«Για την ήττα του λαϊκισμού και την ανάγκη ηθικής στην πολιτική ζωή»

Τα χρόνια της κρίσης «πολιτική» και «πολιτικοί» δεν διάγουν περίοδο μεγάλης δημοφιλίας. Τούτο δε συνιστά ελληνική ιδιαιτερότητα αλλά μια ευρύτερη κρίση εκπροσώπησης των πολιτών και εν γένει του ιστορικού πολιτικού συστήματος της Ευρώπης. Το γεγονός πως οι δημοκρατίες διαβαίνουν τέτοια κρίση στην ήπειρο που τις γέννησε, οφείλει να προβληματίσει όλους τους πολίτες και τους πολιτικούς φορείς. Ο σκεπτικισμός απέναντι στο πολιτικό σύστημα μπορεί να αποφέρει πρόσκαιρα οφέλη για ορισμένες πολιτικές δυνάμεις (θυμηθείτε το «αλήτες, ρουφιάνοι, πολιτικοί») ωστόσο εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την κοινωνία μας. «Ο παλιός κόσμος πεθαίνει και ο νέος κόσμος πασχίζει να γεννηθεί. Τώρα είναι η εποχή των τεράτων» έγραφε ο ιταλός φιλόσοφος Αντόνιο Γκράμσι και η φράση αυτή αποδεικνύεται προφητική για την εποχή μας.
Η άνοδος της ακροδεξιάς και το ξεθώριασμα στης μνήμης του κτηνώδους παρελθόντος της, αποτελεί μόνο τη κορυφή του παγόβουνου. Ο ρόλος της διαμεσολάβησης ,που ιστορικά κατείχε το κράτος, ανάμεσα στην αγορά και την κοινωνία από πολλούς θεωρείται παρωχημένος. Ουρλιάζουν οι θιασώτες του νεοφιλελευθερισμού για «λιγότερο κράτος» και «αυτορρύθμιση της αγοράς». Άμεσο αποτέλεσμα: οι σχεδόν πολιτικά προσχήματα –πια- ταυτίσεις επιχειρηματιών με πολιτικά κόμματα, μέσα ενημέρωσης και συχνά αθλητικές ομάδες. Ολιγάρχες νέου τύπου εμφανίζονται στη καρδιά του ανεπτυγμένου κόσμου.
Τέτοιες συμπεριφορές δε συναντάς μόνο εκεί που παίζονται τα «μεγάλα συμφέροντα». Και στις τοπικές κοινωνίες, στη τοπική αυτοδιοίκηση μπορείς να παρατηρήσεις προσεκτικά καρικατούρες τέτοιων πρακτικών: τη διαπλοκή τοπικών μέσων ενημέρωσης, αιρετών αντιπροσώπων, επιχειρηματιών ακόμη και ομάδων ποδοσφαίρου! Κοινός στόχος ο πολίτης, με τις εισφορές του οποίου προσφέρουν «Άρτον και Θεάματα» προκειμένου να συντηρήσουν τα προνόμια της διοίκησης της πόλης. Με τι αντίτιμο άραγε;
Το να παραδεχτούμε πως αυτός είναι ο μόνος δρόμος, αποτελεί μια παραίτηση από την ίδια τη ζωή, την ελπίδα, την επίγνωση ότι μπορούμε όλοι οι πολίτες να ζούμε σε μια όμορφη πόλη. Μια πόλη με ευκαιρίες απασχόλησης και εκπαίδευσης για νέους ανθρώπους. Μια πόλη πραγματικό εργαστήρι καινοτομίας και έρευνας. Μια πόλη καθαρή με κριτήριο ανάπτυξης την περιβαλλοντική της ευαισθησία. Μια πόλη που θα διοικείται με διαφάνεια και λογοδοσία σεβόμενη το δημόσιο χρήμα. Μια πόλη που θα μπορεί να αγωνίζεται και να διεκδικεί στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Μπορούμε μια τέτοια πόλη να την έχουμε χωρίς να απεμπολήσουμε την ηθική μας, τη παιδεία μας και τη δημοκρατική ταυτότητα της πλειοψηφίας των πολιτών.
Αυτά δεν αποτελούν κάποιου είδους νοσταλγική αναδρομή στο «παλιό καλό παρελθόν» αλλά η ισχυρή πεποίθηση πως μπορούμε να έχουμε καλύτερο μέλλον.
Ιάσονας Αποστολάκης