Το Σάββατο, 15 Ιουλίου, στη Ζαγορά του Πηλίου και στον περίβολο του Ιερού Ναού της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του Επιστημονικού Συμποσίου με θέμα «Πήλιο – Άγιον Όρος. Μια διαρκής σχέση αιώνων» που συνδιοργάνωσαν η Αγιορειτική Εστία Θεσσαλονίκης και η Εταιρία Γραμμάτων και Τεχνών Πηλίου υπό την αιγίδα και την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και της Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος, την συνδιοργάνωση της Περιφέρειας Θεσσαλίας (Περ. Εν. Μαγνησίας – Σποράδων) και την στήριξη του Δήμου Ζαγοράς – Μουρεσίου, της Δημόσιας Ιστορικής Βιβλιοθήκης Ζαγοράς και του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ζαγοράς Πηλίου.
Κατά τη διάρκεια της έναρξης του Συμποσίου, την Παρασκευή 14 Ιουλίου και ανάμεσα στους υπόλοιπους χαιρετισμούς, ιδιαίτερη αξία είχε ο εμπνευσμένος λόγος της Ιεράς Κοινότητος του Αγίου Όρους, που ανέγνωσε ο Μοναχός Συμεών Διονυσιάτης, ενώ την έναρξη των εργασιών κήρυξε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος, ο οποίος μίλησε με θερμά λόγια για τους διοργανωτές και, με αφορμή το θέμα του συμποσίου, αναφέρθηκε στο ειδικό ενδιαφέρον του για τον μοναχισμό της περιφέρειάς του θέτοντας ταυτόχρονα και κρίσιμα ερωτήματα.
Η πρώτη συνεδρία, το απόγευμα της Παρασκευής, ξεκίνησε με τον κ. Κρίτωνα Χρυσοχοΐδη (Ομότιμο Διευθυντή Ερευνών του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών), ο οποίος ανέπτυξε το θέμα «Οι Αγιορείτες ιδρυτές πηλιορείτικων μονών άγιοι Διονύσιος ο εν Ολύμπω και Συμεών ο ανυπόδητος και μονοχίτων: βίοι παράλληλοι;». Ακολούθησε ο κ. Γιώργος Τσιγάρας (Καθηγητής Ιστορίας της Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής τέχνης, Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας ΔΠΘ) με θέμα «Ο Άγιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω: Από το Άγιον Όρος στο Πήλιο». Στη συνέχεια ακούσαμε τις εισηγήσεις των δύο αγιορειτών που συμμετείχαν στο συμπόσιο: του Γέροντος Συμεών Διονυσιάτη, που μίλησε για τον «εκ Ζαγοράς Μητροπολίτη Ιερεμία Βελεγράδων και την προσφορά του στην Ιερά Μονή Διονυσίου του Αγίου Όρους» και του Μοναχού Κοσμά Σιμωνοπετρίτη (Δρ. Τουρκολόγου και μέχρι πρότινος Αρχιγραμματέα της Ιεράς Κοινότητος του Αγίου Όρους), ο οποίος μίλησε με θέμα «Το νομικό καθεστώς των λεγόμενων κοινοτικών μονών του Πηλίου επί τουρκοκρατίας και η σχέση με το καθεστώς των αγιορειτικών μετοχίων».
Το πρωί του Σαββάτου, 15 Ιουλίου, στον ίδιο χώρο (περίβολο του Ι.Ν. της Μεταμορφώσεως Ζαγοράς) μίλησαν στη δεύτερη συνεδρία ο κ. Συμεών Πασχαλίδης (Καθηγητής Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ, Διευθυντής Πατριαρχικού Ιδρύματος Πατερικών Μελετών) με θέμα «Ιερομόναχος Διονύσιος Ζαγοραίος: ένας αγιορείτης λόγιος του 18ουαιώνα και το έργο του» και ο μοναχός Συμεών Νεζερίτης, από την Ιερά Μονή Παναγίας Χρυσοποδαρίτισσας Νεζερών Αχαΐας με θέμα «Νέα στοιχεία για την ζωή και το έργο του Αγιορείτου Ιερομονάχου Διονυσίου Ζαγοραίου (18οςαι.)».
