Ο σύγχρονος χώρος εργασίας καταπονεί τους εργαζομένους σε όλη την Ευρώπη – και κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα πώς να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα. Σχεδόν οι μισοί εργαζόμενοι σε 30 χώρες δηλώνουν ότι έχουν υπερβολικό φόρτο εργασίας, το 34% αισθάνεται ότι η δουλειά του δεν αναγνωρίζεται, και το 16% αναφέρει ότι αντιμετωπίζει βία ή λεκτική παρενόχληση στον εργασιακό χώρο, σύμφωνα με έρευνα που δημοσίευσε νωρίτερα φέτος ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία.
Νωρίτερα φέτος, ερευνητές στην Αυστραλία εντόπισαν ένα «κυρίαρχο παράδοξο»: Οι χώρες και οι εταιρείες επενδύουν όσο ποτέ άλλοτε στην ψυχική ευημερία, αλλά η ψυχική υγεία των εργαζομένων φαίνεται να επιδεινώνεται.
«Ειδικά μετά την πανδημία, είδαμε μια αύξηση στα ποσοστά των ανθρώπων που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας, ιδιαίτερα εκείνων που προκαλούνται ή σχετίζονται με την εργασία, συμπεριλαμβανομένης της επαγγελματικής εξουθένωσης», δήλωσε στο Euronews η Σόνια Ναβρόκα από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Συνδικάτων (ETUI).
Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις δαπάνησαν το 2023 περίπου 16,9 δισ. ευρώ για πρωτοβουλίες ευεξίας στον χώρο εργασίας – από προγράμματα ενσυνειδητότητας και διαχείρισης άγχους έως εξατομικευμένη υποστήριξη ψυχικής υγείας. Σήμερα, περίπου το 29% των εργαζομένων στην Ευρώπη έχει πρόσβαση σε τέτοιες υπηρεσίες. Ωστόσο, η έρευνα δείχνει ότι τα προγράμματα αυτά συχνά αποτυγχάνουν να αντιμετωπίσουν τα δομικά προβλήματα, γνωστά ως ψυχοκοινωνικοί κίνδυνοι: εργασιακή καταπόνηση, πολλές ώρες εργασίας, εργασιακή ανασφάλεια, έλλειψη αναγνώρισης, εκφοβισμός – χωρίς να υπολογίζονται οι ευρύτερες οικονομικές και τεχνολογικές αλλαγές που αναδιαμορφώνουν τον εργασιακό τομέα.
«Το ζήτημα αυτό δεν είναι σε καμία περίπτωση ‘ορίστε ένα μάθημα γιόγκα, λύστε το πρόβλημα μόνοι σας’», δήλωσε η Μανάλ Άτσι, ανώτερη ειδικός για την ασφάλεια και την υγεία στην εργασία στη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (ILO).
Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η ευημερία των εργαζομένων πρέπει να αποτελεί έναν μακροπρόθεσμο, ολιστικό στόχο και όχι ένα αποσπασματικό πρόγραμμα που σχεδιάζει το τμήμα ανθρώπινου δυναμικού ή καθοδηγείται από τις προσωπικές απόψεις ενός στελέχους.
«Νομίζω ότι αυτό λείπει από τον χώρο εργασίας αυτή τη στιγμή – όλα είναι υπερβολικά απλοϊκά, υπερβολικά μηχανικά, και δεν έχουμε αποτελέσματα», δήλωσε στο Euronews η Γιολάντα Μπερκ, ερευνήτρια θετικής ψυχολογίας και αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Royal College of Surgeons στην Ιρλανδία (RCSI).
Διαβάστε επίσης: Σε κρίση η ψυχική υγεία των εργαζομένων – Οι επιχειρήσεις καλούνται να δράσουν.
