Γνωρίζετε ότι εδώ και αρκετά χρόνια σημειώνεται μια στροφή στην αντίληψη της κοινωνίας σε διεθνές επίπεδο αλλά και στην Ελλάδα σχετικά με την αντιμετώπιση των χειμάρρων και ποταμών στις πόλεις. Βασικός στόχος αποτελεί πλέον η επαναφορά, η προστασία και η βιώσιμη διαχείριση των ρεμάτων/χειμάρρων/ποταμών, καθώς συχνά παραμένουν παραμελημένα μέσα στον αστικό ιστό των πόλεων [βλέπε πλήθος σχετικών στο διαδίκτυο]. Σημαντικό είναι επίσης να διαμορφώνεται κατάλληλα ο χώρος τόσο στην κοίτη όσο και δίπλα τους, ώστε να είναι εύκολα προσβάσιμα από τους πολίτες και να προσφέρουν χώρους αναψυχής και χαλάρωσης για όλες τις ηλικίες. [π.χ. περίπτωση Τρικάλων].
… 7.765.000 ευρώ που εκσυγχρονίζουν
την πόλη των Τρικάλων
δρομολογεί η Περιφέρεια Θεσσαλίας, στο πλαίσιο της εγκεκριμένης στρατηγικής Βιώσιμης Αστικής
Ανάπτυξης με τίτλο «Τρίκαλα μια πόλη-πρότυπο
στις όχθες του Ληθαίου»
Θεωρούμε σημαντικό επιγραμματικά να επισημάνουμε το γεγονός της προσφοράς του χειμάρρου Κραυσίδωνα στην πόλη μας:
1. Είναι αναντικατάστατο στοιχείο του αστικού και υπεραστικού τοπίου και σημαντικός παράγοντας στον πολεοδομικό σχεδιασμό [ συνολικό μήκος 12 χιλ., περίπου 3 χιλ. πεδινό τμήμα ].
2. Δίνει τη δυνατότητα σύνδεσης των πιο ορεινών περιοχών [Μακρινίτσα – Κουκουράβα – Σταγιάτες – Πορταριά] με τις πιο πεδινές, όπως και του περιαστικού χώρου με τον αστικό.
3. Αποτελεί σπουδαίο οικοσύστημα βιοποικιλότητας αφού παρέχει τη δυνατότητα στη χλωρίδα να αναπτυχθεί στην κοίτη, εκβολές και παρόχθια, ενώ αποτελεί ενδιαίτημα για την πανίδα. Έτσι σχηματίζεται ένα δίκτυο βιότοπων στο οποίο συγκεντρώνονται είδη χλωρίδας και πανίδας που σπανίζουν στο περιβάλλον της πόλης, με αποτέλεσμα την αύξηση της βιοποικιλότητας και γνώσης.
4. Είναι φυσικός διάδρομος της ροής του αέρα και συμβάλλει στη βελτίωση του μικροκλίματος και στη μείωση του φαινομένου της αστικής θερμικής νησίδας που εμφανίζονται όλο και συχνότερα στις πυκνοδομημένες πόλεις, λόγω της ροής του αέρα από τις ψυχρότερες στις θερμότερες περιοχές.
5. Η βλάστηση στην παραρεμάτια ζώνη μειώνει τους κινδύνους:
α. παγετού τον χειμώνα, επειδή το πράσινο δεν αφήνει να κατέβει σημαντικά η θερμοκρασία της επιφάνειας του εδάφους. Έτσι προστατεύεται η πόλη από υπερβολικά χαμηλές θερμοκρασίες.
β. ενώ τους θερινούς μήνες, η βλάστηση στις παραρεμάτιες περιοχές παρέχει πυκνή σκιά και ταυτόχρονα η εξάτμιση του νερού, που απορροφούν τα δέντρα, καταναλώνει σχετική ενέργεια που τελικά ψύχει το περιβάλλον. Έτσι ο χείμαρρος δρα ανακουφιστικά στις υψηλές θερμοκρασίες που δημιουργούνται τους καλοκαιρινούς μήνες.
