Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε σήμερα τη στρατηγική της για την Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων (SIU), μια πρωτοβουλία που φιλοδοξεί να μεταμορφώσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η SIU αποσκοπεί στη βελτίωση της διοχέτευσης αποταμιεύσεων προς παραγωγικές επενδύσεις, προσφέροντας στους πολίτες ευρύτερη πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές και στις επιχειρήσεις καλύτερες επιλογές χρηματοδότησης. Με αυτόν τον τρόπο, η Επιτροπή, αναφέρει ότι “στοχεύει στην ενίσχυση του πλούτου των νοικοκυριών, την τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ.”
Τα Βασικά Σημεία της Πρότασης
Σύμφωνα με την Κομισιόν, η Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων αποτελεί απάντηση στις σημαντικές επενδυτικές ανάγκες της ΕΕ, οι οποίες, σύμφωνα με την έκθεση Draghi, εκτιμώνται σε 750-800 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως έως το 2030.
Αυτές οι ανάγκες προκύπτουν από προκλήσεις όπως η κλιματική αλλαγή, οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις, οι γεωπολιτικές αλλαγές και η αυξανόμενη ανάγκη για αμυντικές δαπάνες.
Η Επιτροπή επιδιώκει να αξιοποιήσει τα περίπου 10 τρισεκατομμύρια ευρώ αποταμιεύσεων των νοικοκυριών που σήμερα βρίσκονται σε τραπεζικές καταθέσεις, διοχετεύοντάς τα σε κεφαλαιαγορές για υψηλότερες αποδόσεις και στήριξη της πραγματικής οικονομίας.
Η πρόταση βασίζεται σε τέσσερις αλληλένδετους πυλώνες:
- Πολίτες και Αποταμιεύσεις: Η Επιτροπή θα προωθήσει τη συμμετοχή των πολιτών στις κεφαλαιαγορές μέσω λογαριασμών αποταμίευσης και επένδυσης, ενώ θα ενισχύει τη χρηματοοικονομική παιδεία. Παράλληλα, προσβλέπει στην ανάπτυξη του τομέα των συμπληρωματικών συντάξεων με μέτρα όπως η αυτοματοποιημένη εγγραφή και τα συστήματα παρακολούθησης συντάξεων.
- Επενδύσεις και Χρηματοδότηση: Εστιάζει στην προώθηση επενδύσεων σε μετοχές και εναλλακτικά περιουσιακά στοιχεία, όπως το venture capital, για τη στήριξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων και καινοτόμων εταιρειών. Πρωτοβουλίες όπως το TechEU και το ETCI 2.0 θα ενισχύουν την πρόσβαση σε κεφάλαια.
- Ενοποίηση και Κλίμακα: Στόχος είναι η μείωση του κατακερματισμού στις κεφαλαιαγορές μέσω της ενοποίησης υποδομών συναλλαγών και μετασυναλλαγών και της απλοποίησης της διαχείρισης κεφαλαίων.
- Αποτελεσματική Εποπτεία: Η Επιτροπή προτείνει την εναρμόνιση της εποπτείας σε επίπεδο ΕΕ, εξασφαλίζοντας ίση μεταχείριση των συμμετεχόντων στην αγορά μέσω ενίσχυσης των εργαλείων σύγκλισης και πιθανής μεταφοράς καθηκόντων στους Ευρωπαϊκούς Εποπτικούς Φορείς (ESAs).
Ενίσχυση του Τραπεζικού Τομέα
Η SIU περιλαμβάνει μέτρα για την ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης, ενισχύοντας την ανθεκτικότητα και την ανταγωνιστικότητα των τραπεζών.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη διαχείριση κρίσεων μεσαίων τραπεζών και στην καθιέρωση της Ευρωπαϊκής Ασφάλισης Καταθέσεων (EDIS). Οι τράπεζες θεωρούνται βασικοί ενισχυτές των κεφαλαιαγορών, παρέχοντας ρευστότητα και χρηματοδότηση, ειδικά σε ΜΜΕ.
Οικονομικά και Κοινωνικά Οφέλη
Η πρόταση, σύμφωνα με την Κομισιόν, προσφέρει πολλαπλά οφέλη. Για τους Πολίτες παρέχει καλύτερες αποδόσεις για τις αποταμιεύσεις, ιδιαίτερα για τη συνταξιοδότηση, μέσω ασφαλών επενδυτικών επιλογών. Για τις Επιχειρήσεις διευκολύνει την πρόσβαση σε κεφάλαια για καινοτομία, ανάπτυξη και δημιουργία θέσεων εργασίας. Για τις Στρατηγικές Προτεραιότητες υποστηρίζει την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, την άμυνα και την τεχνολογική καινοτομία.
