Σε μια ιδανική κοινωνία η Ημέρα της Γυναίκας δεν θα είχε κανένα λόγο ύπαρξης, παρά μόνο ως ανάμνηση των κινητοποιήσεων των εργατριών στις 8 Μαρτίου του 1857 στη Νέα Υόρκη για καλύτερες συνθήκες εργασίες, ως ανάμνηση ενός «σταθμού» στην ιστορία της διεκδίκησης δικαιωμάτων των γυναικών, ως ανάμνηση ενός συμβάντος σχεδόν δύο αιώνες πριν.
Ωστόσο, η Ημέρα της Γυναίκας δυστυχώς έχει ακόμα λόγο ύπαρξης και στις μέρες μας και έχει λόγο να γίνεται τόσος «θόρυβος» γύρω από αυτή, γιατί είναι εκεί να μας υπενθυμίζει ότι τίποτα δεν μας χαρίστηκε αυτομάτως, γιατί είμαστε άνθρωποι, αντιθέτως η γυναίκα από την απαρχή της προσπαθούσε να κερδίσει τη θέση της στον κόσμο, παλεύοντας διαχρονικά. Είναι εκεί για να μας δείχνει ότι οι γυναίκες παγκόσμια αποτελούν μια «ειδική κατηγορία» ανθρώπου που πρέπει να έχει Ημέρα Γιορτής, γιατί ακριβώς δεν είναι ισότιμη και ισάξια με τον άνδρα. Είναι ακόμα εκεί και θα είναι εκεί όσο δεν προχωράει ουσιαστικά ο κόσμος μας, για να μας υπενθυμίζει, να μας δείχνει και να δυναμώνει το διαρκή μας αγώνα για το αυτονόητο.
Είναι μια απτή πραγματικότητα, είναι η καθημερινότητα που επιβεβαιώνει το λόγο ύπαρξης της Ημέρας της Γυναίκας. Είναι οι χιλιάδες καθημερινές ιστορίες που κάνουν αυτή την ημέρα να υπάρχει ακόμα και να είναι σημαντική για το σήμερα και το αύριο των γυναικών. Είναι οι αριθμοί που δεν χρειάζεται καν να τους αναφέρουμε αναλυτικά και που μιλούν από μόνοι τους σε κάθε έρευνα που έχει σχέση με τη βία, την κάθε είδους κακοποίηση, τις διακρίσεις και την καταπάτηση των δικαιωμάτων, αντικατοπτρίζοντας τη σκληρή πραγματικότητα του να είσαι γυναίκα, μα κυρίως τα πρόσωπα των γυναικών το καθένα ξεχωριστά που έχει να πει τη δική του ιστορία. Άλλωστε, ας μην εθελοτυφλούμε ξέρουμε όλοι ότι αυτές οι έρευνες αφορούν σχεδόν αν όχι και αποκλειστικά το γυναικείο φύλλο, που αποτελεί τη συντριπτική πλειοψηφία των μετρήσιμων ποσοστών τους. Η Ημέρα της Γυναίκας, όσο και αν ως γυναίκα με λυπεί έχει ακόμα θέση στις μέρες του κόσμου για εμένα, για εσένα, τη μητέρα μας, τη φίλη μας, τη συνάδελφό μας, τη συμφοιτήτριά μας, τη γνωστή μας, τη γυναίκα σε κάθε γωνιά του πλανήτη είτε για τους ίδιους είτε για άλλους λόγους, για όλες μας.
