Το παράδειγμα που εφαρμόζουν οι τράπεζες για τα ενήμερα στεγαστικά δάνεια φαίνεται πως θα ακολουθήσει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, με τη νέα νομοθετική πρωτοβουλία για την μείωση των επιτοκίων στις ρυθμίσεις ληξιπρόθεσμων οφειλών, με στόχο την επιστροφή των επιτοκίων στα περσινά επίπεδα, μέχρι το 2025.
Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που θα δώσει «ανάσα» σε χιλιάδες ιδιώτες και επιχειρήσεις, ειδικά μετά την επιβάρυνση που έχει προκύψει μετά τη λήξη της προηγούμενης σχετικής ρύθμισης του υπουργείου Οικονομικών, η οποία ήταν σε ισχύ μέχρι πρόσφατα (από τον Νοέμβριο 2022).
Σημειώνεται πως η ρύθμιση θα έχει διάρκεια έναν χρόνο, με το υπουργείο να ελπίζει σε επιβεβαίωση των σεναρίων για πτώση επιτοκίων από την ΕΚΤ μέχρι το τέλος της χρονιάς, σύμφωνα με πηγές.
Εφόσον αυτό γίνει πράξη δεν θα χρειαστεί εκ νέου ρύθμιση για «πάγωμα» των επιτοκίων.
Πώς θα διαμορφωθούν τα επιτόκια
Σήμερα το επιτόκιο βρίσκεται στο:
- 6,68% για τις 12 δόσεις
- 8,18% για 24 ή 48 δόσεις
Το συγκεκριμένο επιτόκιο ήταν στο 4,12% το 2021, στο 4,09% το 2022, στο 6,43% το 2023 και έφτασε το 6,78% τον περασμένο Ιανουάριο σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος.
Αυτό σημαίνει πως ένας φορολογούμενος με ληξιπρόθεσμη οφειλή 10.000 ευρώ που έχει επιλέξει ρύθμιση 12 δόσεων – με τα σημερινά δεδομένα – θα κληθεί να πληρώσει συνολικά 10.668 ευρώ, με το επιτόκιο στο 6,68%.
Ωστόσο, εφόσον τα επιτόκια επιστρέψουν στο επίπεδο της προηγούμενης χρονιάς, με στόχο το 6,43%, ο ίδιος οφειλέτης θα πληρώσει 10.643 ευρώ, στις 12 δόσεις.
Όπως ορίζουν οι ισχύουσες διατάξεις, το επιτόκιο των πάγιων ρυθμίσεων ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο προκύπτει με βάση το επιτόκιο δανείων αλληλόχρεων λογαριασμών, το μέσο επίπεδο του οποίου ανακοινώνει κάθε χρόνο η Τράπεζα της Ελλάδος.
Ο χάρτης των ληξιπρόθεσμων οφειλών
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, τα συνολικά ληξιπρόθεσμα χρέη στην εφορία φτάνουν σήμερα τα 107,1 δισ. ευρώ, ωστόσο το πραγματικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο περιορίζεται στα 80,8 δισ. ευρώ, καθώς περίπου 26,3 δισ. ευρώ έχουν χαρακτηριστεί ως «ανεπίδεκτα είσπραξης».
Ενώ σε ρύθμιση βρίσκονται περί τα 4,7 δισ. ευρώ.
Ο «χάρτης» των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς την Εφορία διαμορφώνεται ως εξής:
- Το 96,3% των ληξιπρόθεσμων οφειλών ύψους 107 δισ. ευρώ είναι ποσά άνω των 10.000 ευρώ.
- Μόλις το 0,2% των οφειλετών χρωστά ποσά άνω του 1 εκατ. ευρώ που αντιστοιχούν συνολικά στο 76,9% του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου οφειλών.
- Στον αντίποδα, το 90,8% των οφειλετών χρωστά ποσά μέχρι 10.000 ευρώ, που αντιστοιχούν στο 3,7% των συνολικών οφειλών.
- Το 59,6% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, που αντιστοιχεί σε 48,1 δισ. ευρώ, πηγάζει από φορολογικές οφειλές. Το υπόλοιπο 40,4% προέρχεται από άλλες κατηγορίες οφειλών, οι οποίες παρουσιάζουν χαμηλό ποσοστό είσπραξης, όπως πρόστιμα και λοιπές οφειλές από δάνεια, δικαστικά έξοδα, καταλογισμούς κ.λπ.
- 8,8 δισ. ευρώ από τις φορολογικές οφειλές πηγάζουν από αφερέγγυους οφειλέτες.
- 11,6 δισ. ευρώ αφορούν οφειλές με λήξη δόσεων πέραν της τελευταίας δεκαετίας.
106,3 δισ. ευρώ ληξιπρόθεσμες οφειλές το 2023
Στα 6,276 δισ. ευρώ διαμορφώθηκαν οι απλήρωτοι φόροι το 2023, ενώ ο αριθμός των οφειλετών ανήλθε συνολικά σε 3.873.487 φυσικά και νομικά πρόσωπα, σύμφωνα με τα στοιχεία για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές που έδωσε στη δημοσιότητα η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων.
Σύμφωνα με αυτά το συνολικό ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών έφθασε το Δεκέμβριο 2023 τα 106,3 δισ. ευρώ με τις νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές να ανέρχονται σε 7,263 δισ. ευρώ.
Την αντίστοιχη περίοδο του 2022, ο αριθμός των οφειλετών ήταν 3.990.717.
Τακτοποίηση ρυθμίσεων μέσω εφαρμογής
Μέσω της νέας ειδικής ψηφιακής εφαρμογής της ΑΑΔΕ, myaadeappp, οι φορολογούμενοι μπορούν να ενημερωθούν για τις ανεξόφλητες εκπρόθεσμες δόσεις των ρυθμίσεών τους, καθώς και για τα ποσά τυχόν επιστροφών φόρων και καταβολών που εκκρεμούν προς πίστωση.
Όπως έχει ανακοινώση η ΑΑΔΕ, οι 215.000 φορολογουμένοι που έχουν ρυθμίσεις με ανεξόφλητες δόσεις θα ειδοποιηθούν μέσω mail και μηνυμάτων στη θυρίδα τους (και στο myAADEapp).
Σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης εξόφλησης ή μερικής εξόφλησης του οφειλόμενου ποσού, θα επέλθει απώλεια των ρυθμίσεων για το υπόλοιπο οφειλόμενο πόσο.