ακόμα και η πιο ιερή μορφή μπορεί να ενσωματωθεί στην πολιτιστική κατανάλωση.
Χριστιανικός Κινηματογράφος: Ανάγκη πίστης ή επιχείρηση;
Οι χριστιανικές ταινίες παραμένουν ένα ιδιόμορφο φαινόμενο: προσελκύουν πιστούς, οικογένειες και συντηρητικά κοινά που επιζητούν αξίες, πνευματικότητα και γνώριμα μοτίβα. Παρά τις συχνά μέτριες κριτικές ή χαμηλά εισιτήρια, αυτές οι ταινίες αναπαράγονται κάθε χρόνο στην τηλεόραση — ειδικά το Πάσχα — σαν τελετουργικό. Η επανάληψη αυτή εγείρει το ερώτημα: πρόκειται για κινηματογραφικό ύμνο στα Πάθη του Χριστού ή για μια ανακυκλούμενη συνταγή με οικονομικό όφελος;
www.ertnews.gr
Ακολουθήστε το myvolos.net στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