Ωστόσο, η επιτυχία της SIU εξαρτάται από τη συνεργασία μεταξύ της ΕΕ, των κρατών μελών, του ιδιωτικού τομέα και της κοινωνίας των πολιτών. Η ενσωμάτωσή της στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο θα επιτρέψει την παρακολούθηση και την προώθηση των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων.
Προτεινόμενο Χρονοδιάγραμμα
Η Επιτροπή έχει θέσει ένα φιλόδοξο χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση της SIU:
- 2025:
- 2ο Τρίμηνο: Πρόταση για αναθεώρηση της τιτλοποίησης και δημιουργία καναλιού αναφοράς εμποδίων στην ενιαία αγορά.
- 3ο Τρίμηνο: Μέτρα για λογαριασμούς αποταμίευσης και επένδυσης, καθώς και στρατηγική χρηματοοικονομικής παιδείας.
- 4ο Τρίμηνο: Συστάσεις για αυτοματοποιημένη εγγραφή, συστήματα παρακολούθησης συντάξεων και πίνακες συντάξεων, αναθεώρηση των IORPs και PEPP, διευκρίνιση επενδύσεων σε μετοχές από θεσμικούς επενδυτές, πακέτο υποδομών αγοράς, βελτίωση διασυνοριακής παροχής κεφαλαίων και εναρμονισμένη εποπτεία.
- 2026:
- 3ο Τρίμηνο: Αναθεώρηση του EuVECA και μέτρα για εξόδους επενδύσεων.
- 4ο Τρίμηνο: Πιθανή αναθεώρηση της Οδηγίας για τα Δικαιώματα των Μετόχων.
- Έκθεση για την κατάσταση του τραπεζικού συστήματος στην Ενιαία Αγορά και υποστήριξη προγραμμάτων TechEU και ETCI 2.0.
- 2ο Τρίμηνο 2027: Ενδιάμεση αναθεώρηση της προόδου της SIU.
Οι φιλοδοξίες και οι δυσκολίες της πρότασης
Αναμφισβήτητα, η διοχέτευση 10 τρισ. ευρώ αποταμιεύσεων σε κεφαλαιαγορές μπορεί να ενισχύσει την καινοτομία, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ, καλύπτοντας σημαντικό μέρος των επενδυτικών αναγκών.
Οι υψηλότερες αποδόσεις μέσω ασφαλών επενδύσεων θα μπορούσαν να βελτιώσουν την ευημερία των νοικοκυριών και την προετοιμασία για τη συνταξιοδότηση, αν όλα πάνε καλά.
Η πρόταση διευκολύνει τη χρηματοδότηση ΜμΕ και νεοφυών επιχειρήσεων, ιδιαίτερα σε στρατηγικούς τομείς όπως η πράσινη μετάβαση και η άμυνα.
Η μείωση του κατακερματισμού αυξάνει την αποδοτικότητα και μειώνει το κόστος για επιχειρήσεις και επενδυτές
Τέλος, η Στρατηγική Αυτονομία ενισχύει την ικανότητα της ΕΕ να ανταποκρίνεται σε γεωπολιτικές και οικονομικές προκλήσεις, μειώνοντας την εξάρτηση από τρίτες χώρες.
Ωστόσο, οι φιλόδοξοι σχεδιασμοί δεν είναι πανάκεια στην επίλυση πραγματικών προβλημάτων. Η μετάβαση από τις ασφαλείς καταθέσεις σε κεφαλαιαγορές ενέχει κινδύνους για τους πολίτες, ειδικά δεδομένου ότι μόνο το 18% διαθέτει υψηλή χρηματοοικονομική παιδεία.
Η συνεργασία 27 κρατών μελών και η εναρμόνιση της εποπτείας μπορεί να αντιμετωπίσουν καθυστερήσεις λόγω διαφορετικών εθνικών συμφερόντων.
Τα οφέλη ενδέχεται να μην κατανεμηθούν ομοιόμορφα, ευνοώντας κράτη με ανεπτυγμένες αγορές ή πολίτες με μεγαλύτερη οικονομική δυνατότητα.
Παρά τις προσπάθειες απλοποίησης, οι νέοι κανονισμοί μπορεί να επιβαρύνουν μικρότερες επιχειρήσεις ή επενδυτές.
Το φιλόδοξο χρονοδιάγραμμα, με έμφαση στο 2025, μπορεί να οδηγήσει σε βιαστικές αποφάσεις, μειώνοντας την ποιότητα της εφαρμογής.
Ανταπόκριση: Γιώργος Συριόπουλος
www.ertnews.gr
Ακολουθήστε το myvolos.net στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