Η πρότασή μας:
Η πρότασή μας αποτελεί συνέχεια της ήδη υπάρχουσας από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα LIFE, Ανάπλασης της Καραμπατζάκη, με μορφή Γραμμικού Πάρκου και έχει σκοπό την περιβαλλοντική ανάδειξη του χαρακτήρα του χειμάρρου στο πεδινό του τμήμα και την λειτουργική ένταξή του στο χωροταξικό σχεδιασμό της ευρύτερης περιοχής του Βόλου και της Νέας Ιωνίας. Βλέπει συνολικά την κοίτη με την παρόχθια περιοχή Ζάχου και Καραμπατζάκη ως ένα ενιαίο σύνολο με τη μορφή Γραμμικού Πάρκου και είναι βέβαιο ότι και απαραίτητο για την πόλη του Βόλου και της Νέας Ιωνίας είναι και θα τύχει πλατιάς χρήσης από δημότες και επισκέπτες. Ενισχύει και βελτιώνει αισθητικά και περιβαλλοντικά ΟΛΗ την πόλη [ πολύ ευρύτερα του χειμάρρου, της Ζάχου και Καραμπατζάκη ], αποτελεί γραμμικό ελεύθερο χώρο αναψυχής, άθλησης ακόμη και εκδηλώσεων, κυρίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Όλες οι επεμβάσεις θα πρέπει να είναι ανώδυνες και με υλικά φιλικά προς το περιβάλλον και να μην εμποδίζουν τη ροή του νερού. Οι συμπληρωματικές δενδροφυτεύσεις γίνονται στις άκρες του χειμάρρου και στην παρόχθια περιοχή, με δέντρα συγγενή προς τα δασικά και με το χείμαρρο είδη, όπως πλατάνια, αγριοκαστανιές, λεύκες αργυρόφυλλες, καρυδιές κ.λπ. Επίσης φυτεύονται είδη που συμβάλλουν στη βελτίωση της αισθητικής του τοπίου με το σχήμα της κόμης τους αλλά και δημιουργούν συνθήκες μόνιμων ή εποχιακών βιότοπων αναπαραγωγής και τροφής πολλών ειδών της άγριας πανίδας, όπως Λοτομπριά, Σορβιά, Μουριά και θάμνοι όπως, Πυράκανθος, Ροδιά, Μυρτιά κ.α. έρχονται να συμπληρώσουν το πάζλ των φυτεύσεων. Η ύπαρξη του νερού καθ΄ όλη τη διάρκεια του χρόνου – το καλοκαίρι εκ των πραγμάτων περιορισμένο – αποτελεί σημαντικό παράγοντα στο περιβαλλοντικό σκηνικό του Κραυσίδωνα.
Η κοίτη έχει ελάχιστο πλάτος περίπου 20 μέτρα. Δημιουργείται ένας κεντρικός αύλακας ο οποίος οριοθετεί την κεντρική κοίτη με το πλάτος του να είναι κυμαινόμενο, με ελάχιστο 10,0 έως 15,0 μέτρα και ύψος περίπου 0,40 έως 0,50 μέτρα, ενώ ένα ενδεχόμενο ελικοειδές παιχνίδι κατά τη διάρκεια της πορείας του προς τον Παγασητικό κόλπο σπάει τη μονοτονία. Η οριοθέτηση της κοίτης ταυτόχρονα αποτελεί και συγκράτηση του εδάφους των δέντρων και φυτών που βρίσκονται στα άκρα της κοίτης. Πραγματοποιείται με υλικά συμβατά με το γενικότερο περιβαλλοντικό σχεδιασμό ίσως με κλωβούς από γεω-δύχτι, πέτρες και ξύλα ή άλλα σχετικά υλικά, επαρκώς σταθεροποιημένα.
Ανά διαστήματα δημιουργούνται διάφορα πλατώματα εκτόνωσης του νερού, τα οποία κατά τους καλοκαιρινούς μήνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως χώροι παιχνιδιού και διαφόρων δράσεων για μικρούς και μεγάλους.
Οι ανάβαθμοι που ήδη υπάρχουν ή και ορισμένοι ακόμη, διαμορφώνονται ώστε να αποτελούν εκτός από κατασκευές ανάσχεσης της ορμής του νερού, αλλά και στοιχεία του σχεδιασμού με τη μετατροπή τους σε λιμνο – καταρράκτες που προσελκύουν διάφορα είδη της πανίδας αλλά και των σκύλων που κάνουν την καθημερινή τους βόλτα στο χείμαρρο, με το θετικό της οπτικής υδρολεκάνης και της βλάστησης που αναπτύσσεται.
