Νέοι μουσικοί από τη Βοστώνη γεμάτοι ενθουσιασμό

Ανάμεσα στις πρώτες μουσικές εκδηλώσεις του καλοκαιριού πραγματοποιήθηκε μια ξεχωριστή βραδιά, προκαλώντας αισιοδοξία στο ακροατήριο. Στις 15 Ιουνίου στην αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης» εμφανίστηκε η Ορχήστρα Νέων της Φιλαρμονικής της Βοστώνης, υπό τη διεύθυνση του 83χρονου Βρετανού αρχιμουσικού Μπέντζαμιν Τζάντερ. Σολίστ ήταν ο 22χρονος δυναμικά ανερχόμενος τσελίστας Ζλάτομιρ Φουνγκ.

Προς αποφυγήν σύγχυσης, δεν πρόκειται για ορχήστρα νέων της περίφημης Συμφωνικής της Βοστώνης, δηλαδή της δεύτερης παλαιότερης ορχήστρας των ΗΠΑ, που ιδρύθηκε το 1881 και ανήκει στις πέντε σημαντικότερες της χώρας, αλλά για την ορχήστρα νέων της Φιλαρμονικής της Βοστώνης, η οποία ιδρύθηκε το 1979 από τον ίδιο τον Τζάντερ. Το συγκεκριμένο σύνολο νέων δημιουργήθηκε το 2012 με μουσικό διευθυντή πάντα τον Τζάντερ και πραγματοποιεί τις τακτικές συναυλίες του στη Βοστώνη, ενώ έχει εμφανιστεί σε ορισμένες από τις σημαντικότερες αίθουσες του κόσμου σε Aμστερνταμ, Βιέννη, Βερολίνο και αλλού. Στην Αθήνα το πρόγραμμα της ορχήστρας περιελάμβανε το «Βαλς» του Μορίς Ραβέλ, το Κοντσέρτο για τσέλο του Eντουαρντ Eλγκαρ και την Πέμπτη Συμφωνία του Ντμίτρι Σοστακόβιτς. Στη σκηνή της αίθουσας «Χρήστος Λαμπράκης» ανέβηκε ένα σύνολο με τεράστιο αριθμό εγχόρδων. Το πρώτο που οφείλει να παρατηρήσει κανείς ήταν η πειθαρχία του, καθώς εύκολα το αποτέλεσμα θα μπορούσε να καταλήξει είτε χαοτικό είτε ανυπόφορης έντασης. Αντίθετα, ο Τζάντερ κράτησε εξαιρετικά υπό τον έλεγχό του τους νέους μουσικούς και μάλιστα απέσπασε από αυτούς ήχο συχνά εξαιρετικής ποιότητας και καλά ελεγχόμενης δυναμικής. Αυτό φάνηκε πολύ καλά στο «Βαλς», το οποίο άλλωστε παρέχει την ευκαιρία σε ένα συμφωνικό σύνολο να επιδείξει ακριβώς τα χαρακτηριστικά που προαναφέρθηκαν.

Oπως συμβαίνει συχνά στις ΗΠΑ, ο Τζάντερ προλόγισε τα έργα, εξηγώντας τις συνθήκες υπό τις οποίες γράφτηκαν, το περιεχόμενό τους, άρα και τι όφειλε να αναμένει το κοινό από το ακρόαμα. Προφανώς είναι πολύ δύσκολο να αποσπάσει κανείς από εφήβους μια επιτυχημένη ερμηνεία της Πέμπτης Συμφωνίας του Σοστακόβιτς, όσο έμπειρος και ικανός δάσκαλος και αν είναι. Oχι επειδή οι νέοι υπολείπονται σε τεχνική, αλλά επειδή όσο και να εξηγήσει κανείς με λόγια τις συνθήκες όσων βίωνε ο συνθέτης στη Σοβιετική Ενωση επί Στάλιν, ακόμα και ενήλικοι είναι δύσκολο να εγγράψουν στην ερμηνεία τους την ένταση, το άγχος και τη δυσφορία, ειδικά στα πιο ήρεμα εδάφια. Eτσι, αυτό που κυρίως ακούσαμε ήταν εξαιρετικά ωραίος, λυρικός ήχος και μια σχετικά πιο επιτυχημένη απόδοση των μηχανιστικών, «μοντερνιστικών» παραγράφων της μουσικής.

Υπήρχε όμως και ο εξαιρετικός τσελίστας Ζλάτομιρ Φουνγκ, ο μοναδικός Αμερικανός καλλιτέχνης ο οποίος τα τελευταία 40 χρόνια απέσπασε το πρώτο βραβείο στον Διαγωνισμό Τσαϊκόφσκι για τσέλο. Στο έτσι κι αλλιώς συναισθηματικά ιδιαίτερα φορτισμένο Κοντσέρτο του Eλγκαρ, ο Φουνγκ έδωσε μια ανάλογα έντονη ερμηνεία, που χαρακτηρίστηκε από πλαστικότητα και εκφραστικότητα, ειδικά στα μεγάλης ομορφιάς λυρικά μέρη. Μεγαλύτερη ελευθερία έκφρασης είναι πιθανό να έρθει με τα χρόνια.