Πώς μπορεί να μειωθεί το ψυχικό φορτίο
Η Άτσι σημείωσε ότι η προσέγγιση μιας εταιρείας σε θέματα προσλήψεων, προαγωγών, αξιολογήσεων απόδοσης, στυλ διοίκησης, επικοινωνίας και πόρων, διαμορφώνει την εμπειρία των εργαζομένων και προσφέρει ευκαιρίες για τη δημιουργία πιο υγιών από ψυχικής άποψης χώρων εργασίας.
Σύμφωνα με έκθεση της εταιρείας τεχνολογίας υγείας TELUS Health, οι μάνατζερ που ηγούνται ψυχικά υγιών και παραγωγικών ομάδων τείνουν να έχουν πέντε χαρακτηριστικά: γνήσιο ενδιαφέρον για την ευημερία του προσωπικού, ομαδικό πνεύμα που αποφεύγει τον ανθυγιεινό ανταγωνισμό, συμπερίληψη, αποφασιστικότητα και ικανότητα δημιουργίας αίσθησης σκοπού πέρα από τα καθημερινά καθήκοντα.
Ορισμένες επιχειρήσεις προχωρούν σε πιο εκτεταμένες μεταρρυθμίσεις. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία, την Ιρλανδία και την Ισλανδία, εταιρείες έχουν πειραματιστεί με την τετραήμερη εργασία, με τις πρώτες μελέτες να δείχνουν ότι το μοντέλο αυτό μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο επαγγελματικής εξουθένωσης και να βελτιώσει τη συνολική υγεία των εργαζομένων. Ωστόσο, η Άτσι τόνισε ότι πολλοί εργοδότες παραμένουν απρόθυμοι να αντιμετωπίσουν τους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους στον χώρο εργασίας.
«Αντιμετωπίζουμε αντίσταση από τους εργοδότες να αναλάβουν αυτή τη μεγάλη ευθύνη… και το κόστος που μπορεί να συνεπάγεται. Υπάρχει επίσης έλλειψη κατανόησης και επίγνωσης για το ζήτημα» πρόσθεσε.
Η Σόνια Ναβρόκα από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Συνδικάτων θα ήθελε να δει πολιτικές παρεμβάσεις. Η Σουηδία, για παράδειγμα, έχει θεσπίσει κανονισμούς που αφορούν τον εκφοβισμό στον χώρο εργασίας και τον ανθυγιεινό φόρτο εργασίας, ενώ η Γαλλία, το Βέλγιο και η Πορτογαλία διαθέτουν νομοθεσίες για το δικαίωμα αποσύνδεσης εκτός ωραρίου.
Ωστόσο, καμία χώρα δεν έχει καταφέρει να επιλύσει ολοκληρωμένα το ζήτημα της ψυχικής υγείας στον χώρο εργασίας. Ακόμη και ευρωπαϊκά κράτη με παράδοση ισχυρής ισορροπίας επαγγελματικής και προσωπικής ζωής καταγράφουν σήμερα υψηλά ποσοστά προβλημάτων ψυχικής υγείας. Οι συνέπειες είναι σημαντικές. Η κατάθλιψη και τα καρδιακά προβλήματα που προκαλούνται από το εργασιακό στρες κοστίζουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση περισσότερα από 100 δισ. ευρώ ετησίως, με τους εργοδότες να επωμίζονται πάνω από το 80% αυτού του κόστους, σύμφωνα με μελέτη του ETUI.
«Όταν εμφανίζεται σοβαρό άγχος ή κατάθλιψη, μερικές φορές είναι πολύ αργά για να γυρίσουμε πίσω. Οι άνθρωποι παραιτούνται από τη δουλειά τους… και γι’ αυτό θέλουμε να επικεντρωθούμε στην πρόληψη», τόνισε η Άτσι.
«Υπάρχουν μεγάλα κίνητρα για τους εργοδότες να αναλάβουν δράση, γιατί αρχίζει να τους κοστίζει» κατέληξε η Μανάλ Άτσι, ανώτερη ειδικός για την ασφάλεια και την υγεία στην εργασία στη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (ILO).
ΠΗΓΗ: Euronews
www.ertnews.gr
Ακολουθήστε το myvolos.net στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