Η καθημερινότητα δυστυχώς έδειξε ότι δεν διασφαλίζεται η καθαρότητα των νερών που διοχετεύονται στο χείμαρρο από τους αγωγούς των όμβριων νερών που βρίσκονται κατά μήκος του χειμάρρου. Έτσι θεωρούμε επιβεβλημένο να κατασκευαστεί και από τις δύο πλευρές του κλειστός αγωγός επαρκούς διατομής για τη συλλογή αυτών των νερών και τη διοχέτευσή τους προς τις εκβολές του χειμάρρου και από εκεί στο βιολογικό καθαρισμό, ώστε να καθίσταται τόσο η κοίτη όσο και ο Παγασητικός κόλπος ασφαλής, εκτός και αν μετά την παρέμβαση ανάπλασης, πλέον οι αγωγοί δεν αποχετεύουν στον χείμαρρο.
Η πρότασή μας δεν μπορεί παρά να είναι συνδεδεμένη με την παρόχθια περιοχή των οδών Ζάχου και Καραμπατζάκη. Μια περιοχή που χρόνια τώρα βρίσκεται στο στόχαστρο επιχειρούμενων κυκλοφοριακών παρεμβάσεων, παρόλη την ένταξή της το Μάρτιο του 1993 στο Ευρωπαϊκό Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα LIFE, για προστασία και ανάδειξη συνολικά της περιοχής. Ένα μέρος έργων υλοποιήθηκε κυρίως από τον πρώην Δήμο Νέας Ιωνίας, όμως αν και σημαντικότατο έργο που έδωσε άλλες περιβαλλοντικές και κοινωνικές ευκαιρίες στην περιοχή, σήμερα απαιτεί τη συνολική ολοκλήρωσή του, σε ένα Γραμμικό Πάρκο που θα συνδέει την πόλη με το βουνό.
Λόγω γειτνίασης – επαφής με το χείμαρρο, Ζάχου και Καραμπατζάκη εντάσσονται στον περιβαλλοντικό σχεδιασμό .
Έτσι βλέπουμε τις δύο παρόχθιες περιοχές του χειμάρρου να δίνονται, στο πράσινο, στο ποδήλατο, στο περπάτημα, στην άθληση, στους ανθρώπους μικρούς, μεγάλους, κάθε δυνατότητας, μέσα από την ενοποίησή τους με την διαμορφωμένη πλέον κοίτη και με σημεία πρόσβασης σ΄ αυτή.
Περιβαλλοντικά και εκπαιδευτικά στοιχεία σε συνδυασμό με τα σημεία ενδιαφέροντος που υπάρχουν κατά μήκος της υπό διαμόρφωση περιοχής, έρχονται να συμπληρώσουν τη μοναδική εικόνα της παρέμβασης.
Η ολοκλήρωση της ανάπλασης εκ των πραγμάτων θα αναπτύξει εκπαιδευτικές και περιβαλλοντικές δράσεις καθώς και πολιτιστικές και κοινωνικές δραστηριότητες και θα αποτελέσει επιλογή αναψυχής και τουριστικής επισκεψιμότητας, μοναδικής για την πόλη μας και τη χώρα.
Η κυκλοφορία των αυτοκινήτων στις περιοχές που γειτνιάζουν κατά μήκος του χειμάρρου [ Ζάχου και Καραμπατζάκη ] λειτουργεί με την λογική των κυκλοφοριακών κυψελών, καθαρά ήπιας – τοπικής μη διαμπερούς κυκλοφορίας, για την ασφάλεια των επισκεπτών και να επιτελείται ο σκοπός της παρέμβασης.
Η πρότασή μας αποτυπώνει τα συμπεράσματά μας από τη διεθνή πρακτική και δυνατότητες ανάπλασης – ανάδειξης παρόμοιων χώρων. Είναι βέβαιο πώς εξειδικευμένες ειδικότητες θα δώσουν μέσα από μια προσεχτική μελέτη [ υδραυλική, αρχιτεκτονική, κυκλοφοριακή κ.α. ] το βέλτιστο αποτέλεσμα.
Πιστεύοντας βαθύτατα στις απαιτήσεις των καιρών [κλιματική αλλαγή, ρύπανση πόλεων, θόρυβος, επικινδυνότητα κ.λπ.] για ανάλογου τύπου παρεμβάσεις και στις μοναδικές δυνατότητες και ευκαιρίες που δίνονται για την πόλη μας να αποκομίσει σημαντικά περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά οφέλη από αυτή την παρέμβαση, σας καλούμε να συμβάλετε στην υλοποίησή της.
Επιτροπή Δημοτών