Στην τρίτη συνεδρία, ο Πρωτοπρεσβύτερος Χαρίλαος Παπαγεωργίου, (Εφημέριος του Ι.Ν. Αγίου Νικολάου Βόλου) ανέπτυξε το θέμα: «Γέρων Γαβριήλ Ιωάσαφ Αγιορείτης. Ό νέος Κτίτωρ και Ηγούμενος της Ι. Μονής Παμμεγίστων Ταξιαρχών Αγίου Γεωργίου Νηλείας Πηλίου (1864-1911)», ενώ ο κ. Σταύρος Μαμαλούκος (Αρχιτέκτων – Αναστηλωτής, Καθηγητής Τμ. Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Πατρών), μίλησε με θέμα «Ελάσσων ναοδομία στο Πήλιο και στο Άγιον Όρος από τον 16ο ως τον 19ο αιώνα. Παρατηρήσεις και συσχετισμοί». Η τρίτη συνεδρία ολοκληρώθηκε με την ομιλία του κ. Αθανάσιου Γαλλή (Δρ. Δασολόγου) με θέμα «Τα δασικά οικοσυστήματα του Πηλίου και του Αγίου Όρους. Σύγκριση μεταξύ πρακτικών διαχείρισης σε δάση καστανιάς».
Το απόγευμα του Σαββάτου, 15 Ιουλίου, η τέταρτη συνεδρία ξεκίνησε με τις εισηγήσεις των κυριών Μαρίας Νάνου (Ιστορικού Τέχνης και μέλους του Δ.Σ. της Ε.Γ.Τ.Π.) και Βάσας Παρασκευά (Δρ. Θεολογίας), οι οποίες παρουσιάζοντας πλούσιο φωτογραφικό υλικό αναφέρθηκαν στα «Αγιορείτικα καλλιτεχνικά εργαστήρια των Γαλατσιάνων και των Καρπενησιωτών ζωγράφων στο Πήλιο (τέλη 18ου-19οςαι.)», ενώ ακολούθησε ο κ. Πασχάλης Ανδρούδης, (Επίκουρος Καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας ΑΠΘ), με θέμα «Κεραμικά αγγεία Ιζνίκ του 16ουκαι 17ουαιώνα στα καθολικά των μονών του Αγίου Όρους και τις εκκλησίες του Πηλίου». Η τελευταία εισήγηση του Συμποσίου ήταν του κ. Δημήτρη Λιάκου, (Δρ. Αρχαιολόγου της Εφορείας Αρχαιοτήτων Χαλκιδικής και Αγίου Όρους) με θέμα «Η εξέλιξη της γλυπτικής από τον 15ο αι. και εξής στον Ελλαδικό χώρο. Το αποτύπωμα των έργων του Πηλίου και του Αγίου Όρους».
Τα συμπεράσματα του Συμποσίου συγκέντρωσε και παρουσίασε ο κ. Κρίτων Χρυσοχοϊδης, ενώ οι εργασίες έκλεισαν με τις ευχαριστίες των διοργανωτών αλλά και τον συγχαρητήριο και ευχαριστήριο λόγο του Σεβασμιωτάτου προς τους διοργανωτές και όλους τους συμμετέχοντες ομιλητές. Αξίζει, δε, να εξάρουμε το γεγονός, ότι ο Μητροπολίτης Δημητριάδος αλλά και ο Δήμαρχος Ζαγοράς – Μουρεσίου παρακολούθησαν σχεδόν όλες τις εργασίες του Συμποσίου με έντονο ενδιαφέρον.
Την Κυριακή, 16 Ιουλίου, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ. Ιγνάτιος, τέλεσε τη Θεία Λειτουργία στον Ι. Ναό της Μεταμορφώσεως με την συμμετοχή όλων των ιερέων της Ζαγοράς (μονοκκλησιά). Στο λόγο του επαίνεσε με θέρμη την διοργάνωση του συμποσίου και ευχαρίστησε τους ομιλητές και συντελεστές του προτρέποντας την Εταιρία Γραμάτων και Τεχνών Πηλίου να συνεχίσει για την ανάδειξη της ιστορίας και των μεγάλων προσωπικοτήτων του Πηλίου. Μετά την λειτουργία ο ίδιος τέλεσε στους χώρους της Δημόσιας Ιστορικής Βιβλιοθήκης Ζαγοράς τα εγκαίνια έκθεσης ζωγραφικής που διοργάνωσε η Αγιορειτική Εστία με θέμα «TIM VYNER. Μια εμπειρία ζωής στο Άγιον Όρος» και η οποία θα παραμείνει στον χώρο της βιβλιοθήκης μέχρις τις 30 Σεπτεμβρίου δίνοντας τη δυνατότητα στους κατοίκους της περιοχής αλλά και στους τουρίστες να την επισκεφθούν.