Η Ημέρα της Γυναίκας έχει ακόμα θέση γιατί από πίσω της υπάρχουν όχι ανώνυμες ιστορίες γυναικών, αλλά χιλιάδες γυναίκες με ονόματα και ιστορίες ζωής. Είναι η Κατερίνα, που κακοποιήθηκε από το σύζυγό της λεκτικά και ψυχολογικά, που μπορεί να το ξέρεις να το άκουσες, αλλά έκανες πως δεν το ξέρεις και πως δεν το άκουσες. Είναι η Μαριάννα που είναι μητέρα δύο παιδιών και είναι θύμα ενδοοικογενειακής βίας και την είδες στο super market με εκείνα τα μελανά σημάδια στο πρόσωπο και στα χέρια της, ξέρεις για ποια σημάδια λέω γι’αυτά που έκανες πως δεν είδες. Είναι η Άννα που κακοποιήθηκε σεξουαλικά από το σύντροφό της. Είναι η Ζωή που είναι θύμα βιασμού. Είναι η Νατάσα που είναι θύμα trafficking. Είναι η Ελευθερία ή η Έμιλυ που δέχεται κριτική για τον τρόπο που ντύνεται, που φέρεται, που κάνει επιλογές επειδή ακριβώς είναι γυναίκα. Είναι η Ντιάνα που υπέστη κλειτοριδεκτομή και παντρεύτηκε δώδεκα ετών. Είναι η Αμάντα που είναι αναλφάβητη ή η φίλη της η Αϊσέ που έχει σταματήσει το σχολείο από τις δυο πρώτες τάξεις. Είναι η Κατρίνα που υποβάλλεται σε κατ’οίκον εγκλεισμό, υποχρεωτική ενδυμασία και είναι θύμα του θρησκευτικού φονταμενταλισμού. Είναι η Ελένη που δεν μπορεί να πάρει προαγωγή γιατί δεν είναι άνδρας, άρα μη ικανή για μια ηγετική θέση ή Γεωργία που δεν έχει τις ίδιες ευκαιρίες με έναν άνδρα να ασχοληθεί με τα κοινά. Είναι η Φωτεινή που πιστεύει ότι η θέση της γυναίκας είναι κάτω από τον άνδρα και μεγαλώνει με αυτή τη νοοτροπία τα παιδιά της. Είναι η Βάσω που ενώ εργάζεται τις ίδιες ώρες εργασίας με το Γιάννη πληρώνεται λιγότερο. Είμαι εγώ ή εσύ που μπορεί να είμαστε θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης στο χώρο της εκπαίδευσης ή της εργασίας είτε ως ανήλικες είτε ως ενήλικες.
Είναι, λοιπόν, εκατομμύρια γυναίκες που αγωνίζονται καθημερινά στη ζωή τους ή για την ίδια τη ζωή τους. Είμαι εγώ, εσύ, η κάθε γυναίκα και οι ιστορίες μας. Αν είσαι άνδρας και διαβάζεις αυτά που γράφω ρώτησε τη μητέρα σου, την αδελφή σου, τη φίλη σου, τη συνάδελφό σου, τη σύζυγό σου ή τη σύντροφό σου, αν ξέρει μια τέτοια ιστορία και θα διαπιστώσεις ότι σίγουρα θα έχει να σου πει μια ιστορία με όνομα που έχει ακούσει ή ακόμα και ζήσει στην πορεία της.
Όσο υπάρχουν ακόμα τέτοιες ιστορίες, θα υπάρχει και η Ημέρα της Γυναίκας και θα έχει σημαντικό νόημα ως ανάμνηση αγώνων, ως υπενθύμιση ότι ο αγώνας συνεχίζεται για τις γυναίκες όλου του κόσμου, ως γιορτή όσων πέτυχε το γυναικείο φύλλο πράγματα που θα έπρεπε να είχε εκ προοιμίου βέβαια, ως ελπίδα για ένα καλύτερο σήμερα και ένα καλύτερο αύριο για εμάς και γι’αυτές που θα έρθουν, αλλά και ως υπόσχεση ότι θα φτάσουμε μια ημέρα να μην υπάρχουν παγκόσμιες ημέρες για τα προφανή, για τα αυτονόητα και «ειδικές κατηγορίες».
Γιατί, τελικά, αυτό που πρέπει να αντιληφθούμε άνδρες και γυναίκες είναι ότι η πρόκληση δεν είναι να μετατρέψουμε την ανδροκρατούμενη κοινωνία σε γυναικοκρατούμενη, αλλά να δημιουργήσουμε μια κοινωνία ισότιμων και ισάξιων ανθρώπων, ανδρών και γυναικών συνοδοιπόρων. Και ναι, τότε η Ημέρα της Γυναίκας δεν θα έχει λόγο ύπαρξης, γιατί πια θα γιορτάζουμε καθημερινά την Ημέρα του οράματος που συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε, την Ημέρα του οράματος των ίσων ανθρώπων, γιατί αυτή θα είναι στ’αλήθεια γιορτή για τον κόσμο μας. Μέχρι όμως να γίνει στην πράξη αυτό έχουμε πολύ δρόμο ακόμα, γυναίκες και άνδρες…
Ευφροσύνη Γ. Κίτσιου
Φοιτήτρια Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας
-Παν/μιο Θεσσαλίας
